Người dân thậm chí coi sét là “ngọn hải đăng tự nhiên” để đánh bắt cá vào ban đêm. Chính phủ cũng nỗ lực để sét được UNESCO công nhận là Di sản.
Câu "Sét không bao giờ đánh hai lần cùng một chỗ" đã trở nên rất phổ biến, nhưng lại không đúng với ngôi làng Maracaibo của Venezuela.
Ngôi làng kỳ lạ bị sét đánh 10 tiếng mỗi ngày
Trong hàng thế kỷ, khu vực cửa sông Catatumbo đổ vào hồ Maracaibo, thuộc bang Zulia, Tây Bắc Venezuela, giữ kỷ lục Guinness cho số lần sét đánh tối đa trong một phút. Ở đây, mỗi năm có khoảng 160 đêm bị sét đánh và mỗi ngày kéo dài 10 giờ. Trong mỗi giờ, có đến 280 lần sét đánh, khoảng 40 lần mỗi phút, tương đương khoảng 1,2 triệu lần sét đánh trong năm. Hiện tượng tự nhiên thú vị này được gọi là sét Catatumbo.
Hồ Maracaibo được người dân gọi bằng các biệt danh như "sông lửa trên bầu trời", "dòng sông hứng lửa từ trời" hay "Relámpago del Catatumbo" hoặc "Rib a-ba". Bởi vì chỉ đánh ở một vị trí duy nhất, những tia sét ở hồ Maracaibo được coi như ngọn hải đăng tự nhiên trong suốt 1.500 năm qua.
Người bản địa xem những tia sét Catatumbo là niềm tự hào của mình, là lá bùa hộ mệnh thiêng liêng. Bên cạnh đó, họ còn tận dụng ánh sáng tự nhiên này để xác định phương hướng khi đi thuyền trong đêm tối. Hơn thế nữa, mật độ sét dày đặc còn góp phần tái tạo tầng ozon của trái đất, bảo vệ môi trường. Phóng điện do sét cũng là nguồn phân đạm trời cho làm mùa màng tươi tốt.
Tháng 10 là thời điểm mà hồ Maracaibo chịu "cơn giận" của thiên nhiên nhiều nhất trong năm. Đó là lúc các cơn bão kéo theo mưa lớn và sấm chớp đổ xuống. Đôi khi, hồ này phải chịu tới 28 cú sét trong một phút - đủ để cung cấp năng lượng cho 100 triệu bóng đèn.
Suốt nhiều năm, cư dân trong khu vực đã trải qua những cơn "cuồng nộ" của thiên nhiên với các cơn bão sét hoành hành. Điều này đã thúc đẩy các chuyên gia tìm kiếm lời giải cho hiện tượng đặc biệt này suốt hàng thế kỷ. Trong quá khứ, các nhà khoa học tin rằng mỏ uranium trong khu vực hồ Maracaibo là nguyên nhân hút sét, dẫn đến mật độ sét đánh dày đặc như vậy.
Tuy nhiên, hiện nay, nhiều người tin rằng sự kết hợp giữa địa hình và gió của hồ Maracaibo mới là nguyên nhân chính. Theo giải thích của Tiến sĩ Daniel Cecil, từ Trung tâm Thời tiết và Thủy văn toàn cầu (Mỹ), địa hình đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra những luồng gió nóng hoặc lạnh, tạo điều kiện cho hình thành các cơn bão.
Grameme Anderson, một chuyên gia khí tượng tại Met Office, cũng cho rằng nhiệt độ và độ ẩm tối đa cùng với những cơn gió quanh dãy núi Andes tạo điều kiện cho sự phát sinh của những cơn sét mãnh liệt nhất thế giới trong khu vực này.
Trong ban ngày, ở khu vực Tây Bắc Venezuela, hồ Maracaibo chảy qua thành phố cùng tên và ra biển Caribbean. Hơi nước từ mặt hồ được mặt trời sưởi ấm, tạo nên hiện tượng bốc hơi. Khi đêm xuống, gió mậu dịch từ biển thổi vào đẩy khối không khí ấm này lên tầng không khí lạnh từ các ngọn núi, tạo thành những "đám mây bão" phát ra tia sét.
Một điều đặc biệt về những tia sét này là chúng không đi kèm với tiếng sấm. Một số người tin rằng sét Catatumbo không tạo ra âm thanh và điều này thực sự là một bí ẩn. Lý do cho việc không có tiếng sấm là vì các cơn bão sét xảy ra ở khoảng cách từ 50-100km xa so với những người quan sát. Theo khoa học, nếu bạn cách một vụ sét từ 25km trở lên, bạn sẽ gần như không nghe thấy tiếng sấm. Do đó, điều này được dùng để giải thích cho sự kỳ bí trên.
Kỳ quan thiên nhiên độc đáo
Hiện tượng tự nhiên này còn có mối liên kết với một câu chuyện thú vị trong lịch sử. Một đêm năm 1595, các tàu chiến do thủy thủ người Anh Francis Drake chỉ huy, trên đường đến tấn công thành phố Maracaibo (là một phần của Tây Ban Nha vào thời điểm đó), đã bị lộ diện khi đi qua khu vực này với những vệt sáng trên bầu trời. Điều này đã khiến cuộc tấn công bị hủy bỏ và câu chuyện này đã được ghi lại trong bài thơ sử thi "La Dragontea".
Ngoài ra, sét Catatumbo còn liên quan đến việc giành lấy độc lập cho đất nước Venezuela. Năm 1823, những cơn sấm chớp này đã giúp quân đội Venezuela phát hiện tàu chiến của quân Tây Ban Nha, từ đó giành chiến thắng trước đối thủ. Do đó, hình ảnh của tia chớp được sử dụng trên lá cờ và quốc ca của bang Zulia.
Vào năm 2014, Tổ chức Guinness đã công nhận sét Catatumbo là hiện tượng khí tượng độc đáo. Do sự đặc biệt của nó, chính phủ Venezuela đang nỗ lực để sét Catatumbo được UNESCO xếp hạng là Di sản Thế giới. Điều này sẽ làm cho loại sét này trở thành hiện tượng thiên nhiên đầu tiên được đưa vào danh sách của UNESCO.
Khi đến khu vực hồ, du khách sẽ được trải nghiệm những màn trình diễn của sét vô cùng độc đáo và ấn tượng, không giống bất kỳ nơi nào khác, thậm chí có thể quan sát từ khoảng cách hơn 40km. Khi đêm buông xuống, màn trình diễn sấm sét sẽ bắt đầu. Bầu trời ngày càng sáng rực và đường chân trời như được sơn đầy tia lửa điện. Điều đặc biệt là những tia sét này có thể có màu trắng, đỏ, thậm chí màu tím. Điều bất ngờ là người dân làng chài tận dụng những "ngọn hải đăng tự nhiên" này để đánh bắt cá vào ban đêm, sự dũng cảm của họ thật sự đáng kinh ngạc.
Ngoài ra, du khách cũng có thể dành thời gian để khám phá thế giới tự nhiên tại vùng rừng nhiệt đới xung quanh hồ Maracaibo, nơi sinh sống của nhiều loài động vật như báo, cá sấu, trăn Nam Mỹ, bướm và nhiều loài thực vật khác.
Theo Scienceabc