Siêu cường thế giới bất ngờ vượt xa Trung Quốc, trở thành 'miền đất mới' thu hút dòng vốn FDI

Từ nhà ở đến thực phẩm, các công ty Nhật Bản đang theo đuổi sự tăng trưởng ở Mỹ bằng các khoản đầu tư tập trung vào chi tiêu tiêu dùng mạnh mẽ của nước này.

Động thái này của những cái tên như Sekisui House, một trong số các công ty xây dựng nhà ở lớn nhất Nhật Bản, diễn ra khi các công ty Nhật Bản cắt giảm đầu tư vào Trung Quốc.

Sự liên kết chặt chẽ hơn giữa Mỹ và Nhật Bản về trợ cấp cho các mặt hàng quan trọng như chất bán dẫn và pin - một chủ đề sẽ được Tổng thống Joe Biden và Thủ tướng Fumio Kishida thảo luận tại Hội nghị Thượng đỉnh vào thứ Tư tới đây - có thể làm gia tăng thêm khoảng cách giữa Mỹ và Trung Quốc trong cuộc đua thu hút các khoản đầu tư của Nhật Bản.

Dữ liệu sơ bộ do Tổ chức thúc đẩy ngoại thương Nhật Bản (JETRO) báo cáo cho thấy dòng vốn đầu tư trực tiếp của Nhật Bản vào Mỹ đạt tổng cộng 63,5 tỷ USD vào năm 2023, giữ ở mức cao tương tự so với năm trước.

Vào cuối năm 2022, con số là 696,5 tỷ USD, cũng gấp 5 lần mức đầu tư vào Trung Quốc.

Đầu tư trực tiếp của Nhật Bản vào Mỹ tiếp tục tăng cao trong những năm gần đây

Tiến gần hơn tới người tiêu dùng Mỹ

Một số khoản đầu tư đáng chú ý gần đây nhất của các công ty Nhật Bản tại Mỹ đều nhắm vào các hộ gia đình.

Sekisui House vào tháng 1/2024 đã công bố thỏa thuận mua công ty xây dựng nhà ở MDC Holdings với giá khoảng 4,9 tỷ USD. Cùng tháng đó, đối thủ Daiwa House Industry cho biết đơn vị CastleRock Communities của họ tại Mỹ sẽ mua lại hoạt động xây dựng nhà của The Jones Company of Tennessee. Điều này diễn ra sau thương vụ mua lại tương tự của Daiwa House tại miền Nam nước Mỹ vào tháng 10/2023.

Các công ty xây dựng nhà ở Nhật Bản tăng cường đầu tư vào Mỹ. Ảnh: Reuters

Daiwa House đặt mục tiêu nâng doanh thu ròng ở nước ngoài lên 1 nghìn tỷ yên (6,6 tỷ USD) trong năm tài chính 2026, trong đó Mỹ tạo ra tổng doanh thu là 730 tỷ yên. Đối với một công ty chỉ đạt doanh thu ròng dưới 100 tỷ yên tại Mỹ trong năm tài chính 2018, đó là một tuyên bố rõ ràng về ưu tiên của công ty dành cho tăng trưởng quốc tế.

Các công ty Nhật Bản đang tăng cường năng lực để đáp ứng cơn thèm ăn của người Mỹ. Nissin Foods Holdings sẽ xây dựng nhà máy mì ăn liền ở Nam Carolina. Đây sẽ là nhà máy thứ ba ở Mỹ và là nhà máy đầu tiên mở cửa kể từ cuối những năm 1970.

Tương tự, nhà sản xuất đồ uống tốt cho sức khỏe Yakult Honsha dự kiến ​​sẽ xây dựng nhà máy ở Georgia, nhà máy đầu tiên ở Mỹ sau khoảng một thập kỷ.

"Miền đất hứa" mới

Chi tiêu tiêu dùng chiếm khoảng 70% tổng sản phẩm quốc nội của Mỹ và chỉ riêng nó cũng gần bằng tổng GDP của Trung Quốc (gần 18 nghìn tỷ USD) và gấp hơn 4 lần quy mô của nền kinh tế 4 nghìn tỷ USD của Nhật Bản.

Đối mặt với triển vọng mờ mịt về nhu cầu nội địa khi dân số Nhật Bản giảm sút, các công ty Nhật Bản đang tìm đến "miền đất hứa" mới.

Những nỗ lực của Chính quyền Tổng thống Biden nhằm đưa nhiều hoạt động sản xuất hơn sang Mỹ cũng đã khuyến khích đầu tư của Nhật Bản. Các công ty trong các lĩnh vực như xe điện và năng lượng tái tạo cần thiết lập chuỗi cung ứng địa phương để đủ điều kiện hưởng các ưu đãi của Mỹ, nếu không có ưu đãi này thì sản phẩm của họ sẽ kém cạnh tranh hơn.

Vào tháng 10/2023, Toyota Motor đã cam kết đầu tư thêm gần 8 tỷ USD vào sản xuất pin ô tô của Mỹ, bổ sung vào con số 5 tỷ USD đã cam kết.

Cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng 11 sắp tới sẽ là cuộc tái đấu giữa ông Biden và cựu Tổng thống Donald Trump, người đã thúc đẩy chính sách công nghiệp “Nước Mỹ trên hết” trong thời gian ông nắm quyền.

Một Giám đốc điều hành ngành điện tử Nhật Bản cho biết: “Bất kể kết quả của cuộc bầu cử Tổng thống như thế nào, chính sách của Mỹ về việc thúc đẩy ngành công nghiệp sẽ không thay đổi”.

Sức hút của Mỹ đã tăng lên khi tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc giảm sút trong khi rủi ro địa chính trị tăng cao.

Theo khảo sát của JETRO năm 2023, chỉ 28% công ty hoạt động tại Trung Quốc cho biết họ có kế hoạch mở rộng hoạt động tại địa phương trong vòng một đến hai năm tới, so với 49% đối với những công ty hoạt động ở Mỹ.

Đối với các công ty Nhật Bản, một khó khăn khi đầu tư vào Mỹ là lợi nhuận thấp – 8% vào năm 2023, so với 18% ở Trung Quốc và 10% ở Châu Âu và Đông Nam Á.

Hiroshi Yoneyama, phó Giám đốc văn phòng JETRO tại New York cho biết: “Hoạt động trong một thị trường cạnh tranh quyết liệt cùng với chi phí kinh doanh cao là vấn đề lớn"

Đầu tư vào Mỹ không phải là không có rủi ro chính trị. Nippon Steel đã vấp phải sự phản đối của United Steelworkers Union đối với thỏa thuận mua US Steel. Chính quyền Biden đã nói rằng US Steel nên vẫn do người Mỹ sở hữu và điều hành.

>> Xuất hiện loại 'vàng trắng' mới hứa hẹn giúp châu Âu 'cai nghiện' khí đốt Nga, Đức sẽ trở thành siêu cường năng lượng?