Chỉ số thiếu động lực để tạo uptrend - cách kiếm lời trong thị trường đi ngang?

Sau giai đoạn 2020 - 2021 thăng hoa, VN-Index liên tục lao dốc trong năm 2022, từ gần 1.500 điểm lùi xuống sát 1.000 điểm, trở thành chỉ số chứng khoán giảm mạnh nhất trên thế giới, sự sụt giảm này đã cắt đứt chuỗi tăng về quy mô vốn hóa kéo dài từ năm 2011.

Sau khi hồi phục từ vùng đáy tháng 11/2022, VN-Index bước vào xu hướng đi ngang với thanh khoản kém sôi động (giá trị giao dịch dao động phổ biến trong khoảng 10.000 - 12.000 tỷ đồng/phiên).

Những điều xấu nhất về nền kinh tế Việt Nam gồm bất động sản, trái phiếu đã đi qua khi các quy định mới về trái phiếu giúp áp lực đáo hạn bớt căng thẳng. Đồng thời, lạm phát đang dần hạ nhiệt cùng với những chính sách tiền tệ dễ thở hơn từ Fed giúp tâm lý nhà đầu tư trở nên tích cực hơn. Những điều tươi đẹp đang tới nhưng cần chờ quá trình thẩm thấu. Bên cạnh đó, một số biến động tiêu cực của các ngân hàng trên thế giới mới đây phần nào khiến dòng tiền vẫn còn dè chừng, thị trường thiếu động lực để xác định xu hướng downtrend hay uptrend. Vậy làm thế nào để khoản đầu tư sinh lời ngay cả trong sideway market?

Trước hết, nhà đầu tư phải xác định xem thị trường có đáng để giao dịch hay không?

Các thị trường Sideway cung cấp cho nhà đầu tư những cơ hội giao dịch tốt khi chúng bị giới hạn phạm vi hay nói cách khác khoảng giao động giữa các mức hỗ trợ và kháng cự được xác định rõ ràng. Thêm vào đó, một thị trường đi ngang tốt để giao dịch là khi biên độ giao dịch của nó đủ lớn để có một tỷ lệ Risk:Reward tiềm năng.

Thị trường Sideway cung cấp cho nhà đầu tư những cơ hội giao dịch tốt

Để xác định những điều trên, hãy quan sát một bức tranh tổng thể trên khung thời gian biểu đồ ngày. Thị trường đang có xu hướng tăng hay giảm, nếu không có một xu hướng rõ ràng thì nó đang đi ngang. Nếu thị trường đi ngang, bạn cần xác định xem biên độ biến động giao dịch có thích hợp để giao dịch hay không?

Ngược lại, nếu thị trường biên độ biến động giá của thị trường quá hẹp (Choppy market), nó không đáng để giao dịch.

Choppy market là một thị trường đang hợp nhất rất chặt chẽ. Thị trường này không phù hợp để giao dịch bởi khoảng cách mà thị trường di chuyển giữa các lần đảo chiều không đủ lớn để cung cấp một tỷ lệ lời lỗ tốt.

Cách tốt nhất để xác định xem đây có phải là một choppy market hay không cũng giống như việc xác định xu hướng thị trường, thu nhỏ biểu đồ ngày và quan sát bức tranh tổng thể của thị trường. Sau thời gian sàng lọc và tích lũy kinh nghiệm, bạn sẽ dễ dàng phân biệt được một thị trường sideway đáng để giao dịch và một thị trường choppy chỉ cần dựa trên biên độ dao động của nó.

Thị trường chobby

Có thể thấy trong biểu đồ trên, hành động giá trong khu vực được đánh dấu là choppy đang đi ngang trong một phạm vi rất nhỏ. Hai đường trung bình hàm mũ (EMA) chu kỳ 8 ngày (màu đỏ) và 21 ngày (màu xanh) nằm ngang và rất gần nhau. Những điều này chính là dấu hiệu của một thị trường rất khó khăn mà nhà đầu tư nên tránh giao dịch.

Việc cố gắng giao dịch trong thị trường Choppy được xem là một canh bạc hên xui vì thị trường ban đầu sẽ có thể có lợi cho bạn nhưng ngay lập tức sẽ chống lại bạn, bất kể là giao dịch dài hạn hay ngắn hạn. Bạn có cơ hội kiếm lợi nhuận một cách ngẫu nhiên vì thị trường sẽ di chuyển một chút theo hướng có lợi cho bạn và sau đó đảo chiều ngược lại với bạn, bất kể bạn đang giao dịch mua hay bán, loại hành động giá này rất khó xử lý theo cảm xúc.

Một số lời khuyên được đưa ra nếu bạn vẫn muốn cố gắng giao dịch trong thị trường Choppy đó là hãy mở lệnh tại những biên cùng với stop loss hợp lý, thay vì mua bán ngay với giá thị trường (at market price). Điều này có thể sẽ giúp tối ưu hóa tỷ lệ Risk:Reward và giảm những yếu tố tâm lý tác động tiêu cực đến giao dịch của bạn.

Đây là một ví dụ về điều này…Hãy lưu ý cách có một động thái định hướng (đi xuống) mạnh mẽ, sau đó là một khoảng thời gian biến động giá thất thường hoặc hợp nhất / quay lại và lấp đầy rất chặt chẽ (tất cả đều có nghĩa giống nhau)…

Bước 2, khi thị trường Sideway thích hợp để giao dịch (biểu đồ giá thỏa mãn các điều kiện giới hạn phạm vi rõ ràng và biên độ dao động đủ lớn), nhà đầu tư có thể theo dõi các tín hiệu mua và bán hành động giá ở các mức hỗ trợ và kháng cự chính.

Phương pháp tốt nhất đẻ giao dịch trong thị trường đi ngang / giới hạn phạm vi đó là chiến lược giao dịch đột phá giả False breakout. Thông thường, trong những vùng giá sideway, sẽ có ít nhất một lần break out giả với lực đẩy về rất mạnh, giá sẽ nhanh chóng quay về vùng sideway chỉ sau 1 hoặc 2 nến sau đó.

Hầu hết, mọi người đặc biệt là những người mới tham gia thị trường sẽ cố gắng giao dịch theo break out và rất có thể sẽ bị mất tiền. Do đó, bạn có thể tận dụng tâm lý đám đông này bằng một cách tiếp cận trái ngược đó là tìm kiếm cơ hội từ các đột phá giả. Khi breakout diễn ra, giá sẽ đóng cửa bên ngoài phạm vi trong vài ngày và thường quay trở lại kiểm tra mức giá đó. Nếu vượt qua bài kiểm tra, giá sẽ tiếp tục xu hướng đi lên sau breakout thì cần kiên nhẫn chờ đợi cho một False Breakout xảy ra và bắt đầu giao dịch. Hãy luôn nhớ đặt kèm stoploss.

Dưới đây là một ví dụ về các chiến lược giao dịch phá vỡ giả trong thị trường đi ngang. Những lần phá vỡ giả này cung cấp một tỷ lệ Risk:Reward lớn và giao dịch rất đáng tin cậy.

Chiến lược False Breakout

Trong biểu đồ trên, có hai tín hiệu bán Pin bar rất rõ ràng ở ngưỡng kháng cự chính, dẫn đến một xu hướng giảm đáng kể xuống mức hỗ trợ trong phạm vi giao dịch.

Sẽ đáng tin cậy hơn nếu có được tín hiệu Pin bar hoặc các tín hiệu hành động giá khác ở ranh giới của phạm vi giao dịch để có thêm ‘xác nhận’ giao dịch. Nhưng vì ranh giới của phạm vi giao dịch tương đối vững chắc, chúng ta cũng có thể xem xét thực hiện ‘blind entry’ khi giá chạm vào nó. Ví dụ như thực hiện một lệnh bán ở mức kháng cự của phạm vi giao dịch khi giá quay trở lại mức kháng cự chính, ngay cả khi không có tín hiệu hành động giá ở đó.

Nếu thị trưởng mà nhà đầu tư yêu thích đang nằm trong giai đoạn không có phạm vi giao dịch rõ ràng hay biên độ dao động giá quá hẹp, hãy ngừng giao dịch và chờ thời cơ nếu bạn muốn bảo toàn tài khoản giao dịch của mình. Đồng thời, hãy tìm kiếm cơ hội ở những biểu đồ giao dịch khác và xem liệu có một xu hướng tốt hơn hoặc phạm vi giao dịch tốt hơn ở một trong những thị trường đó hay không.

Cuối cùng, nếu thị trường biến động và không nằm trong phạm vi giao dịch rõ ràng, thì đừng giao dịch. Đứng ngoài quan sát và bảo toàn vốn giao dịch luôn là một lựa chọn tốt hơn so với giao dịch quá mức và mất tiền chỉ vì không thể chống lại sự thôi thúc tham gia thị trường. Thông thường, vị trí tốt nhất là không có vị trí.