Gần 19.000 tỷ đồng thiệt hại: Cứ 220 người Việt dùng điện thoại thông minh, có 1 người bị lừa

Báo cáo nghiên cứu và khảo sát an ninh mạng 2024 của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia vừa được công bố cho thấy, cứ mỗi 220 người dùng điện thoại thông minh, sẽ có 1 người trở thành nạn nhân của lừa đảo trực tuyến, chiếm tỷ lệ 0,45%. Tổng thiệt hại ước tính lên tới 18.900 tỷ đồng.

Tuy nhiên, số nạn nhân có thể lấy lại được tiền rất ít. Mặc dù 88,98% người dùng cho biết đã ngay lập tức cảnh báo và trao đổi với người thân bạn bè khi phát hiện bị lừa đảo, chỉ có 45,69% người tham gia khảo sát cho biết họ đã báo cáo với cơ quan chức năng.

Chuyên gia của Hiệp hội cho biết việc báo cáo với cơ quan chức năng khi gặp lừa đảo là rất quan trọng, giúp bảo vệ quyền lợi của nạn nhân và ngăn chặn các hành vi phạm pháp. Đầu tiên, việc báo cáo sẽ cung cấp thông tin kịp thời cho cơ quan chức năng để điều tra, thu thập bằng chứng, tăng khả năng truy bắt và xử lý đối tượng lừa đảo. Thứ hai, việc báo cáo sớm có thể giúp người bị hại phục hồi một phần hoặc toàn bộ tài sản bị chiếm đoạt, đặc biệt khi cơ quan chức năng can thiệp kịp thời và phong tỏa được tài sản liên quan.

Các hình thức lừa đảo trực tuyến phổ biến hiện nay rất đa dạng và tinh vi. Trong năm 2023, ba hình thức phổ biến nhất là dụ dỗ người dùng tham gia các chiêu trò đầu tư giả, hứa hẹn lợi nhuận cao; giả mạo danh tính cơ quan, tổ chức; và lừa đảo qua thông báo trúng thưởng, khuyến mãi lớn.

Người Việt bị lừa đảo qua mạng gần 19.000 tỷ đồng

Theo khảo sát, 70,72% người dùng cho biết đã nhận được lời mời đầu tư tài chính vào các sàn giao dịch không rõ nguồn gốc nhưng cam kết lợi nhuận cao và không có rủi ro. 62,08% cho biết đã nhận các cuộc gọi mạo danh cơ quan, tổ chức như công an, tòa án, thuế, ngân hàng… để thúc giục cài phần mềm hoặc đe dọa phải chuyển tiền để chứng minh trong sạch do bị liên quan đến vi phạm pháp luật. 60,01% cho biết đã nhận được các thông báo trúng thưởng, khuyến mãi với thông tin mập mờ, bất thường.

Các đối tượng lừa đảo còn sử dụng công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo Deepfake để tạo video, giọng nói giả mạo nhằm xây dựng lòng tin từ nạn nhân, hoặc dùng chatbot để giao tiếp liên tục với người bị hại. Ngoài ra, phần mềm chuyên dụng trên máy tính cũng được sử dụng để thực hiện các cuộc gọi viễn thông và tiếp cận nhiều người cùng lúc. Công nghệ tiên tiến này khiến nhiều nạn nhân khó phân biệt đâu là thật, đâu là giả, dẫn đến việc bị lừa.

Ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban công nghệ của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia cảnh báo rằng, tấn công lừa đảo trực tuyến sẽ vẫn tiếp tục hoành hành trong năm 2025. Bên cạnh các biện pháp từ cơ quan quản lý, người dùng cần nâng cao cảnh giác và kỹ năng an toàn khi tham gia không gian mạng.

Ông khuyến cáo không chia sẻ thông tin cá nhân với những người không quen biết hoặc dịch vụ không tin tưởng, và cần xác minh kỹ lưỡng bất kỳ cuộc gọi hay trao đổi nào liên quan đến chuyển tiền. Người dùng cũng nên sử dụng ứng dụng phòng chống lừa đảo nTrust để lọc và ngăn chặn các số điện thoại lừa đảo, website độc hại.

>> Nhiều chiêu trò lừa đảo nhắm vào người mua sắm online dịp cuối năm