Thành phố này đang chịu gánh nặng của các dự án dang dở sau cuộc di cư của các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc.
Theo Nikkei Asia, một cuộc di cư của các công ty bất động sản Trung Quốc đã khiến khu nghỉ dưỡng ven biển của Campuchia tràn ngập hàng trăm dự án chưa hoàn thành.
Bộ khung bê tông của một trong những tòa nhà này nằm trên mảnh đất thuộc sở hữu của một giáo viên tiểu học 51 tuổi tên Pan Sombo. “Điều này hoàn toàn không thể tưởng tượng được”, ông nói khi nhìn lên một tòa nhà cao tầng không có triển vọng hoàn thành.
Một nhà đầu tư Trung Quốc lần đầu tiên đưa ra đề xuất xây chung cư 10 tầng vào năm 2019, đúng thời điểm Campuchia đang trải qua thời kỳ bùng nổ bất động sản chưa từng có. Nhà đầu tư muốn sử dụng mảnh đất trống khoảng 750m2 của vị giáo viên này.
Với lời hứa rằng tòa nhà sẽ được hoàn thành vào năm 2021 và tạo ra khoảng 20 triệu riel (hơn 124 triệu đồng) mỗi tháng tiền sử dụng đất - gấp 10 lần thu nhập của giáo viên - Pan Sombo đã đồng ý với dự án.
Khi đại dịch COVID-19 ập đến, nhà đầu tư quay trở lại Trung Quốc và nói rằng không thể quay lại Campuchia. Đó là điều cuối cùng vị giáo viên được nghe từ nhà đầu tư. Ngay sau đó, Pan Sombo đã hướng tới các cơ quan chính quyền địa phương để bắt đầu quy trình giải thể hợp đồng.
Được biết, thành phố Sihanoukville không thiếu những "tòa nhà ma" như vậy. Theo chính quyền thành phố, hiện có khoảng 360 tòa nhà chưa hoàn thiện và khoảng 170 tòa nhà khác đã hoàn thành nhưng vẫn để trống.
 |
Một trong những 'tòa nhà ma' còn dang dở ở Sihanoukville, Campuchia. Ảnh: Nikkei Asia |
Sở hữu vị trí đắc địa bên bờ biển Vịnh Thái Lan, Sihanoukville trở thành thành phố thịnh vượng vào giữa những năm 2010 trước làn sóng đầu tư của Trung Quốc. Việc theo đuổi tăng trưởng kinh tế của Campuchia được thúc đẩy bởi Sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI) của quốc gia tỷ dân.
Tập đoàn bất động sản Prince của Campuchia đã bắt đầu một loạt dự án xây dựng, bao gồm một khách sạn sang trọng và một trung tâm mua sắm. Kể từ đó, Sihanoukville được mệnh danh là "Macao thứ hai" khi hàng chục sòng bạc mọc lên.
Đại dịch ập đến, theo Bộ Du lịch Campuchia, năm 2023, quốc gia chỉ thu hút khoảng 550.000 khách du lịch Trung Quốc, giảm 77% so với năm 2019. Trong đó, chỉ có 15.754 hành khách đến sân bay quốc tế Sihanoukville vào năm ngoái, giảm 98% so với năm 2019.
Điều này hoàn toàn trái ngược với sự phục hồi du lịch ấn tượng ở thành phố Siem Reap, nơi được biết đến với quần thể đền Angkor Wat cổ - Di sản Thế giới được UNESCO công nhận.
Dòng tiền chảy vào Sihanoukville chậm lại sau đại dịch, bởi Chính phủ Campuchia thắt chặt kiểm soát các sòng bạc và sự sụt giảm bất động sản của Trung Quốc. Theo ước tính của Chính phủ, sẽ cần thêm 1,1 tỷ USD vốn đầu tư bổ sung để hoàn thiện các tòa nhà còn dang dở.
Vào tháng 1/2024, Thủ tướng Campuchia Hun Manet đã công bố giảm thuế và ưu đãi đối với các đơn xin cấp phép nhằm khuyến khích các nhà đầu tư giải cứu các tòa nhà ma ở Sihanoukville.
Dù vậy, với nền kinh nền kinh tế toàn cầu dự kiến sẽ chậm lại, những biện pháp đó sẽ gặp khó khăn để phát huy hiệu quả, Ky Sereyvath, Tổng giám đốc Viện Nghiên cứu Trung Quốc tại Học viện Hoàng gia Campuchia, cho biết.
Các nhà đầu tư Trung Quốc đã đổ tiền vào các quốc gia châu Á láng giềng, khiến họ trở nên phụ thuộc nhiều hơn vào nền kinh tế của nước này. Campuchia không phải là ví dụ duy nhất.
Cuộc khủng hoảng nợ của gã khổng lồ bất động sản Trung Quốc Country Garden Holdings đã lan sang Malaysia, nơi số phận của khu phát triển khu phức hợp trị giá 100 tỷ USD ở Johor đang trong tình trạng bấp bênh.
 |
| Toàn cảnh dự án "thành phố ma" Forest City tại Malaysia |
Có thể thấy, Campuchia phụ thuộc nặng nề vào vốn đầu tư của Trung Quốc. Năm 2022, Hội đồng Phát triển Campuchia đã phê duyệt khoản đầu tư nước ngoài trị giá khoảng 1,9 tỷ USD, trong đó khoảng 90% đến từ Trung Quốc.
Giám đốc một công ty xây dựng Campuchia cho biết: “Thật khó để lấp đầy khoảng trống do Trung Quốc để lại bằng các khoản đầu tư từ các quốc gia khác”.
Long Dimanche, phó Thống đốc tỉnh Preah Sihanouk, cho biết Sihanoukville cần đa dạng hóa cả ngành công nghiệp và các quốc gia đầu tư để có nền kinh tế năng động hơn. Mới đây, Chính phủ cũng đã thể hiện sự cởi mở trong việc thu hút đầu tư nước ngoài.
Trong đó, nhiều khả năng có thể là Nhật Bản. Hiện tại, các công ty Nhật Bản hiện diện ở Campuchia ít hơn so với Thái Lan hay Việt Nam, nhưng Nhật Bản đã hỗ trợ cảng Sihanoukville - cảng nước sâu duy nhất của Campuchia - trong khoảng ba thập kỷ.
