Nhận diện 3 kiểu 'thần y', bác sĩ rởm trên TikTok

3 kiểu 'thần y' ảo

Theo bác sĩ Trương Hoàng Hưng (bác sĩ - giảng viên lâm sàng Đại học Texas Tech, Mỹ), trên mạng ngày càng nhiều người tự xưng là bác sĩ, dược sĩ cung cấp thông tin về sức khỏe, thậm chí quảng bá chữa được các bệnh nan y như ung thư. Thậm chí, không ít đối tượng tự nhận mình là "thần y" hướng cộng đồng tới những "thần dược" trị bách bệnh, thực phẩm chức năng, các khóa đào tạo.

Theo bác sĩ Trương Hoàng Hưng, có 3 điểm để nhận diện những bác sĩ bất ổn. Thứ nhất, đó là những bác sĩ liên tục lên mạng tư vấn cho mọi ca bệnh.

Những bác sĩ làm đúng chuyên môn cũng cung cấp thông tin sức khỏe cho cộng đồng nhưng không phải vì lợi ích kiếm tiền nên việc chia sẻ không nhiều. Họ không có thời gian tư vấn mọi lúc mọi nơi. Họ cũng chỉ giải đáp những kiến thức trong phạm vi chuyên môn của mình.

Thứ hai, đó là những bác sĩ khoe đủ thứ. Những người này cố gắng xây dựng hình ảnh mình là bác sĩ có tiếng tăm, khoe ra nhiều bằng cấp, thậm chí tự phong hàng chuyên gia. Họ thường thông tin về những căn bệnh khiến người dân lo lắng như đột quỵ, bệnh tim mạch, ung thư để lôi kéo người theo dõi.

Thứ ba, đó là những bác sĩ "họ hứa". Theo bác sĩ Trương Hoàng Hưng, y khoa vốn là khoa học của sự bất ngờ nên không ai dám chắc chắn điều gì. Vì vậy, khi một bác sĩ lên mạng mà cam kết hay hứa sẽ chữa khỏi bệnh, người dân cần thận trọng.

Cùng quan điểm, bác sĩ Ngô Văn Tỵ - Trung tâm Ung bướu (Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) cho biết, để nhận định các bác sĩ online có tâm hay không, bạn cần tìm hiểu kỹ.

Nếu một người khoe giỏi từ nhi tới lão khoa, phụ khoa tới nam khoa, bệnh gì cũng biết thì bạn cần nghi ngờ điều đó. Không ít trường hợp đưa ra vài lời khuyên sức khỏe rồi trở thành KOL bán hàng.

Với những bác sĩ "nổ" về chức danh của mình, bác sĩ Tỵ khuyến cáo người dân có thể liên hệ tới nơi làm việc của họ để kiểm tra chéo.

“Tôi thấy có nhiều bác sĩ chỉ học 1-2 khóa đào tạo ngắn hạn của Trường Đại học Y rồi nhanh chóng khoe tốt nghiệp Trường Đại học Y Hà Nội hay làm tại Bệnh viện Đại học Y. Tôi từng được hỏi về một bác sĩ làm cùng trung tâm nhưng tôi nhìn ảnh thì không biết người đó là ai”, bác sĩ Tỵ nói.

Xử lý bác sĩ TikTok như thế nào?

Luật sư Phạm Văn Học, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bệnh viện Tư nhân Việt Nam cho rằng, với tình trạng ai lên mạng mặc áo blouse cũng thành bác sĩ như hiện nay, các cơ quan chức năng cần có biện pháp xử lý thật nặng, răn đe giáo dục.

Những clip thông tin sức khỏe trên mạng xã hội đều dừng ở góc độ tư vấn, không khám chữa bệnh nên không vi phạm luật Khám chữa bệnh. Tuy nhiên, một người đưa ra thông tin y tế sai có thể ảnh hưởng tới cả mạng người, nếu bán sản phẩm không đúng quảng cáo vi phạm Luật Quảng cáo, có thể bị truy tố thêm tội hình sự.

Luật sư Phạm Văn Học sinh sống tại Phú Thọ và chứng kiến quá nhiều người bệnh tin các bác sĩ trên mạng, "thần y" TikTok hơn cả bác sĩ công tác tại các cơ sở y tế dẫn tới "tiền mất, tật mang".

Tại Bắc Ninh, cơ quan chức năng từng phá vụ án 28 bác sĩ rởm bán thuốc chữa bệnh nhưng các vụ việc tương tự vẫn diễn ra hằng ngày, nhiều người bệnh vẫn bị lừa mua thuốc không rõ nguồn gốc. Vì vậy, ông Học cho rằng, các cơ quan chức năng cần mạnh tay hơn nữa và hoàn toàn không khó xử lý khi một người đăng clip có mặt mình, có số điện thoại đi kèm.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội) cho hay, đơn vị thường xuyên tiếp nhận những nạn nhân của các "thần y" trên mạng.

Tiến sĩ Nguyễn Trung Nguyên khẳng định, việc quảng cáo thu hút người khác đến chữa bệnh sai về chuyên môn, phản khoa học, gây hại cho bệnh nhân, tổn hại nghiêm trọng tới sức khỏe người khác, thậm chí nguy cơ tử vong cao.

"Tất cả hành vi trên rất nguy hiểm cho cộng đồng. Các cơ quan chức năng cần khẩn cấp vào cuộc để chấm dứt hiện tượng này", ông Nguyên nói.

>> Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu ngành y tế đưa thêm 1.000 bác sĩ về cơ sở ngay trong năm nay