Phát hiện 20 loại virus lạ ở dơi tại Trung Quốc, có loại gây bệnh hô hấp với tỷ lệ tử vong lên tới 75%
Phát hiện này làm dấy lên lo ngại về nguy cơ virus từ động vật hoang dã có thể lây sang người và vật nuôi, đặc biệt tại những khu vực nông thôn nơi con người tiếp xúc gần với động vật.
Các nhà khoa học vừa phát hiện 20 virus chưa từng được biết đến trước đây ở loài dơi tại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), trong đó có 2 loại có họ hàng gần với virus Nipah và Hendra – những mầm bệnh gây chết người từng được ghi nhận. Phát hiện này làm dấy lên lo ngại mới về nguy cơ virus từ động vật lây sang người.
Hai virus liên quan đến Nipah và Hendra được phát hiện ở dơi ăn trái cây, sống gần các vườn cây gần làng mạc – nơi con người và vật nuôi dễ tiếp xúc với động vật hoang dã.
Kết quả nghiên cứu được công bố hôm 24/6 trên tạp chí PLOS Pathogens, cho thấy vẫn còn rất nhiều điều chưa biết về các vi khuẩn mà dơi mang theo – loài động vật vốn là vật chủ tự nhiên của một số mầm bệnh nguy hiểm nhất thế giới.
Các nhà khoa học từ lâu đã cảnh báo rằng biến đổi khí hậu, mở rộng canh tác và đô thị hóa đang khiến động vật và con người tiếp xúc gần hơn, làm gia tăng khả năng xuất hiện các loại virus mới và gây ra dịch bệnh – như đã thấy với SARS, Ebola và Covid-19.
Nhóm nghiên cứu gồm các nhà khoa học từ Trung Quốc và Đại học Sydney, đã phân tích thận của 142 con dơi được thu thập trong vòng 4 năm tại Vân Nam. Họ phát hiện tổng cộng 22 loại virus, trong đó có 20 loại chưa từng được ghi nhận.
Đáng chú ý có hai loại henipavirus có quan hệ gần với Nipah và Hendra – những virus có thể gây viêm não và bệnh hô hấp nghiêm trọng ở người, với tỷ lệ tử vong lên tới 75%.
Ngoài ra, nhóm nghiên cứu còn xác định được 2 loài vi khuẩn mới và một loại ký sinh trùng chưa từng được biết đến. Trong khi hầu hết nghiên cứu về virus ở dơi tập trung vào phân, nhóm này đã chọn phân tích mô thận – cơ quan đóng vai trò trong việc đào thải virus qua nước tiểu, một con đường lây truyền ít được chú ý nhưng tiềm ẩn nguy cơ.
Hai virus henipavirus mới được tìm thấy ở dơi sống gần khu vực nông nghiệp – nơi nước tiểu của dơi có thể làm nhiễm bẩn trái cây mà người hoặc vật nuôi ăn phải.
“Phát hiện này nhấn mạnh nguy cơ lây truyền từ động vật sang người”, nhóm tác giả viết, đồng thời kêu gọi cần theo dõi chặt chẽ khả năng những virus này lây sang người hoặc vật nuôi.
Giới chuyên gia đánh giá phát hiện này mang ý nghĩa khoa học quan trọng, nhưng còn quá sớm để kết luận mức độ nguy hiểm của các virus mới.
Ông Linfa Wang, giáo sư tại Chương trình về bệnh truyền nhiễm mới nổi thuộc Trường Y Duke-NUS, cho biết: “Về cơ bản, phát hiện này tiếp tục khẳng định sự đa dạng của virus ở dơi nói chung và henipavirus nói riêng. Đánh giá tổng thể của tôi là nên theo dõi sát, nhưng hiện tại chưa cần quá lo ngại”.
Theo The Business Times
>> Phát hiện hơn 80% phấn mắt của loạt thương hiệu đình đám có chứa kim loại nặng gây dị ứng da
