Phó Tổng Thư ký VCCI: Muốn cải cách thật sự, lãnh đạo địa phương hãy bắt đầu mỗi sáng bằng câu hỏi này

Từng có nhiều chính sách nhưng chưa "chạm" tới doanh nghiệp

Chia sẻ tại tọa đàm “Mở cao tốc cho kinh tế tư nhân”, bà Bùi Thu Thuỷ – Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể (Bộ Tài chính), thẳng thắn cho biết: Nhiều chính sách từng được thiết kế suốt 20 năm qua, nhưng vẫn chưa chạm được tới nhu cầu thực tế của doanh nghiệp.

“Chúng ta có rất nhiều luật, nghị quyết, quyết định về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, đặc biệt là hỗ trợ đầu tư, chuyển giao công nghệ… Nhưng phần lớn chính sách chỉ dừng lại ở mức nghe thì hay, đọc thì đầy đủ, nhưng đến khi áp dụng thì lờ mờ, không giải quyết được vấn đề cốt lõi của doanh nghiệp”, bà Thủy nhận định.

Ví dụ như việc hỗ trợ chuyển giao công nghệ, được ví là nhu cầu sống còn của nhiều doanh nghiệp sản xuất, từng được đề cập trong nhiều văn bản chính sách. Nhưng đến nay, không ít doanh nghiệp vẫn phải tự loay hoay học hỏi từ các đối tác nước ngoài, bởi hành lang hỗ trợ không rõ ràng, thiếu nguồn lực đi kèm.

Điều quan trọng, theo bà Thủy, Nghị quyết 68 lần này thể hiện được sự quan tâm ở tầm cao nhất, đặc biệt từ tư tưởng chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, coi phát triển kinh tế tư nhân là một trọng tâm chiến lược chứ không chỉ là thành phần “bổ sung”.

“Lần đầu tiên chúng tôi thấy rõ một quyết tâm chính trị mạnh mẽ để tháo gỡ những điểm nghẽn cố hữu như tâm lý hình sự hóa quan hệ kinh tế, điều đã được nói đến suốt hàng chục năm qua, nhưng chưa từng được thực thi đến nơi đến chốn”, bà Thủy dẫn chứng.

Nếu đã mở cao tốc cần cho số đông đi vào, không chỉ là tập đoàn, doanh nghiệp lớn mà cần mở nghị quyết riêng biệt cho cộng đồng doanh nhỏ và vừa để họ được bảo vệ, được tạo động lực phát triển.

>>> 74% doanh nghiệp 'chùn bước' vì thủ tục đất đai: Có nên bỏ luật để cứu vốn?

Nếu đã mở cao tốc, cần cho số đông đi vào

Dưới góc nhìn doanh nghiệp, ông Nguyễn Kim Hùng – Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME), Chủ tịch HĐQT Kim Nam Group nhấn mạnh vai trò thiết yếu của khối doanh nghiệp này trong chuỗi cung ứng dịch vụ xã hội.

“VINASME chính là mắt xích cuối cùng, trực tiếp mang sản phẩm, dịch vụ đến tay người tiêu dùng”, ông Hùng nói. Theo ông, Nghị quyết 68 là luồng gió cải cách mạnh mẽ, thổi bùng kỳ vọng về một môi trường thể chế thông thoáng và thực chất hơn.

“Chúng tôi ví Nghị quyết 68 như chiếc "cần câu" mới, không chỉ chắc tay hơn mà còn giúp doanh nghiệp câu được sản phẩm tốt, dịch vụ chất lượng, giá cả hợp lý và cạnh tranh hơn”, Phó Chủ tịch VINASME ví von.

Tuy nhiên, để cần câu ấy thực sự phát huy hiệu quả, cộng đồng doanh nghiệp kỳ vọng đi kèm với nó sẽ là hệ sinh thái chính sách đồng bộ, cơ chế hỗ trợ cụ thể và tinh thần đồng hành thực chất từ phía các Bộ, ngành, địa phương.

Ngoài việc ban hành thể chế, Phó Chủ tịch VINASME nhấn mạnh, một khâu then chốt không thể xem nhẹ chính là công tác truyền thông và phổ biến chính sách đến tận doanh nghiệp.

“Không chỉ tuyên truyền Nghị quyết 68, chúng ta cần lan tỏa cả những câu chuyện thật, bài học thật từ các doanh nghiệp nhỏ và vừa đã vượt khó thành công. Họ cần biết làm sao để đi vào cao tốc phát triển chứ không chỉ đứng bên lề nhìn người khác bứt phá”, ông Hùng nhấn mạnh.

Theo ông, Nghị quyết 68 là cú hích lớn nhưng chưa đủ, thiếu đi một làn đường riêng cho lực lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa, vốn chiếm tới 97% tổng số doanh nghiệp Việt Nam.

“Nếu đã mở cao tốc, cần tạo điều kiện cho số đông cùng đi vào, chứ không thể chỉ để tập đoàn lớn hay doanh nghiệp đầu tàu chạy trước. Chúng tôi đề xuất nên có một nghị quyết hoặc một thể chế chuyên biệt dành riêng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, nơi họ được bảo vệ, được khuyến khích và có động lực phát triển đúng tầm”, Phó Chủ tịch VINASME kiến nghị.

Phó Tổng Thư ký VCCI đề xuất xem xét giao chỉ tiêu phát triển doanh nghiệp cho các tỉnh thành như cách đang làm với chỉ tiêu thu ngân sách

>>> Kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất: Nhà nước cần làm gì để lực lượng này phát huy vai trò trụ cột?

"Thức dậy và nghĩ về doanh nghiệp tư nhân"

Dù đặt nhiều kỳ vọng vào Nghị quyết 68, ông Đậu Anh Tuấn – Phó Tổng Thư ký VCCI vẫn thẳng thắn cảnh báo: Nếu không cải cách từ gốc, các chính sách mới hoàn toàn có thể rơi vào “vết xe cũ”.

“Chúng tôi đang rà soát hệ thống pháp luật để kiến nghị loại bỏ những quy định vô lý, không còn phù hợp với thực tiễn. Nhưng cải cách không thể là chuyện một chiều”, ông Tuấn nhấn mạnh.

Theo ông, một chính sách dù tiến bộ đến đâu cũng không thể phát huy hiệu quả nếu thiếu sự phản hồi từ chính cộng đồng doanh nghiệp. Từ đó, ông Tuấn kêu gọi doanh nghiệp cần mạnh dạn lên tiếng. "Không ai hiểu rào cản tốt hơn họ, từ thủ tục bất hợp lý đến chi phí vô hình. Cải cách thể chế chỉ có ý nghĩa khi doanh nghiệp chủ động đề xuất và cùng tham gia gỡ nút thắt".

Theo Phó Tổng Thư ký VCCI, để Nghị quyết 68 không chỉ dừng lại ở lời nói mà thực sự đi vào cuộc sống, cần phải cụ thể hóa bằng những hành động thiết thực ở từng cấp, từng ngành, thay vì chỉ dừng lại ở các khẩu hiệu chung chung.

Ông đặc biệt nhấn mạnh vai trò then chốt của địa phương trong việc cải cách thể chế và hỗ trợ doanh nghiệp. Đề xuất mỗi tỉnh, thành phố cần xây dựng những sáng kiến riêng biệt nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân. Đồng thời, mỗi Bí thư và Chủ tịch UBND tỉnh phải đặt ra các mục tiêu cụ thể, rõ ràng như thu hút doanh nghiệp hiện hữu và khởi tạo doanh nghiệp mới.

Ông Tuấn kiến nghị, cần xem xét việc giao chỉ tiêu phát triển doanh nghiệp cho từng địa phương, tương tự như cách giao chỉ tiêu thu ngân sách, nhằm thúc đẩy sự chủ động, trách nhiệm và tạo động lực hành động thực chất từ cấp địa phương.

“Mỗi sáng thức dậy, nếu lãnh đạo địa phương đều tự hỏi mình có thể làm gì để hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân phát triển thì đó mới là tinh thần cải cách thực sự”, ông Tuấn nhấn mạnh.

>> Nghị quyết 68 và cuộc đại phẫu bất động sản: Không còn chỗ cho doanh nghiệp 'ăn xổi'