Loại quả quen thuộc trong vườn của người Việt chứa ‘insulin tự nhiên’ giúp hạ đường huyết, phòng ngừa nhiều loại ung thư

Bưởi được coi là "báu vật" cho sức khỏe nhờ vào tính đa dụng và những lợi ích đầy ấn tượng. Một quả bưởi, tuy có giá thành không cao và dễ dàng tìm mua ở các khu chợ Việt nhưng lại mang đến những tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Từ cùi đến vỏ, bưởi đều có những ảnh hưởng tích cực đến cơ thể.

Theo thông tin từ Trung tâm Dinh dưỡng lâm sàng Bệnh viện K, bưởi có nhiều loại nhưng có 2 loại đáng chú ý nhất là bưởi ta (hay Pomelo, có nguồn gốc từ Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam) và bưởi chùm (hay Grapefruit, hình thành từ sự lai tạo giữa cam ngọt và bưởi có nguồn gốc từ Barbados - quần đảo phía Tây Đại Tây Dương). Loại quả này chứa nhiều vitamin C và những chất dinh dưỡng có ý nghĩa. 100g bưởi chứa 38 kcal, 0,76g protein, 9,62g carbohydrate, 1g chất xơ, 61mg vitamin C.

Bưởi được khuyến khích sử dụng trong thực đơn hằng ngày với tác dụng phòng chống các bệnh tim mạch, ngăn ngừa nguy cơ ung thư, giảm đường, mỡ máu…

Ngăn ngừa ung thư

Nghiên cứu năm 2021 tại Đại học Khoa học Y tế Roseman, Mỹ, cho biết hợp chất furanocoumarin bergamottin trong nước ép bưởi có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư tuyến tiền liệt, giúp giảm nồng độ PSA – dấu hiệu của bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Ngoài ra, bergamottin kích hoạt quá trình apoptosis (quá trình chết tế bào theo chương trình) trong các dòng tế bào ung thư, từ đó giảm sự phát triển của bệnh.

Theo đánh giá năm 2021 của Đại học Giao thông Thượng Hải, Trung Quốc, việc ăn trái cây họ cam quýt (cam, chanh, quýt, bưởi) có thể giảm nguy cơ mắc ung thư phổi, dạ dày, vú và tuyến tiền liệt nhờ vào hàm lượng chất xơ, folate, vitamin C, polyphenol và chất chống oxy hóa.

Viện Y tế Quốc gia Mỹ cũng khẳng định, bưởi rất giàu vitamin C có thể chống lại bệnh mạn tính, hỗ trợ hệ thống miễn dịch. Cung cấp đủ vitamin C hạn chế tiến triển một số bệnh tim, ung thư, đục thủy tinh thể.

Giúp kiểm soát đường huyết

Theo Aboluowang, bưởi có chứa một loại khoáng chất crom tương tự như insulin, nguyên tố này sau khi ăn vào sẽ phát huy tác dụng của insulin và có tác dụng hạ đường huyết. Chromium chứa trong bưởi có thể giúp bệnh nhân tiểu đường giảm lượng đường trong máu và giảm đường huyết.

Bưởi cũng rất giàu cellulose và các nguyên tố vi lượng, có thể làm khỏe dạ dày và làm ẩm phổi. Nó cũng có thể giúp cơ thể con người làm ẩm ruột và nhuận tràng, đồng thời thúc đẩy quá trình trao đổi chất diễn ra hiệu quả.

Quá trình trao đổi chất được đẩy nhanh cũng sẽ giúp cơ thể tiêu hao một phần lượng đường trong máu, làm giảm hiệu quả một số triệu chứng bất lợi do lượng đường trong máu cao gây ra.

Ngoài ra, vỏ bưởi còn chứa một loại naringin, đây là một hoạt chất, không những có thể làm giảm độ nhớt của máu, nó cũng có thể làm giảm sự hình thành cục máu đông trong cơ thể, vì vậy nó phù hợp hơn cho người trung niên và người cao tuổi.

Làm đẹp da, kích thích mọc tóc

Theo PLO, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (nguyên Giảng viên Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội) cho hay, vỏ hay cùi bưởi có rất nhiều tác dụng. Chúng sở hữu hàm lượng tinh dầu hoàn toàn tự nhiên cao nhờ vào lớp vỏ dày của chúng. Tinh dầu trong bưởi vừa có tác dụng tạo mùi thơm tự nhiên, vừa có tác dụng kháng khuẩn.

Vị chuyên gia này thông tin thêm, vỏ bưởi xanh ở bên ngoài có chứa rất nhiều tinh dầu xitrala và este, nó không khuếch tán vào ruột vì được ngăn một lớp cùi trắng. Vì vậy, phần tinh dầu được giữ lại trên lớp vỏ. Người tiêu dùng có thể tận dụng điều này để sử dụng phần tinh dầu có trong vỏ để làm đẹp da, kích thích mọc tóc, chữa bệnh không tiêu, hay ốm nghén ở phụ nữ mang thai.

Thúc đẩy quá trình giảm cân

Bưởi cũng là trái cây chứa nhiều nước. Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), một số loại bưởi chứa tới 91,6% nước. "Thực phẩm có hàm lượng nước cao sẽ đáp ứng nhu cầu hydrat hóa của cơ thể", bà Kimberley Wiemann, chuyên gia dinh dưỡng tại Mỹ, khẳng định.

Theo nghiên cứu, việc cung cấp đủ nước cho cơ thể sẽ giúp ngăn ngừa táo bón, cải thiện chức năng nhận thức và thúc đẩy giảm cân.

Cải thiện chức năng miễn dịch

Bà Maggie Moon, chuyên gia dinh dưỡng tại Mỹ, cho biết: "Chất xơ pectin trong bưởi có thể hỗ trợ chức năng miễn dịch. Chúng giữ cho niêm mạc ruột được siết chặt, ngăn chặn viêm và sản xuất các chất chuyển hóa hỗ trợ miễn dịch".

Ngoài ra, bưởi rất giàu vitamin C. Theo đánh giá của 29 nghiên cứu với sự tham gia của hơn 11.000 người lớn và trẻ em, vitamin C có thể làm giảm thời gian và triệu chứng cảm lạnh.

Những điều “đại kỵ” khi ăn bưởi

Bưởi là loại quả giàu vitamin và khoáng chất, rất tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, khi ăn bưởi cần phải lưu ý một số điều nhất định nếu không sẽ xảy ra các tác dụng phụ, thậm chí có thể gây chết người.

Không ăn khi đói: Trong mỗi quả bưởi có chứa đến 14-15% axit citric, nếu ăn quá nhiều đặc biệt là lúc đói có thể tổn hại cho dạ dày, tốt nhất ăn bưởi ngay sau khi ăn cơm để thúc đẩy hệ tiêu hóa, ổn định lượng cholesterol trong cơ thể lại giảm cân hiệu quả.

Không ăn sau khi uống rượu, hút thuốc: Loại quả này chứa chất Pyranocoumarin làm tăng cường chuyển hóa cytochromes P450 làm tăng độc tính của thuốc lá, nicotin, ethanol gây hại lớn đến sức khỏe.

Không ăn khi bị tiêu chảy, tiêu hóa kém: Theo Đông Y, bưởi là hoa quả có tính lạnh đặc biệt khắc với những người bị tiêu chảy, hệ tiêu hóa kém. Khi cơ thể đang mệt mỏi mà ăn bưởi có thể bị hạ nhiệt quá mức gây ra triệu chứng đau bụng.

Không ăn khi đang sử dụng thuốc: Nếu bạn đang uống thuốc chống dị ứng, tốt hơn hết là không ăn và uống nước ép bưởi, nhẹ có thể đau đầu, tim đập nhanh… nguy hiểm có thể dẫn đến đột tử. Bưởi khi kết hợp với một số thành phần như dung dịch Cyclosporine, chất caffeine, canxi đối kháng, Cisapride... rất dễ gây ra các tác dụng phụ.

Không ăn khi mắc bệnh về tiêu hóa: Bưởi tính lạnh, khiến cho người bị tiêu chảy ăn vào sẽ càng nghiêm trọng. Do vậy, nếu trong người yếu thì không nên ăn nhiều bưởi. Người bị rối loạn tiêu hóa ăn bưởi sẽ khiến cho bệnh ngày càng trầm trọng hơn.

Trong bưởi chứa hàm lượng lớn chất xơ và vitamin C, người bị viêm loét dạ dày, tá tràng hay viêm tuyến tụy không nên ăn bưởi bởi trong bưởi chứa acid, các chất hữu cơ làm tăng acid trong dạ dày, gây chứng ợ nóng và khiến tình trạng viêm loét thêm trầm trọng, nhất là bưởi chua.

Không ăn khi bị suy thận: Bệnh nhân suy thận, nếu không kiểm soát lượng kali ăn vào thì dễ xảy ra hiện tượng kali máu tăng cao, bệnh nhân có thể tử vong do loạn nhịp tim. Mà bưởi là loại trái cây giàu kali, do đó, người mắc bệnh thận không nên ăn.

Không khi đang uống thuốc tránh thai: Hóa chất tự nhiên có trong quả bưởi là furanocoumarin có thể tương tác với thuốc tránh thai, kìm hãm sự chuyển hóa của estrogen, làm tăng nồng độ estradiol và tác dụng phụ của thuốc tránh thai dẫn đến có thai ngoài ý muốn.

>> Loại hạt được mệnh danh 'vua protein' bán sẵn ở chợ Việt, hỗ trợ giảm đường huyết, giúp ngăn ngừa ung thư