Máy bay từng tham chiến trên đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh sẽ được trưng bày cạnh 'ngựa thồ' C-130 tại 'Điện Biên Phủ của miền Trung'

Mới đây, lãnh đạo Trung tâm Quản lý Di tích và Bảo tàng Quảng Trị cho biết, UBND TP. HCM đã quyết định hỗ trợ 4 tỷ đồng để sửa chữa, hồi phục, tháo dỡ và vận chuyển máy bay C-119 từ TP. Biên Hòa (Đồng Nai) về lắp đặt, trưng bày tại Di tích lịch sử Quốc gia Sân bay Tà Cơn, tỉnh Quảng Trị.

C-119 là một loại máy bay vận tải quân sự của quân đội Mỹ, từng tham chiến trên đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh. Đây là hiện vật có giá trị lịch sử quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh tỉnh Quảng Trị đang tiến hành xây dựng bảo tàng chứng tích chiến tranh, dự kiến hoàn thành trong giai đoạn 2026-2030.

Vào tháng 5/2016, Bộ Quốc phòng đã cấp chiếc máy bay này cho tỉnh Quảng Trị để trưng bày tại Di tích lịch sử Quốc gia Sân bay Tà Cơn. Tuy nhiên, do hạn chế về ngân sách, việc vận chuyển và lắp đặt máy bay nhiều lần bị trì hoãn.

Sân bay Tà Cơn nằm tại xã Tân Hợp, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, từng là căn cứ quân sự chiến lược của quân đội Mỹ trong giai đoạn 1966-1968 tại chiến trường Khe Sanh. Đây cũng là nơi ghi dấu chiến công của Quân đội nhân dân Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ. Với vị trí địa lý quan trọng, nhiều người ví Sân bay Tà Cơn như "Điện Biên Phủ" của khu vực Bắc miền Trung.

Hiện tại, Khu di tích Sân bay Tà Cơn còn khá đơn sơ, với vài hiện vật trưng bày như máy bay, xe tăng từng được quân đội Mỹ sử dụng trong chiến trường Khe Sanh - Tà Cơn.

Nổi bật trong số đó là chiếc máy bay vận tải hạng nặng C-130, số hiệu 532, do Nhà máy A41 thuộc Quân chủng Phòng không - Không quân bàn giao cho di tích vào năm 2012. Loại máy bay này được ví như "ngựa thồ", hiện nay vẫn được sử dụng để phục vụ trong các chuyến công du của Tổng thống Mỹ.

Mặc dù cách phục dựng và trưng bày tại Sân bay Tà Cơn hiện còn khá đơn giản, nhưng cũng giúp du khách hình dung được phần nào về hệ thống phòng ngự liên hoàn, cơ động của quân đội Mỹ tại Khe Sanh - nơi từng được coi là "cứ điểm cứng" trong hệ thống quân sự của Mỹ và chế độ cũ.

>> Pháo đài 'bất khả chiến bại' rộng 10.000m2 lưu giữ nhiều máy bay, xe tăng cỡ lớn, từng là tập đoàn phòng ngự kiên cố nhất ở vùng địa đầu miền Nam