Bộ GTVT đề xuất ban hành Nghị quyết Chính phủ cho phép sửa đổi nhanh Nghị định 139/2018/NĐ-CP nhằm tháo gỡ khó khăn trong kiểm định xe cơ giới.
Gần 300 nghìn ô tô sắp quá hạn đăng kiểm
Thống kê từ cơ sở dữ liệu kiểm định của Cục Đăng kiểm Việt Nam, trong tháng 3 và 4/2023, cả nước có nguy cơ tồn gần 300 nghìn ô tô không thể kiểm định đúng hạn. Trong đó, riêng hai thành phố lớn là Hà Nội và TP. HCM có thể có đến hơn 200 nghìn xe bị quá hạn trong hơn 1 tháng tới.
Cụ thể, trong tháng 3 và tháng 4, Hà Nội có lần lượt 91.647 và 100.928 xe ô tô đến hạn kiểm định. Tuy nhiên, hiện Hà Nội chỉ còn 7/31 trung tâm đăng kiểm còn hoạt động với công suất kiểm định tối đa 19.500 xe/tháng. Như vậy trong 2 tháng tới, Hà Nội sẽ có nguy cơ tồn hơn 150.000 xe chưa thể đăng kiểm đúng hạn.
Còn tại TP. Hồ Chí Minh, trong tháng 3 và 4/2023, có lần lượt 58.548 và 99.315 xe ô tô đến hạn đăng kiểm nhưng công suất kiểm định tối đa hiện chỉ là khoảng 28.600 xe/tháng. Như vậy trong 2 tháng này, TP. Hồ Chí Minh cũng sẽ có thể bị tồn xấp xỉ 120.000 xe.
Từ số liệu thống kê trên có thể thấy, lượng xe ô tô bị quá hạn đăng kiểm để có thể lưu hành hợp pháp rất lớn. Con số trên còn chưa tính đến lượng ô tô mới bán ra thị trường xấp xỉ 50.000 xe/tháng.
Theo Luật Giao thông đường bộ, những xe khi lưu thông trên đường mà giấy chứng nhận kiểm định kỹ thuât và bảo vệ môi trường quá hạn dù chỉ 1 ngày cũng hoàn toàn có thể bị xử phạt từ 3 triệu đến mức cao nhất là 22 triệu đồng, đồng thời lái xe còn bị tước GPLX đến 3 tháng.
Mức phạt đối với ô tô quá hạn đăng kiểm theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP (được chỉnh sửa, bổ sung bởi 123/2021/NĐ-CP): - Đối với lái xe: Phạt tiền 3-4 triệu đồng đối với việc điều khiển xe có Giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đã hết hạn sử dụng dưới 1 tháng; phạt tiền từ 4-6 triệu đồng đối với việc điều khiển xe có Giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đã hết hạn từ 1 tháng trở lên. Đồng thời, lái xe còn bị tước GPLX từ 1-3 tháng với cả hai trường hợp trên.
- Đối với chủ xe: Phạt tiền 4-8 triệu đồng với chủ xe là cá nhân hoặc 8-12 triệu đồng với chủ xe là tổ chức khi để xe có Giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật đã hết hạn sử dụng dưới 1 tháng tham gia giao thông; phạt tiền 6-8 triệu đồng với chủ xe là cá nhân hoặc 12-16 triệu đồng với chủ xe là tổ chức khi để xe có Giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật đã hết hạn sử dụng từ 1 tháng trở lên tham gia giao thông.
Ngoài ra, hành vi điều khiển xe không có Giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (đối với loại xe có quy định phải kiểm định, trừ xe đăng ký tạm thời) hoặc có nhưng đã hết hạn sử dụng từ 01 tháng trở lên sẽ bị tạm giữ xe theo Điều 82 Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
Đề xuất không phạt xe quá hạn đăng kiểm trong vòng 15 ngày trên đường đi kiểm định
Ngoài ra, Bộ GTVT cũng đề nghị một số nội dung khác nhằm tháo gỡ cấp bách tình trạng ùn tắc đăng kiểm, tạo thuận lợi cho người dân.
Cho phép sử dụng lực lượng đăng kiểm của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng tham gia công tác kiểm định xe cơ giới tại các Trung tâm đăng kiểm.
Các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng chính hãng của các nhà sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu ô tô đáp ứng quy định về cơ sở bảo hành, bảo dưỡng tại Nghị định số 116/2017/NĐ-CP và các trang thiết bị, nhân lực đáp ứng QCVN 103:2019/BGTVT (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đơn vị đăng kiểm xe cơ giới) được phép kiểm định xe ô tô.
Cùng với đó, đề nghị cho hoạt động trở lại các đơn vị đăng kiểm đã bị đình chỉ hoạt động nhưng chưa hết thời hạn tạm đình chỉ nếu đã đáp ứng được các điều kiện của Nghị định 139/2018/NĐ-CP.
Đồng thời, cho phép các phương tiện quá hạn đăng kiểm trong vòng 15 ngày được phép di chuyển đến các đơn vị đăng kiểm để thực hiện kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định. Các phương tiện này không được chở người, hàng hóa, kinh doanh vận tải.
Ngoài ra, Bộ GTVT cũng đề nghị cho phép Bộ rà soát, sửa đổi bổ sung Nghị định số 139/2018/NĐ-CP theo trình tự, thủ tục rút gọn để cập nhật, bổ sung các quy định nêu trên phù hợp thực tiễn, tháo gỡ khó khăn lâu dài cho hoạt động kiểm định phương tiện.