ĐBQH Phan Đức Hiếu: Kinh tế Việt Nam đủ sức ứng phó với mọi cú sốc

Tại Tọa đàm “Đánh giá khả năng chống chịu của nền kinh tế Việt Nam giai đoạn 2021–2025”, đại biểu Quốc hội Phan Đức Hiếu khẳng định kinh tế Việt Nam đủ sức chống chịu trước các cú sốc bên ngoài.

Điều này, theo ông Hiếu được thể hiện trên hai khía cạnh.

Thứ nhất, chúng ta đủ sức vì năng lực nội tại của nền kinh tế đã cải thiện rất mạnh mẽ trong giai đoạn 2021-2025 so với giai đoạn trước đây. Các số liệu đã cho thấy điều này, tôi chỉ điểm lại là, tốc độ tăng trưởng GDP bình quân giai đoạn này, nếu năm 2025 đạt 8% theo tính toán của Chính phủ, tăng trưởng bình quân giai đoạn này sẽ là 6,3%, cao hơn giai đoạn trước đó mặc dù giai đoạn 2021-2025 là một giai đoạn rất khó khăn và thách thức so với nhiều năm trước.

Thứ hai, quy mô nền kinh tế của chúng ta cũng đã tăng, từ đầu năm đến nay, tăng từ 364 tỷ USD lên khoảng 510 tỷ USD. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu và thặng dư thương mại cũng cải thiện rõ rệt so với các giai đoạn trước. Dự trữ ngoại hối, xuất nhập khẩu hàng hóa..., một số chỉ tiêu kinh tế vĩ mô cơ bản được kiểm soát.

Về các cú sốc, ông Hiếu nêu một số ví dụ cụ thể. Đầu tiên là COVID-19. Đây là cú sốc đầu tiên.

"Chúng ta đã vượt qua và chống chịu như thế nào thì chúng ta đều biết. Chúng ta đã có nguồn lực hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, thực hiện ngoại giao vaccine để đảm bảo an toàn sức khỏe cho người dân. Ngay sau đó, chúng ta có một loạt chương trình phục hồi, phát triển kinh tế để vượt qua khó khăn", ông Hiếu khẳng định.

Cú sốc thứ hai, theo ông Hiếu là xu hướng đưa đầu tư quay trở lại nước mình (reshoring). Nhiều người quan ngại Việt Nam sẽ thu hút đầu tư nước ngoài như thế nào và có bị ảnh hưởng không.

"Nhưng các số liệu cho thấy việc thu hút đầu tư nước ngoài trong 5 năm trở lại đây đều có sự tiến bộ và tăng trưởng. Và như bà chuyên gia UNDP đã nói, Việt Nam vẫn được xem là một trong những điểm đến đầu tư nước ngoài, được nhiều nhà đầu tư quan tâm", ông Hiếu thừa nhận.

Cú sốc gần đây nhất, theo ông Hiếu là chính sách thuế quan thương mại của chính quyền Tổng thống Trump (Hoa Kỳ). Nhiều người lo lắng, nhưng chúng ta đã phản ứng rất nhanh, quyết liệt và kịp thời. Cho đến nay, theo số liệu thống kê, thương mại của Việt Nam sang Hoa Kỳ trong 9 tháng vẫn đạt 112 tỷ USD. So sánh về kinh tế thì vẫn có sự tăng trưởng. Điều này phản ánh khả năng ứng phó với các cú sốc.

"Trong bối cảnh đó, an sinh xã hội của chúng ta vẫn có những chính sách rất tốt. Tôi chỉ kể thêm về chính sách xóa nhà tạm, nhà dột. Theo tôi đây là chính sách rất thành công, cùng với ba chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững. Điều này cho thấy năng lực của chúng ta đã được thực tế chứng minh", ông Hiếu thừa nhận.

Trước những cú sốc trên, ông Hiếu khẳng định có rất nhiều khó khăn, trở ngại lớn đã vượt qua.

"Nhưng điều vui và quan trọng nhất là chúng ta đã vượt qua và có giải pháp để vượt qua. Những trở ngại là gì? Thứ nhất, dù có sự cải thiện về năng lực tài chính và điều hành, nhưng trước những cú sốc, nền kinh tế chúng ta vẫn còn hạn chế. Đó là hạn chế về nguồn lực, ảnh hưởng đến việc cân bằng các chính sách đầu tư phát triển, an sinh xã hội và tài khóa. Đây là một khó khăn rất lớn", chuyên gia Phan Đức Hiếu thừa nhận.

Khó khăn thứ hai, cần phân tích sâu hơn, theo ông Hiếu đó chính là vấn đề về thể chế. Điều này giải thích tại sao Việt Nam lại quyết tâm đẩy mạnh cải cách thể chế đến vậy. Đó là hai khó khăn về nội tại.

"Nhưng cũng có rất nhiều khó khăn từ bên ngoài mà chúng ta không thể kiểm soát được, ví dụ như COVID-19. Khó khăn khác là chính sách thuế quan, xuất nhập khẩu hay đầu tư của các nước. Chúng ta chỉ có thể tiên đoán, bám sát tình hình để có giải pháp phù hợp, chứ khó có thể can thiệp hay điều chỉnh được. Chúng ta chỉ có thể phối hợp, điều chỉnh một cách hài hòa. Các xung đột thương mại, biên giới giữa các quốc gia cũng đều ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, kinh tế, xuất nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa...", ông Hiếu nhấn mạnh quan điểm

Khó khăn thì rất nhiều nhưng về cơ bản, ông Hiếu cho rằng chúng ta đều đã có giải pháp khi gặp cú sốc và khó khăn. Điều đáng trân trọng và vui mừng là về cơ bản chúng ta đã vượt qua được các khó khăn cho đến thời điểm này.

"Tôi xin tóm lược lại như vậy. Là người đã gắn bó suốt quá trình 5 năm phát triển kinh tế - xã hội vừa rồi, tôi có rất nhiều cảm xúc. Những khó khăn, thách thức, những việc chúng ta đã vượt qua và những thành tựu đạt được đều khơi gợi trong tôi nhiều cảm xúc và theo tôi là rất đáng trân trọng" ông Hiếu chia sẻ.