Quốc gia duy nhất trên thế giới cấm ly hôn, hàng triệu phụ nữ chờ được 'giải phóng'
Tại đất nước có đến 80% dân số theo Công giáo như Philippines, việc ly hôn là điều cấm kỵ.
Philippines hiện là quốc gia duy nhất ngoài Vatican không công nhận việc ly hôn. Thay vì ly hôn, người dân Philippines chỉ có thể hủy hôn, tức tuyên bố cuộc hôn nhân chưa bao giờ tồn tại hợp pháp.
Hàng triệu phụ nữ Philippines đang mắc kẹt trong những cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Nhiều người phải chịu đựng bạo lực gia đình, lạm dụng, hoặc tình trạng không thể hòa giải với chồng, nhưng họ không có cách nào để chấm dứt cuộc hôn nhân của mình.
Theo Cục Thống kê Philippines (PSA), chỉ có 1,9% dân số nước này được phép hủy hôn hoặc ly thân hợp pháp. Với 51% phụ nữ không tham gia lực lượng lao động và phụ thuộc tài chính vào chồng, nhiều người không có lựa chọn nào khác ngoài việc sống trong những cuộc hôn nhân tăm tối.
Một trong những lý do chính là thủ tục hủy hôn phức tạp và tốn kém. Để tiến hành hủy hôn, các cặp vợ chồng phải chi trả khoảng 500.000 peso (khoảng 8.800 USD) và mất ít nhất hai năm để hoàn tất thủ tục. Điều này khiến việc chấm dứt hôn nhân trở thành giấc mơ xa vời với nhiều người, đặc biệt là những người phụ nữ không có đủ nguồn lực tài chính.
Hy vọng từ dự luật
Sau nhiều năm đấu tranh, vào tháng 5/2023, Hạ viện Philippines đã thông qua Dự luật Ly hôn Tuyệt đối, mở ra cơ hội để hợp pháp hóa ly hôn tại quốc gia này. Nếu Thượng viện Philippines thông qua dự luật trong thời gian tới, ly hôn sẽ trở thành hợp pháp, mang lại hy vọng cho hàng triệu phụ nữ và những người đang chịu đựng hôn nhân không thể cứu vãn.
Dự luật này được tạo ra để hỗ trợ những người phụ nữ rơi vào tình cảnh bạo lực gia đình và khủng hoảng tài chính. Dự luật cũng đề xuất mức chi phí cho một vụ ly hôn ở mức 50.000 peso, thấp hơn rất nhiều so với chi phí hiện tại để hủy hôn. Điều này giúp nhiều người có khả năng tài chính tiếp cận với việc ly hôn dễ dàng hơn.
Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã bày tỏ sự cởi mở đối với việc hợp pháp hóa ly hôn, mang lại hi vọng cho nhiều người. Theo một cuộc khảo sát do tổ chức Social Weather Stations thực hiện vào tháng 3, có 50% người Philippines ủng hộ việc hợp pháp hóa ly hôn.
Sự phản đối từ các nhóm bảo thủ
Tuy nhiên, việc hợp pháp hóa ly hôn tại Philippines vẫn gặp nhiều trở ngại từ các nhóm bảo thủ, bao gồm cả Hội đồng Giám mục Công giáo Philippines và tổ chức Iglesia ni Cristo, nhà thờ lớn nhất của đất nước. Các nhóm này coi hôn nhân là thiêng liêng và không thể bị phá vỡ, vì vậy, họ phản đối mạnh mẽ việc ly hôn.
Thượng nghị sĩ Jinggoy Estrada và nhiều chính trị gia khác đã đề xuất thay vì hợp pháp hóa ly hôn, Chính phủ nên đơn giản hóa quá trình hủy hôn. Họ cho rằng điều này sẽ giúp giảm bớt gánh nặng tài chính và tâm lý cho các cặp đôi.
Những tổ chức như Siêu liên minh chống ly hôn cũng hoạt động mạnh mẽ để ngăn chặn dự luật này. Họ tin rằng ly hôn sẽ gây ra sự tan vỡ gia đình trên quy mô lớn, đặc biệt là trong một xã hội có truyền thống gia đình như Philippines.
Thời cơ cho kẻ lừa đảo
Từ những mong mỏi được giải thoát khỏi các cuộc hôn nhân đau khổ, nhiều phụ nữ vô tình rơi vào bẫy của các đường dây lừa đảo.
Chia sẻ với đài Al Jazeera, bà Veronica Bebero (50 tuổi) nhớ lại thời điểm đầy tuyệt vọng khi bị các cảnh sát thẩm vấn trong một căn phòng kín tại Đại sứ quán Mỹ ở thủ đô Manila. Khi đó, bà cho biết đã bị các điều tra viên của Cục Điều tra Quốc gia Philippines (NBI) chất vấn tại Đại sứ quán Mỹ về một giấy hủy hôn giả trong hồ sơ xin thị thực. Trước đó, bà đã trả 210.000 peso (khoảng 3.700 USD) cho một người tự xưng là nhân viên tư pháp, với lời hứa giúp bà đẩy nhanh thủ tục hủy hôn.
Từ tháng 10/2023, Tòa án Tối cao Philippines đã yêu cầu NBI điều tra về những đường dây lừa đảo như vậy. Tuy nhiên, rất ít phụ nữ dám tố cáo những kẻ lừa đảo vì họ cảm thấy xấu hổ.
Cuộc đấu tranh cho quyền ly hôn tại Philippines vẫn đang diễn ra, và số phận của hàng triệu người phụ nữ phụ thuộc vào quyết định cuối cùng của Thượng viện. Việc hợp pháp hóa ly hôn không chỉ là giải pháp cho những cuộc hôn nhân thất bại, mà còn là cánh cửa mở ra một tương lai mới, nơi phụ nữ có quyền tự do và sự tôn trọng trong cuộc sống của mình.
>> 'Nhà tang lễ tình yêu' bội thu vì ly hôn tăng vọt ở Trung Quốc