Cử tri lo lắng về giá nhà ở xã hội vẫn cao, Bộ Xây dựng nói gì?

Bộ Xây dựng mới đây đã nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh An Giang gửi tới Quốc hội sau kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Nội dung kiến nghị do Ban Dân nguyện chuyển đến, liên quan đến các vấn đề về nhà ở xã hội.

Theo phản ánh của cử tri, việc phát triển nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp là một chủ trương lớn, giàu tính nhân văn của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, trên thực tế, giá nhà ở xã hội hiện nay vẫn còn quá cao so với khả năng chi trả của phần lớn người lao động, đặc biệt là nhóm thu nhập thấp. Điều này đã hạn chế khả năng tiếp cận và sở hữu nhà ở của họ.

Ngoài ra, cử tri cũng cho rằng tỷ lệ cho vay mua nhà ở xã hội từ các ngân hàng, tổ chức tín dụng còn thấp. Việc vay vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội gặp nhiều khó khăn do nguồn vốn không ổn định và thủ tục phức tạp. Người mua nhà thường phải vay thêm từ các ngân hàng thương mại để đáp ứng khoản đóng đối ứng ban đầu (khoảng 30% giá trị căn nhà). Lãi suất cho vay tại các ngân hàng thương mại lại ở mức cao, khiến người vay phải chịu áp lực lớn về chi phí trả nợ và sinh hoạt hàng tháng.

Trước thực trạng này, cử tri kiến nghị cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả hơn để tháo gỡ các rào cản trên. Đây là vấn đề đã được nhiều địa phương trên cả nước quan tâm, phản ánh và kiến nghị nhiều lần.

>> Huyện hơn 60 tuổi của TP. Hà Nội ‘ấp ủ’ kế hoạch lên quận

Trả lời kiến nghị, Bộ Xây dựng cho biết Luật Nhà ở năm 2023 đã quy định rõ các nguyên tắc xác định giá nhà ở xã hội nhằm tạo thuận lợi hơn trong việc thẩm định giá.

Cụ thể, giá bán sẽ được tính trên cơ sở tổng hợp các chi phí để thu hồi vốn đầu tư xây dựng, bao gồm chi phí đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư, xây dựng hạ tầng kỹ thuật, lãi vay (nếu có), cùng các chi phí hợp lý khác của doanh nghiệp (tổ chức bán hàng, quản lý, chi phí khác). Lợi nhuận định mức cũng được tính vào giá bán nhưng không bao gồm các khoản ưu đãi mà Nhà nước dành cho dự án.

Đối với hình thức thuê mua nhà ở xã hội, giá thuê mua cũng được xác định tương tự như giá bán nhưng không bao gồm chi phí bảo trì nhà ở, do người thuê mua sẽ nộp khoản này riêng theo quy định. Trong trường hợp chủ đầu tư sử dụng giá trúng thầu, không cần phải thực hiện lại quá trình thẩm định giá bán hoặc giá thuê mua.

Bộ Xây dựng cho biết Chính phủ đã triển khai nhiều biện pháp nhằm hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội, điển hình là gói tín dụng 120.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có 37/63 tỉnh, thành phố gửi văn bản hoặc công bố danh mục dự án tham gia chương trình với tổng số 90 dự án. Doanh số giải ngân hiện đạt 2.360 tỷ đồng, trong đó 2.162 tỷ đồng dành cho các chủ đầu tư tại 17 dự án và 198 tỷ đồng cho người mua nhà tại 15 dự án.

Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ cũng đã giao nhiệm vụ cho Bộ Xây dựng phối hợp cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu và triển khai gói tín dụng ưu đãi trị giá khoảng 30.000 tỷ đồng trong tháng 10/2024.

Gói tín dụng này nhằm hỗ trợ cho vay mua, thuê mua, xây dựng, cải tạo và sửa chữa nhà ở xã hội. Trong đó, 15.000 tỷ đồng sẽ được huy động từ nguồn phát hành trái phiếu Chính phủ, phần còn lại sẽ được trích từ ngân sách địa phương.

Thực hiện chỉ đạo này, Bộ Xây dựng đã lấy ý kiến góp ý từ các Bộ liên quan và Ngân hàng Nhà nước.

Cuối năm 2024, Bộ đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kế hoạch triển khai nguồn vốn tín dụng ưu đãi để hỗ trợ Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay theo đúng chính sách nhà ở xã hội.