Có ý kiến đề xuất giảm 4% thuế VAT, cân nhắc kéo dài thời gian áp dụng

Chiều ngày 24/5, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc đã đọc tờ trình của Chính phủ đề xuất tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng 2% quy định tại điểm a khoản 1.1 Điều 3 Nghị quyết số 43 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian từ ngày 1/7 đến hết ngày 31/12.

Thẩm tra báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết đa số các ý kiến trong Ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành chính sách giảm thu giá trị gia tăng để tiếp tục hỗ trợ cho khu vực sản xuất, kinh doanh và người dân đã gặp rất nhiều khó khăn sau đại dịch Covid-19 trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng đã bắt đầu thể hiện chiều hướng suy giảm từ quý 4/2022 và nhất là trong các tháng đầu năm 2023.

Tuy nhiên, một số ý kiến trong Ủy ban Tài chính Ngân sách còn băn khoăn về các nội dung giải trình của Chính phủ khi đề xuất việc giảm thuế giá trị gia tăng trong 6 tháng cuối năm 2023.

Một số ý kiến cho rằng, chính sách giảm thuế VAT vào giai đoạn nửa cuối 2023 khó có thể phát huy được tác dụng kích cầu và thúc đẩy tăng trưởng như trong năm 2022. Theo đó, đề nghị các biện pháp kích cầu trong năm 2023 tập trung vào tháo gỡ các nút thắt để tăng cường giải ngân và phát huy hiệu quả của chi đầu tư công trong gói phục hồi kinh tế hơn là tiếp tục các chính sách giảm thu ngân sách.

Việc Chính phủ đề xuất giảm thuế VAT từ thời điểm 1/7/2023 là tương đối muộn và việc giảm thuế không được thực hiện một cách liên tục. Vì vậy, chính sách không phát huy được nhiều tác dụng cho các doanh nghiệp. Sự ngắt quãng trong thực hiện chính sách còn dẫn đến những hạn chế và phí tổn khác trong quản lý và thực hiện, phức tạp trong xử lý chuyển tiếp cho các doanh nghiệp và ảnh hưởng đến việc khấu trừ thuế VAT đầu vào.

Ngoài ra, phần giảm thu này không được dự kiến trong gói chính sách của Nghị quyết số 43 cũng như trong dự toán ngân sách năm 2023 đã được Quốc hội thông qua. Chính sách giảm thuế VAT cần được cân nhắc một cách thận trọng vì sẽ tạo thêm tác động bất lợi cho ngân sách Nhà nước năm 2023, trong điều kiện số thu năm nay được dự kiến là sẽ có nhiều khó khăn, như báo cáo của Chính phủ.

Một số ý kiến đề nghị cân nhắc việc tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế VAT trong thời điểm hiện nay vì còn băn khoăn về tính hiệu quả của chính sách đồng thời lo ngại về tác động giảm thu trong bối cảnh nhiệm vụ thu năm 2023 là rất khó khăn.

Điều này có thể sẽ gây bị động cho quá trình điều hành thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước năm 2023 đã được Quốc hội thông qua. Báo cáo đánh giá tác động của Chính phủ cũng chưa đánh giá cụ thể các tác động dự kiến của chính sách đối với khả năng kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nửa cuối năm 2023 như mục tiêu đặt ra.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị cân nhắc mở rộng phạm vi đối tượng được giảm VAT theo hướng áp dụng thuế suất 8% đối với tất cả các nhóm hàng hóa đang áp dụng mức thuế suất 10% theo quy định của Luật Thuế Giá trị gia tăng. Lý do là hiện nay, các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh đều đang gặp khó khăn. Cũng có ý kiến đề nghị cân nhắc nâng tỷ lệ giảm thuế VAT đến 4% để khoan thư sức dân, nuôi dưỡng nguồn thu.