Mỹ tìm kiếm ‘những thỏa thuận lớn’ để cạnh tranh sáng kiến Vành đai Con đường của Trung Quốc

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio. (Ảnh: Getty)

“Tôi nghĩ sẽ có thêm nhiều thỏa thuận lớn như vậy dưới thời Tổng thống Trump”, ông Rubio nói trong cuộc trả lời phỏng vấn Breitbart News, khi được hỏi về Hành lang kinh tế Ấn Độ - Trung Đông - châu Âu.

Đầu tháng này, Tổng thống Trump và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đồng ý hợp tác trong dự án này, với mục tiêu xây dựng tuyến đường vận tải kết nối Ấn Độ với Trung Đông và châu Âu.

Sáng kiến Vành đai Con đường của Trung Quốc là kế hoạch phát triển cơ sở hạ tầng xuyên lục địa, đến nay đã có hơn 150 quốc gia tham gia. Washington lo ngại sáng kiến này giúp Trung Quốc ngày càng mở rộng ảnh hưởng, đồng thời cho rằng các quốc gia tham gia có thể rơi vào “bẫy nợ”, điều mà Bắc Kinh kiên quyết bác bỏ.

“Không có lợi gì khi sống trong một thế giới, đặc biệt là trong khu vực Tây Bán cầu, nơi chúng ta coi là quê nhà, lại bị bao quanh bởi những quốc gia đang mắc nợ Trung Quốc đến mức phải lệ thuộc vào họ”, ông Rubio nói.

Ngoại trưởng Mỹ cho rằng sáng kiến này sẽ “đe dọa” lợi ích của Mỹ và giúp Trung Quốc chi phối các đối tác thương mại của Mỹ, nhưng Tổng thống Trump đang nỗ lực “đảo ngược toàn bộ điều đó”.

Ngoại trưởng Rubio cũng cho biết các quốc gia ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, trong đó có Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines, Úc và Ấn Độ, muốn Mỹ “tiếp tục tham gia và đóng vai trò tích cực”.

Tháng trước, Panama tuyên bố rút khỏi sáng kiến Vành đai Con đường chỉ vài ngày sau chuyến thăm của ông Rubio. Quốc gia này cũng đang kiểm tra vai trò của Hutchison Ports – công ty có trụ sở tại Hong Kong – trong việc vận hành 2 âu tàu quan trọng của kênh đào Panama.

Trong cuộc phỏng vấn, ông Rubio bày tỏ lo ngại về vai trò của công ty này, cho rằng nó có thể trở thành mối đe dọa nếu xảy ra xung đột.

“Với những cảng đó, Trung Quốc có thể cản trở lưu thông tàu thuyền trong thời chiến. Đó là điều đáng lo ngại”, ông nói.

“Việc Panama kiểm tra các công ty Trung Quốc đang vận hành 2 cảng này là điều tốt. Chúng ta hãy chờ xem kết quả kiểm tra. Tôi nghĩ họ sẽ phát hiện ra những điều không hay khi thực hiện cuộc kiểm tra này. Hy vọng những cảng đó sẽ không còn thuộc quyền sở hữu của Trung Quốc”, Ngoại trưởng Mỹ cho biết thêm.

Tách Nga khỏi Trung Quốc

Cũng trong cuộc trả lời phỏng vấn, Ngoại trưởng Rubio cho biết Tổng thống Trump đang hướng đến việc tách Nga khỏi Trung Quốc theo cách tương tự như cựu Tổng thống Richard Nixon tách Trung Quốc khỏi Liên Xô trong Chiến tranh Lạnh.

"Tôi không nghĩ việc Trung Quốc và Nga kề vai sát cánh với nhau là tốt cho sự ổn định toàn cầu vì cả hai đều là cường quốc hạt nhân, nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta đang ở trong tình huống mà người Nga ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc và đó cũng không phải là kết quả tốt”, ông Rubio nói, khi được hỏi liệu những nỗ lực của Mỹ nhằm chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine có giống khoảnh khắc Tổng thống Nixon thực hiện chuyến thăm Trung Quốc để kiềm chế Liên Xô hay không.

Ông Rubio cho biết quan hệ Mỹ - Trung sẽ định hình thế kỷ này và do đó, kết quả tốt hơn cho cả người Nga và người Mỹ là người Nga không hoàn toàn phụ thuộc vào Trung Quốc.

"Câu chuyện lớn của thế kỷ 21 sẽ là quan hệ Mỹ - Trung. Nếu Nga trở thành đối tác lâu dài của Trung Quốc, chúng ta sẽ thấy hai cường quốc hạt nhân liên kết với nhau để chống lại Mỹ. Thậm chí 10 hoặc 15 năm nữa, nếu xu hướng này tiếp tục, chúng ta có thể thấy mình rơi vào tình huống mà cho dù Nga có muốn cải thiện quan hệ với Mỹ cũng không thể, vì họ đã phụ thuộc vào Trung Quốc”, ông nói.

Đầu tháng này, Ngoại trưởng Rubio có cuộc gặp người đồng cấp Nga Sergey Lavrov tại Ả-rập Xê-út, nơi hai bên thảo luận về cách chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine và khôi phục hợp tác kinh tế toàn cầu.

“Tôi nghĩ dưới thời Tổng thống Trump, Mỹ sẽ theo đuổi chính sách đối ngoại cứng rắn – một chính sách thưởng cho bạn bè và gây tốn kém cho những kẻ thù cố gắng làm suy yếu nước Mỹ”, ông nói.

Ngày 27/2, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cảnh báo rằng bất kỳ nỗ lực nào nhằm chia rẽ Trung Quốc và Nga "chắc chắn sẽ thất bại".

"Trung Quốc và Nga là hai quốc gia lớn. Mối quan hệ song phương của chúng tôi có động lực nội tại mạnh mẽ. Nó sẽ không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ bên thứ ba nào", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lin Jian nói với các phóng viên trong cuộc họp báo thường kỳ.

"Cả Trung Quốc và Nga đều có chiến lược phát triển và chính sách đối ngoại dài hạn. Bất kể bối cảnh quốc tế thay đổi như thế nào, mối quan hệ của chúng tôi sẽ tiến triển theo tốc độ riêng của mình. Nỗ lực của Mỹ nhằm gieo rắc bất hòa giữa Trung Quốc và Nga chắc chắn sẽ thất bại", ông tuyên bố.

>> Tỷ phú Elon Musk cảnh báo Mỹ sẽ vỡ nợ nếu không làm điều này