Dự án đường sắt tốc độ cao 67 tỷ USD: Cơ hội vàng cho THACO, VinSpeed tham gia dưới chỉ đạo 'mở đường' của Tổng Bí thư
Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị cần có chính sách huy động nguồn lực khu vực tư nhân tham gia làm đường sắt tốc độ cao. Hiện tại, THACO và VinSpeed đều đang đề xuất thực hiện dự án này.
Sáng 10/9, tại Trụ sở Trung ương Đảng, dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bộ Chính trị đã làm việc với Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ để cho ý kiến vào dự thảo các văn kiện, phương án nhân sự và công tác chuẩn bị Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Tại đây, Tổng Bí thư đã đề nghị, cần có chính sách huy động nguồn lực khu vực tư nhân tham gia các dự án hạ tầng trọng yếu như đường cao tốc, đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, hạ tầng năng lượng, công nghiệp quốc phòng, an ninh; triển khai hiệu quả hoạt động của Trung tâm tài chính quốc tế, khu thương mại tự do và các mô hình kinh tế mới…
 |
| Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu (Ảnh: TTXVN) |
Tổng Bí thư nhấn mạnh, phát triển kinh tế Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong việc bảo đảm ổn định vĩ mô, các cân đối lớn, định hướng chiến lược, dẫn dắt nền kinh tế; kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia; tăng cường thu hút có chọn lọc các nguồn đầu tư từ bên ngoài (cả trực tiếp và gián tiếp).
Mở đường cho tư nhân làm dự án đường sắt tốc độ cao
Tháng 6/2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết kỳ họp 9, trong đó cho phép Chính phủ lựa chọn hình thức đầu tư, nhà đầu tư phù hợp với dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Nếu cần cơ chế vượt thẩm quyền, Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.
Ngoài đầu tư công, hai hình thức mới được bổ sung là đầu tư theo phương thức đối tác công tư (hợp tác có thời hạn giữa Nhà nước và nhà đầu tư qua hợp đồng dự án - PPP) và đầu tư kinh doanh, tức nhà đầu tư trực tiếp bỏ vốn để triển khai, vận hành và thu lợi nhuận.
Nghị quyết này đã mở đường cho tư nhân được tham gia làm tuyến đường sắt trọng điểm của quốc gia, giúp huy động nguồn lực ngoài ngân sách.
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có tổng vốn đầu tư 67 tỷ USD. Hiện tại, một số nhà đầu tư đã đăng ký thực hiện với tổng vốn 61 tỷ USD (do trừ đi phần giải phóng mặt bằng, tái định cư được Nhà nước thực hiện), nổi bật nhất là VinSpeed của tỷ phú Phạm Nhật Vượng và THACO của doanh nhân Trần Bá Dương.
VinSpeed đề xuất đầu tư theo hình thức trực tiếp, cam kết góp 20% vốn (khoảng 12,27 tỷ USD), phần còn lại (khoảng 49 tỷ USD) đề nghị Nhà nước cho vay không lãi suất trong 35 năm. Doanh nghiệp cam kết trả nợ đúng hạn.
THACO cũng đề nghị được đầu tư, tự góp 20% vốn, phần còn lại vay từ tổ chức tài chính trong và ngoài nước, đồng thời đề xuất Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ toàn bộ lãi vay trong 30 năm. Doanh nghiệp cam kết giữ cổ phần chi phối, không chuyển nhượng cho nhà đầu tư nước ngoài.
