Nhập khẩu thép HRC khổ rộng từ Trung Quốc tăng 25 lần, nghi ngờ lẩn tránh thuế
Lượng thép cuộn cán nóng (HRC) khổ rộng từ Trung Quốc nhập khẩu vào Việt Nam bất ngờ tăng vọt trong tháng 5/2025, gấp hơn 25 lần cùng kỳ. Diễn biến này dấy lên nghi ngại về hành vi lẩn tránh thuế chống bán phá giá tạm thời mà Bộ Công Thương đang áp dụng.
Theo số liệu hải quan, lượng thép cuộn cán nóng (HRC) khổ rộng từ Trung Quốc nhập khẩu vào Việt Nam trong tháng 5/2025 đã tăng đột biến. Cụ thể, Việt Nam nhập 181.000 tấn HRC khổ từ 1.900mm trở lên, gấp hơn 25 lần cùng kỳ năm ngoái (6.831 tấn). Giá nhập khẩu bình quân đạt 534 USD/tấn, giảm 6% so với tháng 5/2024.
Lũy kế 5 tháng đầu năm, khối lượng nhập khẩu nhóm hàng này đạt 430.000 tấn, cao gấp 12 lần so với cùng kỳ 2024. Đáng chú ý, thép khổ rộng 2.000mm chiếm tới 86,7% tổng lượng nhập. Các mác thép chủ yếu là Q235B, Q355B, SAE 1006, SS400, A36… - loại thông dụng được dùng như HRC thông thường trong sản xuất tôn, ống thép, kết cấu xây dựng...
Động thái gia tăng mạnh nhập khẩu HRC khổ rộng diễn ra trong bối cảnh Bộ Công Thương áp thuế chống bán phá giá tạm thời thép HRC Trung Quốc vào ngày 21/2 vừa qua. Tuy nhiên, phạm vi của quyết định này chỉ áp dụng với thép có độ dày 1,2 - 25,4mm và chiều rộng không quá 1.880mm - tức chưa bao gồm loại từ 1.900mm trở lên.
Liên quan đến vấn đề này, ông Chu Thắng Trung - Phó Cục trưởng Cục Phòng vệ Thương mại xác nhận đã tiếp nhận phản ánh và phối hợp với cơ quan hải quan để tăng cường giám sát, yêu cầu khai báo chính xác nhằm ngăn chặn gian lận thương mại. Ông cho biết, việc điều tra hành vi lẩn tránh thuế đối với thép HRC khổ lớn cần có hồ sơ kiến nghị chính thức và sẽ được tiến hành như một vụ việc riêng biệt.
Hiện Cục Phòng vệ Thương mại đang phối hợp với các nhà sản xuất trong nước để thu thập chứng cứ. Tuy nhiên, ông Trung lưu ý, mọi quyết định cần được cân nhắc thận trọng do có thể ảnh hưởng đến toàn chuỗi ngành thép từ sản xuất cán nóng đến ống thép, tôn mạ, đóng tàu và cơ khí chế tạo.
Hòa Phát và Formosa Hà Tĩnh là 2 doanh nghiệp nội địa có năng lực sản xuất thép HRC đã khởi xướng điều tra chống bán phá giá hàng nhập từ Trung Quốc vào đầu năm 2024. Đến tháng 2/2025, Bộ Công Thương đã áp thuế chống bán phá giá tạm thời và đến tháng 7/2025 quyết định cuối cùng sẽ được ban hành.
