Nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới lung lay: Trụ cột xuất khẩu ngấm đòn thuế quan, GDP sắp giảm 2 quý liên tiếp
Với mức thuế 25% từ Mỹ sắp có hiệu lực và ngành ô tô – trụ cột của nền kinh tế Nhật – chịu thiệt hại nặng nề, triển vọng phục hồi của nền kinh tế phụ thuộc xuất khẩu này đang ngày càng mờ mịt.
Xuất khẩu của Nhật Bản trong tháng 6 giảm 0,5% so với cùng kỳ năm ngoái, nối tiếp mức giảm 1,7% của tháng 5 và đánh dấu tháng thứ 2 liên tiếp sụt giảm khi hoạt động giao hàng tiếp tục chững lại.
Kết quả này đi ngược với kỳ vọng tăng 0,5% của các nhà kinh tế được Reuters khảo sát, trong bối cảnh Tokyo chưa đạt được bước đột phá nào trong đàm phán thương mại với Washington.
Xuất khẩu sang Trung Quốc – đối tác thương mại lớn nhất của Nhật – cũng giảm 4,7%, trong khi giao thương với Mỹ sụt tới 11,4% so với cùng kỳ, giảm sâu hơn mức 11% hồi tháng 5.
Số liệu được công bố trong lúc nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới đang đối mặt với mức thuế “đáp trả” 25% từ Mỹ, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/8 – cao hơn một điểm phần trăm so với mức 24% được công bố trước đó.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump nhấn mạnh mức thuế 25% sẽ được áp lên hàng hóa nhập khẩu từ Nhật và ông không kỳ vọng đạt được một thỏa thuận toàn diện với nước này.
Marcel Thieliant, trưởng bộ phận khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại Capital Economics, lưu ý rằng mức giảm 11,4% trong xuất khẩu sang Mỹ là con số tồi tệ nhất kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát vào năm 2020.
Theo dữ liệu mới nhất từ Ngân hàng Thế giới, xuất khẩu – bao gồm cả dịch vụ – chiếm gần 22% GDP của Nhật Bản trong năm 2023.
Kể từ ngày 3/4, ô tô Nhật Bản xuất sang Mỹ cũng đã bị áp thuế 25%. Đây là ngành trụ cột của nền kinh tế Nhật, chiếm tới 28,3% tổng kim ngạch xuất khẩu trong năm 2024 theo dữ liệu hải quan.
Tuy nhiên, số liệu từ Bộ Thương mại Nhật Bản cho thấy xuất khẩu ô tô (bao gồm xe con, xe buýt và xe tải) sang Mỹ trong tháng 6 đã giảm mạnh 26,7%, nối tiếp mức giảm 24,7% của tháng 5.
Theo giới chuyên gia nhận định, các mức thuế bổ sung này có thể đẩy nền kinh tế phụ thuộc xuất khẩu của Nhật rơi vào suy thoái.
Kinh tế Nhật đã thu hẹp trong quý I/2025 do xuất khẩu suy yếu. Nếu tiếp tục suy giảm trong quý thứ 2, nước này sẽ chính thức rơi vào “suy thoái kỹ thuật”.
Hôm 8/7, trưởng đoàn đàm phán Nhật Bản Ryosei Akazawa tuyên bố bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải bao gồm nhượng bộ về ngành ô tô. Ông cũng bác bỏ mọi thời hạn đàm phán, kể cả mốc 1/8 của Mỹ, khẳng định sẽ không đánh đổi lĩnh vực nông nghiệp để đạt được thỏa thuận sớm.
Tổng thống Trump trước đó đã chỉ trích mạnh ngành gạo của Nhật Bản. Trong bài đăng ngày 1/7 trên Truth Social, ông viết rằng Tokyo “không chịu nhập gạo của chúng ta” dù đang thiếu hụt trong nước.
Thực tế, Nhật Bản đã nhập hơn 350.000 tấn gạo từ Mỹ trong năm 2024, và Mỹ vẫn là nước xuất khẩu gạo lớn nhất sang Nhật trong năm nay.
Theo CNBC