Chuyên gia hiến kế giúp nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới vượt rào thuế quan của Mỹ

Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế trừng phạt 50% đối với hàng hóa Ấn Độ là "hồi chuông báo động" cho quốc gia gần 1,5 tỷ dân. Động thái này, công bố ngày 27/8, nhắm vào việc quốc gia châu Á tiếp tục mua dầu của Nga.

Theo chuyên gia của Financial Times, nó đã bóp nghẹt đáng kể khả năng tiếp cận thị trường xuất khẩu lớn nhất của Ấn Độ. Các nhà kinh tế ước tính mức thuế mới có thể kéo giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm của nước này tới 0,8 điểm phần trăm.

Dù vẫn được dự báo giữ vị trí nền kinh tế lớn tăng trưởng nhanh nhất năm nay, căng thẳng với Washington càng nhấn mạnh sự cấp thiết phải nâng cao khả năng tự bảo vệ trước những cú sốc từ bên ngoài.

Thủ tướng Narendra Modi đặt mục tiêu đưa Ấn Độ trở thành quốc gia có thu nhập cao vào dịp kỷ niệm 100 năm độc lập năm 2047. Mục tiêu đầy tham vọng này đòi hỏi mức tăng trưởng bình quân khoảng 7,8% mỗi năm trong nhiều thập kỷ tới.

Tuy nhiên, duy trì được đà tăng này sẽ khó khăn hơn nếu xuất khẩu bị kìm hãm bởi hàng rào thuế quan ngày càng cao hoặc nhu cầu toàn cầu suy yếu. Giới dự báo hiện cho rằng kinh tế Ấn Độ năm nay sẽ tăng trưởng trong khoảng 6–7%, nếu các mức thuế của Mỹ không thay đổi.

Ngay cả khi Washington sau này giảm nhẹ hoặc tòa án bác bỏ các mức thuế, Ấn Độ vẫn cần đa dạng hóa quan hệ thương mại. Việc nối lại quan hệ kinh tế với Trung Quốc và đẩy nhanh đàm phán Hiệp định thương mại tự do với Liên minh châu Âu là những bước đi đúng hướng, theo chuyên gia của Financial Times.

Nhưng để đạt được các thỏa thuận có ý nghĩa, New Delhi phải tự dỡ bỏ các rào cản bảo hộ trong nước, đồng thời tạo môi trường cạnh tranh thực sự cho những ngành công nghiệp.

Tuy vậy, nguồn sức mạnh bền vững nhất của Ấn Độ sẽ đến từ cải cách trong nước. Quốc gia đông dân nhất thế giới sở hữu tầng lớp trung lưu đang lớn mạnh, đội ngũ lao động được đào tạo bài bản về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán (STEM), cùng các bang có thế mạnh công nghiệp đa dạng - từ công nghệ thông tin ở Karnataka đến sản xuất ô tô ở Tamil Nadu.

Thế nhưng khu vực tư nhân vẫn khó khai thác hết tiềm năng quy mô khổng lồ này do chằng chịt quy định địa phương, trong khi chi phí logistics cao cũng là rào cản lớn.

Việc gỡ bỏ các “điểm nghẽn” thương mại nội địa sẽ giúp doanh nghiệp Ấn Độ giảm chi phí và mở rộng quy mô, từ đó nâng sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế, bất kể biến động thương mại toàn cầu. Một nghiên cứu năm 2021 ước tính các rào cản trong nước chiếm khoảng 40% tổng trở ngại thương mại của Ấn Độ.

Chính phủ ông Modi đã có những bước tiến quan trọng. Thuế hàng hóa và dịch vụ (GST) được áp dụng năm 2017 đã thống nhất các loại thuế giá trị gia tăng của từng bang. Một cải cách mới nhằm đơn giản hóa hệ thống này sẽ giúp tiến xa hơn.

Làn sóng đầu tư hạ tầng gần đây cũng cải thiện đáng kể kết nối cảng biển, đường sắt và hạ tầng số. Tuy nhiên, dư địa cải thiện vẫn rất lớn: Luật đất đai và lao động vẫn cản trở mở rộng quy mô; nhiều nơi mạng lưới đường bộ, giao thông công cộng và điện năng vẫn yếu kém.

Khuyến khích cạnh tranh giữa các bang cũng là giải pháp hữu hiệu. Các tập đoàn nước ngoài thường chọn đầu tư vào những bang có quy định nới lỏng, hạ tầng tốt như Kerala, Andhra Pradesh hay Gujarat. Khi các khu vực khác mất cơ hội việc làm và vốn đầu tư, họ sẽ buộc phải thúc đẩy cải cách. T

Khai phá tiềm năng khổng lồ của thị trường nội địa Ấn Độ không hề dễ dàng. Đó là quá trình phải vượt qua lợi ích nhóm, tăng cường phối hợp giữa chính quyền Trung ương và các bang, đồng thời thu hút vốn tư nhân. Nhưng nếu tiến xa hơn, Ấn Độ không chỉ thúc đẩy tăng trưởng nhanh mà còn xây dựng được “cơ bắp” kinh tế đủ mạnh để chống chọi các cú sốc từ bên ngoài. Câu trả lời vững chắc nhất trước các đòn thuế của ông Donald Trump chính là cải cách - tạo ra sức mạnh nội tại mà không cường quốc nào có thể áp đặt.

Tham khảo Financial Times