Huy động cần cẩu gỗ, 'tập kết' 20.400 khối đá xây dựng công trình dẫn nước 36 vòm khổng lồ, đứng vững suốt 2.000 năm mà không cần chất kết dính

Cầu dẫn nước Segovia, với chiều cao 28m và chiều dài 813m, là một công trình cổ có niên đại hơn 2.000 năm tuổi nằm ngay trung tâm của đô thị cổ Segovia, cách thủ đô Madrid của Tây Ban Nha khoảng 100km về phía tây bắc.

Vào thế kỷ I sau Công nguyên, khi Segovia trở thành một trong những thị trấn quan trọng của đế chế La Mã, người La Mã đã xây dựng công trình thủy lợi đồ sộ này để dẫn nước từ sông Frío, cách thành phố 17km, về trung tâm.

Hệ thống dẫn nước bắt đầu từ một kênh ngầm, chuyển nước từ núi về một bể chứa lớn mang tên El Caserón (nghĩa là "ngôi nhà lớn"). Từ đây, nước tiếp tục chảy vào một tháp nước được gọi là Casa de Aguas (nghĩa là "ngôi nhà của nước").

Tại Casa de Aguas, cát và đất bùn có trong nước sẽ tự nhiên lắng xuống đáy, trước khi nước được dẫn qua cầu dẫn nước dài 813m. Cây cầu vượt qua quảng trường Plaza de Díaz Sanz ở trung tâm thành phố, với kết cấu vòm đôi cao hơn 28m, được đỡ bởi 128 cột trụ bằng đá.

Để xây dựng công trình vĩ đại này, người La Mã đã sử dụng khoảng 20.400 khối đá granit. Khối đá nặng nhất lên đến 2 tấn, trong khi phần lớn các khối đá khác nặng khoảng 1 tấn. Người La Mã đã sử dụng cần cẩu bằng gỗ để nâng những khối đá này lên độ cao gần 30m.

Điều đặc biệt đáng chú ý là toàn bộ các khối đá dùng để xây dựng công trình vĩ đại này chỉ được xếp chồng lên nhau mà không cần sử dụng bất kỳ loại vữa hay vật liệu kết dính nào. Theo tờ Amusing Planet, lý do cho việc không sử dụng vữa có thể xuất phát từ việc khu vực này thiếu đá vôi để sản xuất xi măng. Tuy nhiên, chính vì không dùng xi măng, công trình đã có thể tồn tại bền vững hơn, linh hoạt đối phó với những trận động đất nhỏ, từ đó kéo dài tuổi thọ của nó.

Dưới thời La Mã, ba vòm cầu cao nhất từng được gắn các biển hiệu bằng đồng, trên đó khắc tên người xây dựng và thời gian hoàn thành công trình. Hiện nay, hai trong số ba tấm biển này vẫn còn có thể nhìn thấy ở hai đầu cầu dẫn nước. Một trong những vị trí đó từng đặt hình ảnh của anh hùng thần thoại Hy Lạp Heracles, nhưng hiện nay đã được thay thế bằng hình ảnh Đức Trinh Nữ, còn bức ảnh gốc đã bị thất lạc.

Tuy nhiên, do các chữ khắc trên cầu đã bị thời gian làm xói mòn, các nhà khảo cổ học chỉ có thể dựa vào bằng chứng khác để xác định thời điểm xây dựng công trình, cho rằng nó có thể được xây dựng dưới triều đại của Hoàng đế La Mã Trajan hoặc Hoàng đế Hadrian, vào khoảng thế kỷ I sau Công nguyên.

Vào thế kỷ XI, cuộc xâm lược của Yahya ibn Ismail Al-Mamun đã khiến khoảng 36 vòm của cầu dẫn nước bị phá hủy. Một số khối đá từ cầu sau đó đã được sử dụng để xây dựng lại lâu đài của Vua Alfonso VI. Đến thế kỷ XV, các phần cầu bị hư hỏng đã được phục dựng với phương châm hàng đầu là bảo tồn kiến trúc nguyên bản. Vào đầu thế kỷ XIX, tất cả các tòa nhà bên cạnh cầu dẫn nước đã bị phá bỏ để thuận tiện cho việc sửa chữa và tăng cường kết cấu cho công trình.

Cầu dẫn nước Segovia đã được UNESCO công nhận là Di sản kiến trúc thế giới vào năm 1985, là một trong những công trình từ thời La Mã được bảo tồn tốt nhất.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nhiều đoạn của cầu đã bị xói mòn và hư hỏng do ô nhiễm từ xe cộ, khiến các khối đá yếu đi và nứt vỡ, gây ra hiện tượng rò rỉ nước từ trên cao. Kể từ năm 2006, cây cầu này đã được Tổ chức Di tích Thế giới (WMF) đưa vào danh sách giám sát bảo tồn.

Tổng hợp

>> Tòa tháp 'chọc trời' 800 tuổi được xây dựng bằng đá sa thạch, là Di sản Thế giới được UNESCO công nhận