Đề xuất giảm 70% tiền chuyển đất nông nghiệp sang đất ở

Theo báo VnExpress, Bộ Tài chính mới đây đã có tờ trình Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 103/2024 quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Cụ thể, liên quan đến việc tính tiền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân khi chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở, thực tế cho thấy giá đất trên bảng giá đất hiện nay tại một số địa phương xác định theo Luật Đất đai 2024 có sự tăng cao đột biến so với bảng giá đất cũ.

Do đó, Nhà nước đã cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở, hộ gia đình, cá nhân phải đóng tiền sử dụng đất cao nhiều lần so với trước đây.

>> Từ bây giờ, hàng loạt trường hợp nhà, đất được miễn lệ phí trước bạ

Trước thực trạng cần xử lý vấn đề trong khi chưa sửa Luật Đất đai 2024, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ các phương án như sau:

Phương án 1: Kế thừa quy định của pháp luật về thu tiền sử dụng đất theo Luật Đất đai 2013; cùng với đó, sửa đổi và bổ sung Điều 8 Nghị định số 103 theo hướng bổ sung quy định về mức thu thu tiền sử dụng đất đối với các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp là đất vườn, ao trong cùng thửa đất có nhà ở thuộc khu dân cư không được công nhận là đất ở sang làm đất ở.

Chuyển từ đất có nguồn gốc là đất vườn/ao gắn liền với nhà ở nhưng người sử dụng đất tách ra để chuyển quyền sử dụng đất hoặc do đơn vị đo đạc khi đo vẽ bản đồ địa chính trước ngày 1/7/2004 đã tự tách thành các thửa riêng sang đất ở.

Trong trường hợp diện tích đất vượt hạn mức giao đất ở sẽ được tính bằng 50% mức chênh lệch giữa tiền sử dụng đất được tính theo giá đất ở và tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tính theo giá đất nông nghiệp.

Bộ Tài chính cho rằng phương án này sẽ giúp giảm được nghĩa vụ về tiền sử dụng đất của người dân khi giá đất để tính nghĩa vụ tài chính tăng cao so với luật cũ (đối với đất vườn ao liền kề thửa đất có nhà ở, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có nhà ở).

Nhược điểm của phương án này là chưa xử lý dứt điểm vướng mắc đối với các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất từ các loại đất thuần túy là đất nông nghiệp sang đất ở khi giá đất tính thu tiền tăng cao.

Phương án 2: Giữ nguyên quy định hiện hành tại Nghị định số 103, không bổ sung quy định nêu trên.

Ưu điểm của phương án này giúp đảm bảo tuân thủ nghiêm túc quy định tại Khoản 1 Điều 156 Luật Đất đai 2024.

Mặc dù vậy, nhược điểm của phương án này là không giải quyết được tình trạng chi phí tăng vọt, gây khó khăn cho người dân cũng như chưa có cơ chế ưu đãi phù hợp với đặc điểm đất vườn ao gắn liền nhà ở - vốn đã tồn tại phổ biến trong khu dân cư.

Hiện Bộ Tài chính đã có công văn đề nghị các địa phương tiến hành báo cáo nhanh về tình hình thực hiện việc tính tiền sử dụng đất sau khi chuyển mục đích sử dụng đất đối với hộ gia đình và cá nhân.

Trong dự thảo mới nhất của mình, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ theo phương án 1, có nghĩa đề xuất giảm tới 70% tiền sử dụng đất khi chuyển từ đất nông nghiệp sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân.

Thông tin trước đó trên báo Tiền Phong cho biết, thời gian qua, một số địa phương trên cả nước đã ghi nhận tình trạng bảng giá đất mới theo Luật Đất đai 2024 có xu hướng tăng vọt so với bảng giá cũ, khiến người dân phải đóng tiền sử dụng đất cao gấp nhiều lần khi tiến hành chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở.

Một trong số những trường hợp khiến dư luận xôn xao khi người dân muốn chuyển 300m2 đất vườn lên đất ở phải đóng số tiền 4,5 tỷ đồng tại Nghệ An.

Theo lý giải của chuyên gia, nguyên nhân do bảng giá đất mới được ban hành với giá đất tăng mạnh so với trước, khiến người dân phải gánh mức thuế, phí và tiền sử dụng đất cao, khó có khả năng chi trả.