Thái Lan đẩy mạnh xuất khẩu 'hạt ngọc trời' sang 5 thị trường châu Á, quyết cạnh tranh với Việt Nam

Bộ Thương mại Thái Lan đã công bố kế hoạch tăng xuất khẩu gạo sang 5 thị trường châu Á, gồm Trung Quốc, Bangladesh, Saudi Arabia, Nhật Bản và Hồng Kông (Trung Quốc).

Bộ trưởng Thương mại Jatuporn Buruspat cho biết Bộ này đã có cuộc họp với Hiệp hội Xuất khẩu Gạo Thái Lan để bàn về triển vọng xuất khẩu mặt hàng nông sản chủ lực trong nửa cuối năm nay.

Ông cho biết đã chỉ đạo Cục Ngoại thương Thái Lan (DFT) làm việc với các quan chức Trung Quốc nhằm đẩy nhanh việc xuất khẩu 280.000 tấn gạo còn lại theo thỏa thuận mua bán giữa Chính phủ hai nước.

Bộ Thương mại Thái Lan cũng tập trung thúc đẩy tiêu thụ ở các thị trường trọng điểm như Nhật Bản, Saudi Arabia và Bangladesh – những khách hàng lớn của gạo trắng và gạo đồ – bên cạnh Hồng Kông, thị trường đang tăng trưởng mạnh đối với gạo thơm Thái Lan.

Ông Chookiat Ophaswongse, Chủ tịch danh dự của Hiệp hội Xuất khẩu Gạo Thái Lan cho biết năm nay là một năm đầy thách thức do tình trạng dư thừa gạo toàn cầu và nhu cầu giảm sút.

Indonesia – nước nhập khẩu 4 triệu tấn gạo năm ngoái dự kiến chỉ mua một lượng nhỏ trong năm nay do nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á đã quyết tâm hiện thực hóa mục tiêu tự cung tự cấp mặt hàng nông sản quan trọng này.

Trong khi đó, giá gạo ở Thái Lan đã giảm mạnh xuống còn 10,5 baht/kg (hơn 8.500 đồng/kg), so với mức 19 - 20 baht (hơn 14.400 - hơn 16.200 đồng) trước đó.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Chookiat bày tỏ lo ngại gạo Thái có thể thất thế trước các đối thủ khác, trong đó có Việt Nam: “Các đối thủ đã cải thiện chất lượng gạo, thu hẹp khoảng cách về chất lượng giữa gạo Thái và sản phẩm của họ. Nếu gạo Thái vẫn giữ giá cao hơn, người mua có thể chuyển sang lựa chọn khác”.

“Chúng ta cần đẩy mạnh chiến lược tiếp thị và quảng bá, đặc biệt ở các thị trường tiềm năng cao như Trung Quốc và Trung Đông, đồng thời đa dạng hóa sản phẩm, với loại gạo mềm ngày càng được ưa chuộng ở châu Á”.

Ông Charoen Laothamatas, Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu Gạo Thái Lan đề xuất Chính phủ “xứ sở Chùa Vàng” duy trì tỷ giá ổn định và tương đối yếu ở mức 33–34 baht/USD để tăng sức cạnh tranh. Ông cho rằng biến động tỷ giá có thể ảnh hưởng đến quyết định thị trường của cả nhà xuất khẩu lẫn nhập khẩu.

Ông Charoen kêu gọi Chính phủ Thái Lan đẩy nhanh việc mở cửa thị trường cho gạo Thái tại Saudi Arabia, nơi gạo cứng được sử dụng cho công nhân ở các trại lao động, cũng như vận động tăng hạn ngạch xuất khẩu sang Nhật Bản. Ông cũng cho biết Iraq là một thị trường tiềm năng khác cho gạo Thái.

Theo DFT, Thái Lan đã xuất khẩu 3,73 triệu tấn gạo trị giá 75,6 tỷ baht (hơn 61.429 tỷ đồng) trong nửa đầu năm nay, tăng 27,3% về khối lượng và 36,5% về giá trị. Xét cả năm, quốc gia Đông Nam Á này dự kiến xuất khẩu khoảng 7,5 triệu tấn gạo.

Thái Lan và Việt Nam vẫn là 2 đối thủ chính của nhau ở khu vực Đông Nam Á nói riêng và thị trường toàn cầu nói chung trong lĩnh vực xuất khẩu gạo nhiều năm qua.

Theo hãng thông tấn Reuters, trong quý I/2025, xuất khẩu gạo của Thái Lan đã giảm 30% xuống còn 2,1 triệu tấn, do Ấn Độ - nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới chào bán gạo với giá thấp hơn, khiến nhiều khách hàng chuyển hướng mua, ông Chookiat Ophaswongse – Chủ tịch danh dự của Hiệp hội Xuất khẩu Gạo Thái Lan cho biết.

Năm 2025, xuất khẩu gạo của Thái Lan dự kiến giảm 24% so với năm trước xuống còn 7,5 triệu tấn, trong khi xuất khẩu mặt hàng chủ lực này của Việt Nam cũng được dự báo giảm 17%, xuống còn 7,5 triệu tấn, theo ước tính của các hiệp hội thương mại tại hai nước.

Tại Thái Lan, giá lúa giảm 30% so với cùng kỳ vào tháng 2 năm 2025 đã khiến nông dân biểu tình, buộc Chính phủ nền kinh tế lớn thứ nhì Đông Nam Á phải đưa ra gói trợ cấp cho người trồng lúa. Để hỗ trợ nông dân, Bộ trưởng Thương mại Thái Lan cho biết hồi tháng 3 rằng nước này đã tìm kiếm sự hợp tác với Ấn Độ và Việt Nam nhằm giải quyết tình trạng giá gạo giảm.

Theo Bangkok Post/Reuters