Phòng ngừa uốn ván sau bão lũ: Cách sơ cứu và tiêm phòng hiệu quả nhất
VNVC triển khai tiêm phòng miễn phí, hướng dẫn sơ cứu đúng cách để bảo vệ sức khỏe sau thiên tai.
Trong những ngày mưa lũ, việc bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa các nguy cơ nhiễm trùng là vô cùng quan trọng. Người dân tại các vùng chịu ảnh hưởng được khuyến cáo trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ như giày, găng tay khi tham gia lao động, dọn dẹp. Điều này không chỉ giúp bảo vệ cơ thể khỏi những vết thương nhỏ, mà còn giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn uốn ván, một loại bệnh truyền nhiễm có thể gây tử vong cao nếu không được xử lý kịp thời.
Trong trường hợp bị thương, việc sơ cứu đúng cách là điều cần thiết. Trước hết, người dân cần rửa ngay vết thương dưới dòng nước sạch để loại bỏ bụi bẩn và cát. Sử dụng oxy già để sát khuẩn giúp đẩy các dị vật nhỏ ra ngoài, ngăn ngừa nhiễm trùng và cầm máu hiệu quả. Sau đó, rửa lại vết thương bằng xà phòng, lau khô và tiến hành băng che vết thương để ngăn vi khuẩn xâm nhập. Nếu có dị vật trong vết thương, cần rửa sạch tay, loại bỏ dị vật một cách cẩn thận và vệ sinh vết thương hàng ngày.
Tuy nhiên, đối với những trường hợp nghiêm trọng hơn như bị dao đâm, cành cây hoặc vật nhọn cắm sâu vào cơ thể, người bị thương nên nhanh chóng đến cơ sở y tế để được hỗ trợ. Việc tự ý xử lý vết thương tại nhà trong các trường hợp này có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Sơ cứu đúng cách sẽ giúp loại bỏ nha bào uốn ván, từ đó ngăn chặn sự phát triển của các tác nhân gây bệnh.
Sơ cứu đúng cách sẽ giúp loại bỏ nha bào uốn ván, từ đó ngăn chặn sự phát triển của các tác nhân gây bệnh (Hình minh họa)
Sau khi bị thương, người dân cần tiêm phòng uốn ván kịp thời, tốt nhất trong vòng 24 giờ đầu tiên. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết thương và lịch sử tiêm phòng trước đó, bác sĩ có thể chỉ định thêm việc tiêm huyết thanh để tăng cường khả năng bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn uốn ván. Việc tiêm phòng uốn ván có thể được thực hiện dưới dạng chủ động phòng ngừa hoặc sau khi xảy ra chấn thương.
Phác đồ tiêm phòng uốn ván bao gồm ba mũi, trong đó mũi thứ hai cách mũi đầu tiên một tháng và mũi thứ ba cách mũi thứ hai sáu tháng. Để duy trì khả năng bảo vệ lâu dài, người dân cần tiêm nhắc lại vắc-xin sau mỗi 10 năm hoặc khi gặp phải vết thương lớn. Đối với những người đã tiêm phòng trước đó, chỉ cần tiêm nhắc lại một liều vắc-xin là đủ mà không cần sử dụng Globulin miễn dịch hoặc huyết thanh uốn ván.
Uốn ván là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Vi khuẩn này xâm nhập qua các vết thương hở, đặc biệt là những vết thương lớn và nhiễm bẩn. Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ 7 đến 14 ngày, với những triệu chứng ban đầu không rõ ràng, nhưng khi bệnh phát triển, nó có thể gây co cứng cơ toàn thân, ảnh hưởng đến cơ mặt, cơ hàm, cơ bụng và cơ lưng. Nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh có nguy cơ tử vong do các biến chứng như suy hô hấp, ngừng thở, gãy xương hoặc các rối loạn thần kinh thực vật.
Một số thể bệnh uốn ván ít gặp hơn bao gồm uốn ván cục bộ và uốn ván đầu, trong đó thể uốn ván đầu là dạng hiếm gặp, thường xảy ra sau các chấn thương vùng đầu hoặc nhiễm trùng tai. Triệu chứng của thể bệnh này bao gồm co cứng hàm, rối loạn chức năng dây thần kinh sọ, đặc biệt là dây thần kinh số 7, và có tỷ lệ tử vong cao.
Để bảo vệ sức khỏe cho người dân tại các vùng lũ, Hệ thống tiêm chủng VNVC đã triển khai chương trình tiêm vắc-xin và huyết thanh uốn ván miễn phí cho người dân và các chiến sĩ tại ba tỉnh Yên Bái, Tuyên Quang, Thái Nguyên. Chương trình này nhằm hỗ trợ những người đang sinh sống, làm việc và tham gia khắc phục hậu quả sau bão lũ, không giới hạn số lượng người được tiêm. Tính đến ngày 14/9, gần 400 người đã được tiêm miễn phí, chủ yếu là những người bị vết thương hở do vật nhọn, mảnh kính hoặc tôn gây ra trong quá trình cứu hộ và dọn dẹp sau lũ. Nhiều vết thương tiếp xúc trực tiếp với bùn, đất và nước thải, làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn uốn ván.
Bên cạnh việc tiêm phòng uốn ván, VNVC cũng cung cấp các ưu đãi về tiêm các loại vắc-xin quan trọng khác như vắc-xin ngừa tả, thương hàn. Đồng thời, đơn vị này đã hỗ trợ hàng nghìn túi thuốc gia đình cùng các nhu yếu phẩm cần thiết tại các tỉnh bị ảnh hưởng nặng sau bão Yagi như Thái Bình, Thái Nguyên, Cao Bằng, Yên Bái và Sơn La.
Chương trình này không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh uốn ván trong thời điểm mưa lũ mà còn là biện pháp bảo vệ sức khỏe dài hạn cho người dân.
