Ông Trump sắp áp thuế 25% lên ô tô nhập khẩu, các ông lớn Nhật Bản gấp rút ứng phó
Honda, Nissan và Mazda đang cân nhắc phương án phân bổ lại hoạt động sản xuất tại thị trường Bắc Mỹ, khi ông Trump công bố kế hoạch tăng thuế nhập khẩu tới 25%.
Ngày 18/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công bố kế hoạch áp dụng mức thuế mới tối thiểu 25% đối với ô tô nhập khẩu, nhằm thúc đẩy các hãng xe chuyển sản xuất về Mỹ.

Quyết định này dự kiến được chính thức hóa vào ngày 2/4 tới, theo phát biểu của ông tại tư gia - khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida. Động thái này tác động trực tiếp đến các nhà sản xuất ô tô châu Á, đặc biệt là ba hãng xe Nhật Bản - Honda, Nissan và Mazda - vốn có cơ sở sản xuất tại Mexico và Canada. Theo thống kê, ngành ô tô chiếm tới 28% tổng kim ngạch xuất khẩu từ Nhật Bản sang Mỹ, tương đương 39,6 tỷ USD.
Honda - hãng xe chịu tác động lớn nhất trong số ba nhà sản xuất ô tô Nhật Bản - dự báo thiệt hại sơ bộ khoảng 20 tỷ yên (khoảng 131,5 triệu USD) từ chính sách thuế mới. Theo ông Shinji Aoyama, Phó Chủ tịch điều hành Honda, công ty đang nỗ lực chuyển càng nhiều hoạt động sản xuất từ Mexico và Canada về Mỹ trước cuối tháng 2, đồng thời xem xét điều chỉnh danh mục sản phẩm tại hai thị trường này.

Giám đốc tài chính Honda, ông Eiji Fujimura, cho biết khoảng 610.000 xe/năm sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp, bao gồm 550.000 xe sản xuất tại Mexico và Canada xuất sang Mỹ, cùng 60.000 xe xuất từ Mỹ sang hai nước láng giềng. Với giá trung bình 30.000 USD/xe và thuế suất 25%, cộng thêm thuế đối với thép, nhôm và linh kiện, tổng thiệt hại có thể lên tới hàng trăm tỷ yên.
Nissan và Mazda cũng đang đứng trước thách thức tương tự khi lần lượt có một phần ba và một phần tư doanh số tại Mỹ đến từ xe nhập khẩu Mexico. Ông Makoto Uchida, Tổng giám đốc điều hành Nissan khẳng định công ty cần cân nhắc kỹ lưỡng phương án sản xuất và địa điểm đặt nhà máy trong thời gian tới.
Đối với Mazda, thị trường Mỹ được xem là ưu tiên hàng đầu. Ông Jeffrey H. Guyton, Giám đốc tài chính Mazda cho biết công ty đang tích cực đối thoại với các quan chức chính phủ và tổ chức thương mại để thúc đẩy thương mại tự do và công bằng.
Hãng xe này đang cân nhắc áp dụng chiến lược "sản xuất luân phiên" - một thế mạnh trong việc linh hoạt chuyển đổi sản xuất giữa các nhà máy theo nhu cầu thị trường. Mặc dù chưa có quyết định cuối cùng, Mazda không loại trừ khả năng chuyển sản xuất về Nhật Bản và tăng xuất khẩu sang Mỹ.

Trong khi các đối thủ cùng ngành đang gấp rút điều chỉnh chiến lược sản xuất, Toyota Motor - tập đoàn ô tô lớn nhất Nhật Bản - tỏ ra thận trọng hơn trước diễn biến mới từ chính quyền Trump. Mặc dù đã tính toán đến những tác động tiềm tàng của việc tăng thuế đối với hoạt động sản xuất tại Canada và Mexico, Toyota vẫn duy trì dự báo lợi nhuận ròng cao hơn so với kế hoạch ban đầu.
Phản ứng trước động thái này, Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản Yoji Muto nhấn mạnh vai trò chiến lược của ngành công nghiệp ô tô đối với nền kinh tế nước này.
Trong cuộc họp báo hôm 18/2, ông Muto cho biết Bộ sẽ phân tích kỹ lưỡng các biện pháp của Mỹ sau khi được công bố chính thức, đồng thời đánh giá toàn diện tác động đối với doanh nghiệp Nhật Bản.
Bên cạnh thuế nhập khẩu ô tô, các hãng xe Nhật Bản còn phải đối mặt với thuế bổ sung 25% đối với thép và nhôm - nguyên liệu chính trong sản xuất ô tô, có hiệu lực từ ngày 12/3. Diễn biến này càng khiến các nhà sản xuất phải đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu và điều chỉnh chiến lược sản xuất toàn cầu.
Tham khảo Nikkei Asia