Phát hiện ‘thịt bò 100%’ làm từ nội tạng thối rữa và vụn bánh mì: Bê bối lừa đảo kéo dài 24 năm khiến cả ngành thực phẩm rúng động

Meat Hope Co., Ltd. được thành lập vào năm 1976 tại thành phố Tomakomai, Hokkaido bởi doanh nhân Minoru Tanaka. Công ty hoạt động trong lĩnh vực chế biến và phân phối các sản phẩm thịt, từng được xem là biểu tượng của ngành chế biến thịt tại Nhật Bản.

Với danh tiếng về sản phẩm chất lượng và đổi mới công nghệ, công ty này từng nhận được giải thưởng từ Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ Nhật Bản vào năm 2006.

Tuy nhiên, những gì ẩn giấu đằng sau thương hiệu tưởng chừng đáng tin cậy này lại là một chuỗi hành vi gian dối kéo dài suốt 24 năm.

Cuộc điều tra chính thức bắt đầu sau khi ông Kiroku Akahane, cựu giám đốc điều hành của Meat Hope, tố cáo công ty đã trộn các loại thịt khác nhau, bao gồm thịt heo, gà, vịt, thỏ, nội tạng và các phụ phẩm khác, vào sản phẩm nhưng dán nhãn là “100% thịt bò”. Ông Akahane đã cố gắng cải cách nội bộ nhưng không thành công, buộc phải cung cấp bằng chứng cho báo chí.

Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản xác định Meat Hope đã thực hiện ít nhất 13 hành vi sai phạm nghiêm trọng. Công ty không chỉ sử dụng thịt hết hạn, thậm chí thịt bị thối rữa, bằng cách thay đổi hạn sử dụng rồi đưa trở lại thị trường, mà còn thêm phụ gia, mỡ, máu và vụn bánh mì để thay đổi màu sắc và kết cấu thịt. Các loại thịt cũng bị gian lận xuất xứ, như dán nhãn thịt gà nhập khẩu từ Brazil thành thịt nội địa.

Đáng chú ý, Meat Hope còn làm giả kết quả kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, bao gồm cả sản phẩm cung cấp cho các trường học và Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản. Công ty đã bán khoảng 368 tấn thịt xay giả mạo trong vòng một năm, ảnh hưởng đến hơn 250 doanh nghiệp và 22 tỉnh thành trên cả nước.

Vụ bê bối đã làm chấn động xã hội Nhật Bản, nơi người tiêu dùng đặt niềm tin cao vào chất lượng và đạo đức kinh doanh. Các chuỗi bán lẻ lớn như AEON, Mister Donut và nhiều nhà cung cấp thực phẩm cho trường học đã từng sử dụng sản phẩm từ Meat Hope, khiến ảnh hưởng lan rộng đến cả hệ thống cung ứng thực phẩm trong nước.

Trước áp lực từ người tiêu dùng và truyền thông, Meat Hope buộc phải ngừng hoạt động, sa thải toàn bộ 71 nhân viên và nộp đơn phá sản vào tháng 7/2007, với khoản nợ lên đến 670 triệu yên. Ông Minoru Tanaka, giám đốc điều hành, bị bắt và kết án 4 năm tù giam vào tháng 3/2008 vì vi phạm Luật Phòng chống Cạnh tranh Không lành mạnh.

Ông Kiroku Akahane được ca ngợi là người dũng cảm, nhưng cũng phải đối mặt với áp lực xã hội, mất việc làm và bị cô lập sau khi công khai vụ việc. Ông đã trải qua nhiều khó khăn về tâm lý và tài chính, và trong một cuộc phỏng vấn năm 2017, ông chia sẻ rằng nếu có thể quay lại thời điểm đó, ông sẽ không tố cáo vì "việc tố cáo hủy hoại một con người".

Vụ bê bối đã gây ra làn sóng phẫn nộ trong xã hội Nhật Bản, nơi người tiêu dùng vốn đặt niềm tin cao vào chất lượng thực phẩm nội địa. Để khôi phục niềm tin, chính phủ Nhật Bản đã thành lập Cơ quan Các vấn đề Người tiêu dùng vào năm 2009, nhằm tăng cường giám sát, xử lý vi phạm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng một cách độc lập và mạnh mẽ hơn.

Gần đây, tại Việt Nam, một vụ việc tương tự đang thu hút sự chú ý: CTCP Chăn nuôi C.P. Việt Nam bị cáo buộc liên quan đến việc tiêu thụ thịt heo và gà bệnh.

Cụ thể, một cựu nhân viên của C.P. Việt Nam đã tố cáo công ty trộn lẫn thịt heo và gà bệnh vào sản phẩm tiêu thụ tại cửa hàng Fresh Shop Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng. Các cáo buộc cho rằng thịt có dấu hiệu hư hỏng, bốc mùi hôi thối, nhưng vẫn được bán ra thị trường. Công ty đã phủ nhận các cáo buộc này, cho rằng thông tin là bịa đặt và không có cơ sở. Tuy nhiên, đại diện lò mổ Dững Nga ở Hậu Giang, nơi cung cấp thịt cho C.P., thừa nhận hình ảnh heo bệnh được chụp tại cơ sở của họ, nhưng khẳng định số thịt này đã được tiêu hủy và không đưa ra thị trường.

Vụ việc này một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về tầm quan trọng của đạo đức kinh doanh và hệ thống giám sát an toàn thực phẩm.

Trong bối cảnh các quốc gia ngày càng đề cao truy xuất nguồn gốc và tiêu chuẩn hóa an toàn thực phẩm, vụ việc của Meat Hope tiếp tục được nhắc lại như một ví dụ điển hình về sự cần thiết của hệ thống giám sát minh bạch, vai trò của người tố cáo nội bộ, cũng như sự phản ứng nhanh và dứt khoát của nhà nước trước những vi phạm đe dọa sức khỏe cộng đồng.

Tổng hợp

>> Gần 50 người ngộ độc vì dưa chuột nhiễm khuẩn, khẩn cấp thu hồi loạt mặt hàng liên quan