Hàng hóa nào sẽ được gắn mác 'Made in Vietnam'?

Một số sản phẩm chỉ trải qua các công đoạn gia công, lắp ráp đơn giản tại Việt Nam nhưng vẫn được dán nhãn "Made in Vietnam", khiến người tiêu dùng không khỏi thắc mắc về tính chính xác của xuất xứ.

Để giải quyết vấn đề này, Bộ Công Thương đã công bố dự thảo Nghị định nhằm quy định rõ ràng cách xác định hàng hóa sản xuất tại Việt Nam. Bộ nhấn mạnh rằng tình hình sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ ngày càng phức tạp. Điều này không chỉ gây thiệt hại cho nền kinh tế mà còn ảnh hưởng đến uy tín của các sản phẩm mang nhãn "Made in Vietnam".

Hiện tại, Việt Nam đã có nhiều quy định về xuất xứ hàng hóa, nhưng chủ yếu áp dụng cho hàng xuất khẩu và nhập khẩu. Tuy nhiên, với hàng hóa sản xuất trong nước, đặc biệt là những sản phẩm sử dụng nguyên liệu nhập khẩu, chưa có quy định cụ thể để xác định khi nào sản phẩm được coi là "sản xuất tại Việt Nam".

Hàng hóa nào sẽ được gắn mác 'Made in Vietnam'?. Ảnh minh họa

>> Sau thời gian dài chỉ chiếm 10% thị phần, mỹ phẩm nội địa đang đứng trước cơ hội 'bứt phá' chưa từng có

Theo Nghị định 111, quy định "xuất xứ hàng hóa" là một nội dung bắt buộc trên nhãn hàng hóa. Như vậy, mọi hàng hóa được sản xuất tại Việt Nam sẽ phải tuân thủ quy định, tiêu chí nếu nhà chức trách ban hành Thông tư "sản xuất tại Việt Nam", trừ hàng xuất xứ nước ngoài. Phạm vi tác động của quy định này nếu được ban hành, sẽ rất lớn.

Trong dự thảo Thông tư đưa ra năm 2019, sản phẩm được coi là "made in Vietnam" nếu có xuất xứ thuần túy hoặc được sản xuất toàn bộ tại Việt Nam, như cây trồng và các sản phẩm từ cây trồng... Trường hợp hàng hóa có xuất xứ không thuần túy hoặc không được sản xuất toàn bộ tại Việt Nam nhưng trải qua công đoạn gia công, chế biến cuối cùng và đảm bảo 2 tiêu chí về chuyển đổi mã số (mã HS) và hàm lượng giá trị gia tăng thì được coi là hàng hóa của Việt Nam.

Hiện nay, một số doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc xác định xuất xứ hàng hóa. Ví dụ, công ty lắp ráp sản phẩm điện tử với linh kiện nhập khẩu từ nước ngoài, hoặc công ty sản xuất đồ chơi từ nguyên liệu nhập khẩu sau đó hoàn thiện tại Việt Nam. Những trường hợp này đang gặp vướng mắc trong việc ghi nhãn xuất xứ chính xác.

Cũng có nhiều trường hợp gian lận xuất xứ, như vụ Khai Silk vào cuối năm 2017, khi khăn lụa Trung Quốc được dán nhãn "Made in Vietnam" và bán với giá cao đã gây ra nhiều phản ứng tiêu cực từ dư luận và ảnh hưởng không tốt đến hình ảnh hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Việc thiếu quy định rõ ràng về "sản xuất tại Việt Nam" không chỉ gây khó khăn cho doanh nghiệp mà còn dẫn đến xung đột giữa sản xuất và tiêu dùng. Để giải quyết vấn đề này, Bộ Công Thương đề xuất xây dựng một Nghị định quy định bộ tiêu chí xác định hàng hóa sản xuất tại Việt Nam. Các tiêu chí này sẽ giúp doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước có cơ sở để xác định rõ ràng xuất xứ sản phẩm, từ đó đảm bảo minh bạch và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Nghị định mới sẽ quy định rằng hàng hóa chỉ được coi là sản xuất tại Việt Nam khi đáp ứng các tiêu chí như: hàng hóa có xuất xứ thuần túy từ Việt Nam, hoặc trải qua công đoạn gia công, chế biến cuối cùng tại Việt Nam mà làm thay đổi tính chất cơ bản của sản phẩm. Những công đoạn đơn giản như đóng gói, lắp ráp sẽ không đủ điều kiện để hàng hóa được công nhận là "Made in Vietnam".

Việc ban hành Nghị định "Sản xuất tại Việt Nam" không chỉ giúp hoàn thiện hệ thống pháp lý mà còn xây dựng bộ tiêu chí giúp doanh nghiệp xác định chính xác xuất xứ hàng hóa. Điều này không chỉ bảo vệ sản xuất trong nước mà còn ngăn ngừa gian lận thương mại, đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng và bảo vệ uy tín của thương hiệu "Made in Vietnam".

>> Doanh nhân là chủ dự án tàu ngầm 'made in Vietnam' thông báo muốn chuyển nhượng lại cho người 'đủ tâm huyết'