Doanh nghiệp tích cực mua lại trái phiếu trước hạn sau "cú sốc" Tân Hoàng Minh

Theo thông tin từ Bộ Tài chính, trong 7 tháng đầu năm 2022, tổng khối lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ đạt 262.250 tỷ đồng, giảm 10,9% so với cùng kỳ năm 2021, trong đó khoảng 52,3% khối lượng phát hành có tài sản đảm bảo.

Lãi suất phát hành bình quân là 8,12%/năm, tăng 0,22% so với bình quân năm 2021; kỳ hạn phát hành bình quân là 3,64 năm, tăng 0,13 năm so với 2021.

Về cơ cấu nhà đầu tư sơ cấp, các NHTM mua 46,45% tổng khối lượng phát hành; các công ty chứng khoán mua 22,73%; các tổ chức và cá nhân mua 27,3% tổng khối lượng phát hành.

Đáng chú ý, trong quý I/2022, doanh nghiệp bất động sản và xây dựng là dẫn đầu danh sách phát hành trái phiếu chiếm lần lượt 50,98% và 18,87% tổng khối lượng phát hành. Tuy nhiên, sang quý II, doanh nghiệp bất động sản đã trở nên dè dặt trong hoạt động phát hành sau sự cố của Tập đoàn Tân Hoàng Minh và cơ quan quản lý có động thái siết  chặt, chấn chỉnh thị trường trái phiếu.

Trong bối cảnh đó, hàng loạt doanh nghiệp đã mua lại trước hạn trái phiếu doanh nghiệp lớn (đạt 49.100 tỷ đồng trong quý II/2022). 

Tính đến cuối tháng 7/2022, khối lượng mua lại là 86.556 tỷ đồng, tăng 21,4% so với cùng kỳ năm 2021. Như vậy, chỉ từ tháng 4 đến cuối tháng 7, khối lượng trái phiếu doanh nghiệp mua lại đạt hơn 73.000 tỷ đồng. 

Bên cạnh tâm lý lo ngại trước sự việc Tân Hoàng Minh, các chính sách pháp lý kiểm soát nguồn vốn cũng là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng trên. Nhiều doanh nghiệp khó triển khai tiếp dự án, thời gian quay vòng vốn bị kéo dài khiến các đơn vị này phải tăng cường mua lại trái phiếu kỳ hạn ngắn để đảm bảo khả năng thanh toán nợ. 

Dù giá trị trái phiếu mua lại lớn đã làm giảm áp lực nợ đáo hạn nhưng vẫn còn lớn, đặc biệt là các doanh nghiệp bất động sản chưa niêm yết. Nguyên nhân là do các doanh nghiệp đẩy mạnh phát hành trái phiếu giai đoạn 2019 - 2021 đã làm gia tăng áp lực đáo hạn vào năm 2022 - 2026.

Theo FiinGroup, giá trị đáo hạn của trái phiếu bất động sản vào cuối năm 2022 sẽ đạt khoảng 37.000 tỷ đồng, trong đó các doanh nghiệp chưa niêm yết chiếm phần lớn với 84% tổng giá trị.

Dự báo trong giai đoạn 2023 - 2024, tổng giá trị đáo hạn trái phiếu toàn thị trường lần lượt đạt 374.300 tỷ đồng và 381.200 tỷ đồng trong đó nhóm bất động sản đứng thứ hai với 120.400 tỷ đồng (32,1%) và 121.100 tỷ đồng (32%).

Trái phiếu DN bất động sản quý III: Nhẹ gánh phát hành - nặng lưng đáo hạn