Lộ diện 3 ngành nghề có nguy cơ bị AI ‘xóa sổ’ trong 20 năm tới
AI đang vượt qua ranh giới của một công cụ hỗ trợ để trở thành nhân tố định hình lại thị trường lao động toàn cầu. Trong khi nhiều người kỳ vọng AI sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho nền kinh tế, số khác lại lo ngại về viễn cảnh mất việc hàng loạt khi công nghệ phát triển quá nhanh.
Kể từ khi ChatGPT ra mắt vào cuối năm 2022, AI đã nhanh chóng len lỏi vào môi trường làm việc hiện đại – hỗ trợ mọi thứ từ soạn email, ghi chú cuộc họp đến hỗ trợ dịch thuật và tổ chức công việc. Từ Google, Microsoft đến Apple, các phiên bản chatbot AI được sử dụng rộng rãi như những “trợ lý ảo” mới của người lao động hiện đại.
Song, làn sóng ứng dụng AI không chỉ dừng lại ở mức hỗ trợ con người mà đang đặt ra câu hỏi lớn hơn: Liệu công nghệ này có thể thay thế hoàn toàn một số nghề nghiệp?
Theo dự báo của Goldman Sachs vào năm 2023, khoảng 300 triệu việc làm toàn thời gian có thể bị tự động hóa bởi AI. McKinsey còn đưa ra con số cao hơn, với ước tính 375 triệu lao động có thể mất việc vào năm 2030. Từ lĩnh vực tài chính đến công nghệ, AI đang dần định hình lại thị trường lao động toàn cầu.

Một nghiên cứu mới từ Pew Research – khảo sát hơn 5.400 người trưởng thành tại Mỹ cùng hơn 1.000 chuyên gia AI – đã hé lộ 3 nghề nghiệp có khả năng cao nhất bị thay thế bởi AI trong vòng hai thập kỷ tới: thu ngân, nhà báo và công nhân nhà máy.
Kết quả khảo sát, được thực hiện từ tháng 8 - tháng 10/2024, cho thấy mức độ đồng thuận cao giữa công chúng và giới chuyên môn.
Trong đó, có đến 73% người trưởng thành và một tỷ lệ tương tự chuyên gia AI tin rằng nhân viên thu ngân sẽ là nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Gần 60% ở cả hai nhóm cho rằng nghề báo cũng không nằm ngoài “tầm ngắm” của AI.
Trong khi đó, khoảng 67% người dân và 60% chuyên gia đồng ý rằng công nhân trong các nhà máy có thể bị thay thế.
Một số vị trí kỹ sư phần mềm cũng không còn “miễn nhiễm” trước làn sóng tự động hóa, khi gần một nửa người tham gia khảo sát bày tỏ lo ngại rằng AI có thể đảm nhiệm công việc của họ trong tương lai không xa.
Dẫu vậy, vẫn còn những ngành nghề được xem là khó bị AI thay thế, như bác sĩ, giáo viên, luật sư, nhạc sĩ hay chuyên gia tâm lý – với chưa đến 50% người được hỏi tin rằng các vị trí này sẽ biến mất trong 20 năm tới.
Bên cạnh đó, khảo sát ghi nhận sự khác biệt rõ rệt trong cách nhìn nhận về AI giữa công chúng và giới chuyên gia. Trong khi 73% chuyên gia AI tin rằng công nghệ này sẽ mang đến tác động tích cực cho thị trường lao động, chỉ 23% người dân chia sẻ quan điểm đó. Hơn một nửa công chúng lo ngại AI sẽ khiến nhiều người mất việc, nhưng chỉ 25% chuyên gia đồng tình.
Nhìn chung, 56% chuyên gia nhận định AI sẽ đem lại lợi ích tích cực cho nước Mỹ trong hai thập kỷ tới. Tuy nhiên, tỷ lệ này ở phía công chúng chỉ đạt 17% – cho thấy một khoảng cách lớn trong niềm tin giữa những người phát triển công nghệ và những người đang chịu ảnh hưởng từ nó.
>> Tỷ phú Elon Musk tuyên bố AI sẽ hoàn toàn thay thế công cụ tìm kiếm, Google Search sắp biến mất!
Sốc: AI Claude Opus 4 biết tống tiền, dọa tiết lộ đời tư của kỹ sư nếu bị sa thải
Nghề hái ra tiền ‘kỳ lạ’ ở Mỹ: Người đàn ông kiếm hơn 1 triệu đồng/giờ chỉ để… xếp hàng