Đồng minh thân cận nhất của Mỹ ở châu Á muốn xoay trục sang Trung Quốc, vì lẽ gì?
Các động thái thân thiện gần đây từ phía Bắc Kinh được cho là đang báo hiệu sự “tan băng” trong quan hệ Hàn - Trung, giữa bối cảnh chính quyền mới của Tổng thống Lee Jae-myung theo đuổi đường lối ngoại giao thực dụng, đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu.
Trong chiến dịch tranh cử, ông Lee từng nhấn mạnh Trung Quốc là “đối tác thương mại quan trọng” và là quốc gia “có ảnh hưởng đến an ninh Bán đảo Triều Tiên”, đồng thời cam kết sẽ “ổn định hóa quan hệ Hàn - Trung, vốn đã xấu đi nghiêm trọng dưới chính quyền tiền nhiệm”.
Trong một buổi tranh luận trên truyền hình, ông tuyên bố: “Chúng ta không nên xem nhẹ quan hệ với Trung Quốc và Nga. Không cần thiết phải tạo ra sự đối đầu như hiện nay”.
Quan hệ lạnh nhạt khiến du lịch Hàn - Trung lao dốc
Những phát biểu của Tổng thống Lee được đưa ra sau thời kỳ của cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol, người chủ trương siết chặt quan hệ với Hoa Kỳ và khiến quan hệ với Trung Quốc trở nên lạnh nhạt trong vài năm gần đây. Giai đoạn này cũng chứng kiến lượng khách du lịch Trung Quốc đến Hàn Quốc sụt giảm gần một nửa – từ 8 triệu lượt trước đại dịch xuống còn 4,6 triệu lượt trong năm 2024 – gây thiệt hại nghiêm trọng cho các ngành kinh tế phụ thuộc lớn vào du khách Trung Quốc như bán lẻ miễn thuế.
Ngành du lịch Hàn Quốc hiện kỳ vọng rủi ro ngoại giao sẽ giảm bớt, không lặp lại những căng thẳng như vụ triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD năm 2016, khi Trung Quốc phản ứng bằng cách cấm xuất khẩu văn hóa Hàn Quốc và lượng khách Trung Quốc đến Hàn Quốc giảm mạnh cho thấy mức độ nhạy cảm của ngành du lịch với căng thẳng chính trị.
Du lịch và bán lẻ Hàn Quốc kỳ vọng phục hồi
Việc Bắc Kinh thể hiện thiện chí cải thiện quan hệ với Seoul – điển hình là chính sách miễn thị thực cho du khách Hàn từ tháng 11 năm ngoái – đã bắt đầu mang lại những tín hiệu tích cực.
Theo dữ liệu từ Tập đoàn Sân bay Quốc tế Incheon (IIAC), lưu lượng hành khách giữa Hàn Quốc và Trung Quốc đạt 4,68 triệu lượt trong giai đoạn tháng 1 đến tháng 5 năm nay, tăng 24,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này góp phần giúp lưu lượng hành khách quốc tế qua sân bay Incheon tăng 6,7%, đạt tổng cộng 30,41 triệu lượt.
Sau chính sách miễn thị thực, lượng du khách Hàn Quốc đến Trung Quốc cũng gia tăng đáng kể. Trong kỳ nghỉ lễ dài đầu tháng 5 vừa qua, Thượng Hải đã xếp thứ ba trong danh sách các điểm đến có số lượng đặt vé nhiều nhất trên Trip.com – phiên bản Hàn Quốc.
Trong khi đó, các nhà bán lẻ miễn thuế – vốn lâu nay phụ thuộc vào khách du lịch Trung Quốc – đang kỳ vọng sẽ hưởng lợi từ làn sóng phục hồi du lịch song phương.
Chính phủ Hàn Quốc hiện có kế hoạch triển khai chính sách miễn thị thực tạm thời cho khách du lịch theo đoàn từ Trung Quốc vào quý III năm nay. Trong khi đó, giới trong ngành vẫn lạc quan về triển vọng tiếp tục cải thiện quan hệ song phương.
Nhiều người kỳ vọng nếu Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thăm Hàn Quốc trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao APEC tổ chức tại Gyeongju từ cuối tháng 10 đến đầu tháng 11 tới, “rào cản tâm lý” của du khách Trung Quốc với Hàn Quốc sẽ được gỡ bỏ đáng kể.
Xoay trục mềm
Với tư cách là một trong những đồng minh thân cận và lâu đời nhất của Hoa Kỳ tại châu Á, Hàn Quốc hiện đang có khoảng 28.500 binh sĩ Mỹ đồn trú trên lãnh thổ, duy trì liên minh quân sự từ sau Chiến tranh Triều Tiên. Dưới thời cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol, Seoul từng thể hiện rõ lập trường nghiêng hẳn về trục Washington – Tokyo, tham gia các cơ chế an ninh ba bên nhằm đối phó với các mối đe dọa từ Triều Tiên và sự trỗi dậy của Trung Quốc.
Tuy nhiên, sau khi Tổng thống Lee Jong-sup lên nắm quyền, chính sách đối ngoại của Hàn Quốc đang có dấu hiệu điều chỉnh, hướng đến giảm đối đầu và ổn định hóa quan hệ với Bắc Kinh – đối tác thương mại lớn nhất và có ảnh hưởng sâu rộng đến an ninh khu vực.
Động thái này được xem là một nỗ lực “xoay trục mềm” trong bối cảnh Hàn Quốc phải đối mặt với áp lực kép: duy trì cam kết liên minh với Mỹ, nhưng đồng thời cần khôi phục đà tăng trưởng kinh tế hậu COVID – đặc biệt trong các lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề bởi căng thẳng ngoại giao, như du lịch, bán lẻ miễn thuế và xuất khẩu dịch vụ.
Theo The Korea Times
