Thẳng tay trừng phạt nhưng quốc gia EU vẫn phải nhờ Nga làm điều không ai làm được
Theo Greenpeace, hoạt động này không bất hợp pháp nhưng hoàn toàn “phi đạo đức”, đặc biệt trong bối cảnh nhiều quốc gia đang tìm cách siết chặt trừng phạt đối với Nga kể từ khi Moscow phát động cuộc xâm lược năm 2022.
Ngày 16/11, Tổ chức môi trường Greenpeace cho biết, Pháp vẫn đang chuyển uranium đã qua tái chế sang Nga để xử lý và tái sử dụng, bất chấp chiến sự Nga - Ukraine.
Theo tổ chức này, các thành viên Greenpeace hôm thứ Bảy đã ghi lại cảnh khoảng 10 thùng chứa dán nhãn phóng xạ được bốc lên một tàu chở hàng tại cảng Dunkirk (eo biển Manche). Con tàu mang quốc tịch Panama, Mikhail Dudin, vốn thường xuyên vận chuyển uranium tự nhiên hoặc uranium làm giàu từ Pháp đến St. Petersburg. Tuy nhiên, đây là lô uranium tái chế đầu tiên trong ba năm qua được ghi nhận.
“Hoạt động này không bất hợp pháp, nhưng hoàn toàn phi đạo đức”, bà Pauline Boyer, phụ trách chiến dịch hạt nhân của Greenpeace Pháp, nói. “Pháp cần chấm dứt hợp đồng với Rosatom, tập đoàn nhà nước Nga đã chiếm giữ nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia suốt ba năm”.
Năm 2018, tập đoàn năng lượng quốc doanh Pháp EDF đã ký hợp đồng trị giá 600 triệu euro (700 triệu USD) với Tenex, công ty con của Rosatom, để tái chế uranium đã qua sử dụng. Hoạt động này đến nay vẫn không bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt quốc tế liên quan đến chiến tranh Ukraine.
Theo Greenpeace, Rosatom sở hữu cơ sở duy nhất trên thế giới, đặt tại Seversk, Siberia, có khả năng thực hiện những công đoạn then chốt trong quá trình chuyển đổi uranium tái chế thành uranium tái chế làm giàu.
Uranium sau khi tái chế có thể được làm giàu lại và tiếp tục sử dụng. Trong bối cảnh giá uranium leo thang trên thị trường quốc tế, việc tái xử lý nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng trở nên hấp dẫn hơn đối với các công ty điện lực.
Tuy nhiên, theo Greenpeace, chỉ khoảng 10% lượng uranium tái chế làm giàu mà Nga gửi trả lại được sử dụng tại nhà máy hạt nhân Cruas ở miền Nam nước Pháp, cơ sở duy nhất tại Pháp có thể vận hành bằng loại nhiên liệu này.
Năm 2022, sau khi Greenpeace công bố các hợp đồng kể trên, Chính phủ Pháp từng yêu cầu EDF ngừng giao dịch uranium với Rosatom. Đến tháng 3/2024, Pháp tuyên bố đang “nghiêm túc xem xét” khả năng xây dựng cơ sở chuyển đổi uranium riêng để tự chủ nguồn nhiên liệu tái chế, giảm phụ thuộc vào Nga.
Theo France24
