Câu chuyện hệ thống KRX vận hành và bước ngoặt sau 12 năm chờ đợi

Trong quá trình phục hồi của VN-Index từ đáy tháng 11/2023, kỳ vọng vào hệ thống KRX cùng với triển vọng tích cực về kết quả kinh doanh của doanh nghiệp đã tạo động lực giúp chỉ số tăng hơn 200 điểm, tiến gần đến mốc kháng cự cứng 1.300 điểm.

Tuy nhiên, cùng với sự điều chỉnh của thị trường, thông báo chính thức về việc rời lịch vận hành hệ thống KRX vào tháng 4 vừa qua đã tác động tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư. Điều này càng làm gia tăng lo ngại khi mà hệ thống KRX đã nhiều lần bị trì hoãn với 8 lần lùi lịch kể từ năm 2015. Sự chậm trễ này không chỉ gây thất vọng mà còn đặt ra câu hỏi về khả năng triển khai và tính hiệu quả của hệ thống trong tương lai.

Hệ thống KRX: 12 năm lỡ hẹn vận hành với thị trường chứng khoán Việt Nam

Vào năm 2012, Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) đã ký kết hợp đồng dịch vụ công nghệ thông tin với Sở Giao dịch chứng khoán Hàn Quốc (KRX) với giá trị 600 tỷ đồng. Gói thầu sẽ trang bị hệ thống công nghệ thông tin với một nền tảng cơ sở hạ tầng hệ thống đồng bộ và tích hợp cho toàn bộ thị trường chứng khoán Việt Nam.

Hệ thống nhằm phục vụ các hoạt động nghiệp vụ giao dịch, giám sát, thông tin thị trường tại HoSE và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cũng như nghiệp vụ đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán cho Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSDC). Toàn bộ hệ thống nghiệp vụ này được tích hợp và đồng bộ hoàn toàn trên một nền tảng cơ sở hạ tầng công nghệ hiện đại, gồm 2 trung tâm dữ liệu chính và dự phòng thảm họa.

Dù được đánh giá là bước tiến quan trọng cho thị trường chứng khoán Việt Nam nhưng hệ thống KRX liên tục trễ hẹn với nhiều lý do khác nhau. Theo đó, HoSE đã có 8 lần rời lịch vận hành vào những năm 2015, 2017, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023 và mới đây nhất là ngày 2/5/2024.

Thời gian vận hành KRX vẫn là một dấu hỏi đối với các chuyên gia tài chính cũng như nhiều nhà đầu tư đang tham gia thị trường chứng khoán trong 12 năm qua.

Hệ thống KRX 8 lần lỡ hẹn vận hành với thị trường chứng khoán Việt Nam

Những băn khoăn còn đang bỏ ngỏ

Dù được nhận định sẽ mang lại nhiều cơ hội cho thị trường khi chính thức vận hành, song nhiều nhà đầu tư và đại diện công ty chứng khoán vẫn thể hiện sự quan ngại về việc vận hành hệ thống.

Sau hơn một thập kỷ triển khai, hệ thống KRX vẫn chưa được áp dụng, khiến nhiều nhà đầu tư đặt câu hỏi về tính khả thi của hệ thống này: Liệu hệ thống này có thực sự được đưa vào vận hành? Và sau thời gian dài như vậy, KRX có còn đáp ứng được các yêu cầu và tiêu chuẩn của thị trường chứng khoán Việt Nam trong tương lai không?

Dù vậy, với những điều chỉnh và chuẩn bị cần thiết, một số nhà đầu tư kỳ vọng vào sự thay đổi tích cực từ hệ thống KRX, đồng thời kỳ vọng quá trình này có thể giúp cải thiện thị trường.

Chờ đợi ngày vận hành chính thức

Sau 12 năm kể từ ngày thông báo triển khai hệ thống, nhà đầu tư vẫn đang chờ đợi vào thông báo chính thức về việc vận hành KRX.

Gần đây nhất, Bộ Tài chính đã hé lộ về tiến độ triển khai hệ thống này. Theo thông từ Bộ, UBCKNN và HoSE đang tích cực phối hợp với HNX, VSDC, nhà thầu KRX và các thành viên thị trường để gấp rút chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật, hoàn thiện các văn bản pháp lý và xây dựng kế hoạch chuyển đổi hệ thống.

“Đây là hệ thống công nghệ thông tin tổng thể cho việc tổ chức vận hành thị trường chứng khoán từ khâu đăng ký, lưu ký đến giao dịch và thanh toán, bù trừ. Do đó, một số công việc liên quan đến đảm bảo an toàn, an ninh cho hệ thống và sự sẵn sàng của các thành viên cần được thực hiện một cách thận trọng, chặt chẽ trước khi đưa vào vận hành.

Vì vậy, HoSE đang tích cực phối hợp với HNX, VSDC và nhà thầu KRX rà soát, kiểm thử thêm để đánh giá về việc vận hành của hệ thống”, Bộ Tài chính thông tin.

>> TTCK sẽ xuất hiện các phiên giao dịch với thanh khoản vài tỷ USD khi hệ thống KRX đi vào vận hành

Theo đó, HoSE cùng các đối tác đang nỗ lực đảm bảo hệ thống sẵn sàng cho việc tổ chức và vận hành thị trường chứng khoán từ khâu đăng ký, lưu ký, giao dịch đến thanh toán và bù trừ. Đây là một bước quan trọng nhằm tạo điều kiện cho thị trường hoạt động hiệu quả và an toàn.

Các nhà đầu tư và công ty chứng khoán kỳ vọng rằng việc vận hành chính thức của KRX sẽ mang lại nhiều cơ hội mới cho thị trường Việt Nam. Đặc biệt, sự kỳ vọng về cải thiện thanh khoản thị trường với khả năng xuất hiện nhiều phiên giao dịch bùng nổ có giá trị lên tới tỷ USD.

Bên cạnh đó, với cơ sở hạ tầng hiện đại, KRX có thể thu hút thêm nhiều nhà đầu tư nước ngoài, nhờ vào việc cải thiện khả năng truy cập và giảm thiểu rủi ro kỹ thuật trong quá trình giao dịch.

Hệ thống KRX còn mở ra cơ hội cho việc phát triển và giao dịch các sản phẩm tài chính phức tạp hơn như chứng quyền, hợp đồng tương lai và các sản phẩm phái sinh khác, giúp thị trường chứng khoán Việt Nam đa dạng hơn và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của nhà đầu tư.

>> Hệ thống KRX đang được gấp rút chuẩn bị thử nghiệm vận hành với nhà thầu