Đặt niềm tin vào Chính phủ, Hòa Phát (HPG) quyết xây nhà máy thép ray đầu tiên dù đơn hàng vẫn bằng 0
Tổng Giám đốc Hòa Phát (HPG) cho biết Chính phủ đã có Nghị định về cơ chế đặt hàng từ doanh nghiệp, song đến nay vẫn chưa nhận được đơn hàng nào cho thép ray.
Chiều 2/10, tại Hà Nội, Diễn đàn Kinh tế mới - VNEF 2025 và Chương trình Thương hiệu Mạnh lần thứ 22 được tổ chức dưới sự chỉ đạo của Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, Vụ Kinh tế Tổng hợp, Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam và Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy.
Phát biểu tại phiên thảo luận, ông Nguyễn Việt Thắng, Tổng Giám đốc Tập đoàn Hòa Phát (HPG), cho biết Việt Nam hiện đứng thứ 12 thế giới và số 1 Đông Nam Á về sản xuất thép. Tuy nhiên, thực tế ngành thép trong nước vẫn chủ yếu tập trung vào thép xây dựng, trong khi thép hợp kim chế tạo lại rất hạn chế.
Theo ông Thắng, Việt Nam hiện có hai tổ hợp thép lớn là Hòa Phát Dung Quất và Formosa Hà Tĩnh. Sau hơn 30 năm tích lũy, Hòa Phát đã vươn lên top các nhà sản xuất thép hàng đầu thế giới.
Tuy nhiên, bài toán thị trường tiêu thụ vẫn là thách thức lớn. Các doanh nghiệp cơ khí trong nước, đa phần quy mô nhỏ, mỗi năm chỉ cần 10-20 tấn thép đặc chủng, trong khi một mẻ sản xuất của Hòa Phát tối thiểu 300 tấn.
“Nếu chúng tôi sản xuất, họ phải dùng vài ba năm mới hết. Đây là bài toán con gà - quả trứng. Nếu không có công nghiệp nền đủ mạnh thì không thể có doanh nghiệp cơ khí lớn, ngược lại, nếu không có thị trường lớn, nhà sản xuất lại không biết bán đi đâu”, ông Thắng nói.
Dù đối mặt khó khăn, Hòa Phát vẫn quyết định đầu tư nhà máy sản xuất thép ray đầu tiên tại Việt Nam nhằm phục vụ các dự án đường sắt tốc độ cao.
“Nhiều ngân hàng và nhà đầu tư hỏi, nếu Chính phủ không mua thì sao? Chúng tôi tin rằng nếu doanh nghiệp sản xuất được sản phẩm đạt chuẩn, giá hợp lý thì Nhà nước sẽ đặt hàng. Đó là niềm tin để Hòa Phát đầu tư dự án này”, ông Thắng nhấn mạnh.
Ông cũng cho biết Chính phủ đã có Nghị định về cơ chế đặt hàng cho doanh nghiệp, song đến nay Hòa Phát chưa nhận được đơn đặt hàng nào cho thép ray.
Dù vậy, tập đoàn vẫn triển khai dự án, đặt mục tiêu đến năm 2027 sẽ chính thức vận hành nhà máy. “Chúng tôi mong Chính phủ sớm có chính sách rõ ràng hơn: Đặt hàng ra sao, chi phí và tiến độ thế nào... để doanh nghiệp có cơ sở đầu tư mạnh mẽ hơn”, Tổng giám đốc Hòa Phát bày tỏ.
Trước đó, ngày 29/5/2025, Hòa Phát ký hợp đồng với tập đoàn SMS group để cung cấp dây chuyền sản xuất thép ray và thép hình. Dây chuyền dự kiến lắp đặt trong 20 tháng và vận hành từ quý I/2027.
Tiếp nối bước chuẩn bị công nghệ, Hòa Phát cũng khởi công nhà máy thép ray quy mô 14.000 tỷ đồng, công suất thiết kế 700.000 tấn/năm, dự kiến đưa vào hoạt động từ quý II/2027. Khi hoàn thành, Hòa Phát sẽ trở thành doanh nghiệp duy nhất tại Đông Nam Á có khả năng sản xuất thép ray phục vụ đường sắt cao tốc, đáp ứng các dự án trọng điểm như cao tốc Bắc - Nam, tuyến Hải Phòng - Hà Nội - Lào Cai và các tuyến metro ở Hà Nội, TP. HCM.
