KPI chấm điểm cán bộ: Mọi thứ hiển thị trên máy, thủ trưởng làm sao yêu - ghét được

Đó là chia sẻ của ông Nguyễn Quang Dũng, Vụ trưởng Vụ Công chức - Viên chức, Bộ Nội vụ với VietNamNet khi nói về những đổi mới trong đánh giá cán bộ, công chức được đề xuất tại dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) chuẩn bị được Quốc hội biểu quyết trong kỳ họp thứ 9 tới đây.

Cả cấp trên, cấp dưới đều đang theo dõi "ông thủ trưởng" đấy chứ

Theo dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi), cả nước sẽ bỏ thi nâng ngạch công chức. Vì sao Bộ Nội vụ lại đưa ra đề xuất này và điều này sẽ mang lại những thay đổi gì trong sử dụng và quản lý cán bộ, công chức, thưa ông?

Bộ Nội vụ đề xuất bỏ thi nâng ngạch công chức là để tránh việc công chức nâng thứ bậc, nâng lương một cách hình thức. Mỗi kỳ thi nâng ngạch, công chức sẽ thi vài môn trắc nghiệm và thi viết nhưng lại không liên quan gì tới công việc đang làm. Thi xong, họ tự nhiên được nâng lương nhưng vẫn làm công việc ấy.

Còn tới đây sẽ không thi như thế nữa mà sẽ xem xét ai đáp ứng với yêu cầu của vị trí công việc thì được xem xét bố trí nâng ngạch.

Tôi lấy ví dụ, Vụ Công chức - Viên chức được giao 7 vị trí chuyên viên cao cấp nhưng hiện nay mới có 6, còn thiếu 1. Vụ trưởng sẽ phải đưa ra các tiêu chí, xem xét các chuyên viên trong Vụ xem ai có thể đáp ứng được yêu cầu của vị trí chuyên viên cao cấp thì sẽ bố trí người đó.

Nhưng nếu bố trí vào rồi mà người đó không làm được việc thì cũng mời ra để cho người khác vào thay, chứ không phải giống như bây giờ - thi nâng ngạch xong rồi, không làm gì vẫn cứ hưởng lương chuyên viên cao cấp.

Như vậy nghĩa là việc nâng ngạch phụ thuộc vào đánh giá của người đứng đầu? Liệu có sự yêu ghét của người đứng đầu làm ảnh hưởng tới việc đánh giá không?

Bí thư Khánh Hòa chia sẻ về lần đầu áp dụng KPI trong đánh giá cán bộ

Dự thảo luật lần này cũng đưa ra nhiều điểm mới trong đánh giá cán bộ, công chức để hướng đến việc đánh giá được thực chất hơn. Trong đó có việc sử dụng các phương pháp đánh giá hiện đại bằng KPI, sử dụng các công cụ công nghệ để biết ai làm được việc, ai không làm được.

Khi chúng ta đã có bộ công cụ tiêu chí của vị trí việc làm rồi, nếu lãnh đạo có ưu ái mà người đó không làm được việc thì lãnh đạo cũng chịu, anh em khác sẽ có ý kiến ngay. Cả cấp trên, cấp dưới đều đang theo dõi "ông thủ trưởng" đấy chứ, không phải thích làm gì thì làm.

Nhưng ông có nghĩ là người Việt mình thì hay duy tình?

Duy tình đúng là bản chất của người Việt Nam nhưng khi có bộ công cụ đánh giá rồi thì không thể duy tình được.

Thực ra, việc đánh giá theo KPI nhiều cơ quan nhà nước cũng đã làm, ví dụ ở một số tỉnh như Đà Nẵng, Hậu Giang, Khánh Hòa...

Các cơ quan đã lượng hóa được khối lượng công việc, mỗi công việc đều xác định mức độ phức tạp, cấp độ khó. Và khi phân công công việc là phân công trên máy. Vì vậy, công chức thực hiện công việc như thế nào, hoàn thành ngày giờ nào hay làm chưa đạt bị trả lại… đều hiển thị trên máy hết. Như thế, thủ trưởng làm sao mà yêu - ghét được.

Người tài năng phải có thủ trưởng tài năng mới phát huy được

Nhưng thực tế cũng có tình trạng sếp yêu thì giao ít việc hay việc dễ làm, còn sếp ghét thì giao nhiều việc, việc khó thì khi đó KPI cũng không thể đo lường chính xác được?

Khi xây dựng vị trí việc làm là đã có bảng mô tả công việc và khung năng lực. Ví dụ, là chuyên viên cao cấp thì anh phải làm được đề án trình Trung ương, phải làm được nghị định chứ không thể nói "tôi là chuyên viên cao cấp nhưng tôi không làm được".

Còn hiện nay, nhiều trường hợp thi chuyên viên cao cấp là vì người đó đủ năm, "sống lâu lên lão làng", nhưng khi làm việc có khi lại không đáp ứng.

Với những đổi mới này, theo ông, có khắc phục được những hạn chế của việc đánh giá cán bộ, công chức hiện nay?

Thực ra, KPI chỉ là bộ chỉ số lượng hóa kết quả công việc của công chức theo vị trí việc làm để đưa ra đánh giá, chấm điểm. Nhưng vấn đề là phải xác định đâu là công việc phức tạp, và người thủ trưởng cũng phải phân công rõ ràng.

Tất cả đều là do con người, kể cả sử dụng ChatGPT. Người ta nói ChatGPT thông minh nhưng những người không đủ thông minh cũng không dùng được đâu. Dù có sử dụng một công cụ thông minh như thế thì cũng phải do con người định hướng, điều chỉnh.

Tôi nghĩ, quan trọng phải ở ông thủ trưởng. Người tài năng phải có thủ trưởng tài năng mới phát huy được.

>> Đề xuất cán bộ, công chức, viên chức bị kỷ luật oan được xin lỗi và phục hồi quyền lợi