Ngôi nhà cổ nhất Sài Gòn với tuổi đời hơn 200 năm: Mang đậm kiến trúc Pháp, toàn bộ căn nhà không dùng đến bất kỳ chiếc đinh nào
Nằm trong khuôn viên của tòa Tổng Giám Mục, đây là ngôi nhà cổ nhất Sài Gòn hiện nay với tuổi đời hơn 2 thế kỷ.
Ẩn mình trong khuôn viên của tòa Tổng Giám Mục (đường Nguyễn Đình Chiểu, quận 3, TP. HCM) là căn nhà cổ nằm lọt thỏm trầm lặng.
Theo báo VnExpress, căn nhà này được cất riêng cho Giám mục Bá Đa Lộc (người xưa gọi là Cha Cả) để dạy Hoàng tử Nguyễn Phúc Cảnh sau khi cả 2 từ Pháp về vào năm 1789.
Bá Đa Lộc mang quốc tịch Pháp, có tên là Pierre Pigneaux. Ông sinh năm 1741, sau khi được sắc phong linh mục vào năm 1765, ông đã về Việt Nam truyền giáo và phò tá Nguyễn Ánh đánh nhà Tây Sơn.
Ngôi nhà thời gian đầu được dựng trên bờ kênh Thị Nghè, nằm trong khuôn viên của Thảo Cầm Viên ngày nay.
Tuy nhiên, sau khi Giám mục Bá Đa Lộc qua đời vào năm 1799, ngôi nhà này đã được làm nơi ở trọ cho linh mục khác, có thời điểm được tận dụng làm kho chứa quân cụ.
Năm 1864, người Pháp đã cho xây dựng Thảo Cầm Viên nên căn nhà này được dời về đường Alexandre de Rhodes. Đến năm 1900, sau khi tòa Tổng Giám Mục được xây, ngôi nhà này đã được dời đến địa điểm này cho đến ngày nay.
Theo báo Thanh Niên, ngôi nhà được xây dựng theo phong cách truyền thống mang đậm dấu ấn cổ xưa, trầm mặc. Nhà cổ được xây dựng trên diện tích khoảng 134m2 với 3 gian 2 chái kiểu Nam Bộ, nền gạch lát đỏ.
Phần gian chính giữa của căn nhà là bàn thờ cầu nguyện, phía trên là khám thờ, có phòng nhỏ phía sau. Trong khi đó, 2 gian còn lại là khu vực dành cho giáo dân khi tham dự thánh lễ.
Phần cửa sổ của căn nhà cũng được làm xen kẽ liên tiếp để đón ánh sáng mặt trời vào bên trong,
Toàn bộ căn nhà được sơn một màu đen tuyền, hệ thống chiếu sáng cũng được đặt trong bóng đèn dầu ngày xưa, tạo nên không gian cổ kính trầm mặc.
Đa phần các chi tiết bên trong được giữ nguyên bản, làm hoàn toàn bằng gỗ, các chi tiết đều được làm bằng kỹ thuật ghép mộng của người xưa và không sử dụng bất kỳ chiếc đinh nào.
Phần khung và cánh cửa đều được chế tác từ gỗ quý, được chạm khắc vô cùng tinh xảo với hoa văn rồng phượng vô cùng đặc trưng.
Phần mái ngói lợp gạch men hoa văn, gây ấn tượng với tượng đôi rồng chầu Thánh được chạm nổi vô cùng uy nghiêm ở phần đỉnh mái.
Tính đến thời điểm hiện tại, mọi thứ bên trong của nhà nguyện gần như đều được giữ nguyên vẹn với những bức tượng Thánh được đúc bằng thạch cao, chạm khắc vô cùng tinh xảo.
Toàn bộ phần mặt của ngôi nhà có hình dạng chữ Nhất. Mặc dù được xây dựng phục vụ cho việc thờ phụng Công giáo nhưng nhà vẫn được quay về hướng Nam theo quan điểm dựng nhà truyền thống của người Việt.
Tổng Giáo phận TP. HCM cho biết, hiện nay ngôi nhà này là nơi dâng thánh lễ của các tín đồ Công giáo cũng như ngày lễ nguyện.
Căn nhà này được xem là căn nhà cổ nhất tại Sài Gòn với tuổi đời hơn 200 năm. Trong lần trùng tu gần nhất vào năm 2014, một phần mái ngói của căn nhà đã được thay mới.
Tuy nhiên, sau bao thăng trầm của thời gian, căn nhà cổ này gần như vẫn giữ nguyên vẹn được hồn cốt mỹ thuật như thời điểm đầu xây dựng.
