Thanh tra phát hiện hàng loạt sai phạm tại Bảo hiểm Cathay Việt Nam

Bán bảo hiểm không đúng đối tượng, tư vấn chưa minh bạch

Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) vừa công bố kết luận thanh tra đối với Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ Cathay Việt Nam, phát hiện nhiều sai phạm liên quan đến hoạt động kinh doanh bảo hiểm.

Những vi phạm chủ yếu tập trung vào việc phân phối sản phẩm bảo hiểm qua tổ chức tín dụng, thực hiện hợp đồng đại lý bảo hiểm, hạch toán chi phí hoạt động và công tác giám sát đại lý.

Trong năm 2023, Cathay Việt Nam triển khai bán bảo hiểm thông qua một tổ chức tín dụng duy nhất là Ngân hàng TNHH Indovina (IVB). Doanh thu phí bảo hiểm từ kênh này đạt 22,3 tỷ đồng, trong đó doanh thu từ hợp đồng khai thác mới chiếm 19,6 tỷ đồng. Tuy nhiên, quá trình phân phối bảo hiểm có nhiều điểm chưa tuân thủ quy định pháp luật.

Nguồn: Kết luận thanh tra đối với Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ Cathay Việt Nam

>> Bảo hiểm bắt buộc xe máy: Thu 740 tỷ đồng, bồi thường nhỏ giọt, doanh nghiệp hưởng lợi?

Thanh tra phát hiện công ty đã bán 12 hợp đồng bảo hiểm hỗn hợp ngắn hạn đóng phí một lần với tổng giá trị lên đến 7,424 tỷ đồng cho người mua bảo hiểm và người được bảo hiểm là người nước ngoài cư trú tại Đài Loan.

Theo quy định trong Quy tắc sản phẩm bảo hiểm do Bộ Tài chính phê duyệt, bên mua bảo hiểm phải là cá nhân hoặc tổ chức hoạt động hợp pháp tại Việt Nam. Việc ký kết hợp đồng với người nước ngoài như trên không chỉ vi phạm quy định mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro trong quá trình giải quyết quyền lợi bảo hiểm.

Ngoài ra, cơ quan thanh tra cũng xác định có hai hợp đồng chưa cung cấp đầy đủ thông tin cho bên mua bảo hiểm về tính chất cam kết dài hạn của hợp đồng. Khi khách hàng hủy hợp đồng trước hạn, họ có thể không nhận lại được khoản phí đã đóng nhưng thông tin này không được tư vấn rõ ràng. Việc thiếu minh bạch trong khâu tư vấn được xác định là vi phạm Thông tư số 67/2023/TT-BTC.

Công ty cũng chưa có quy trình nghiệp vụ rõ ràng đối với sản phẩm bảo hiểm liên kết chung, chưa ban hành quy định cụ thể để đảm bảo triển khai đúng theo quy định tại Thông tư số 52/2016/TT-BTC. Điều này có thể khiến khách hàng không nắm rõ quyền lợi của mình khi tham gia loại hình bảo hiểm này.

Hợp đồng đại lý bảo hiểm có nhiều điểm chưa phù hợp

Thanh tra cũng chỉ ra rằng Cathay Việt Nam chưa rà soát, điều chỉnh nội dung hợp đồng đại lý bảo hiểm để phù hợp với pháp luật hiện hành. Hợp đồng số 660/IVB-BOE/2016 ký kết giữa công ty và IVB từ năm 2016 vẫn còn nhiều điều khoản không còn phù hợp với Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 nhưng chưa được sửa đổi.

Bên cạnh đó, công ty chưa tổ chức đào tạo và cập nhật kiến thức pháp luật mới cho đội ngũ đại lý bảo hiểm, đặc biệt là các quy định tại Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Điều này có thể dẫn đến nguy cơ đại lý tư vấn không chính xác, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi khách hàng.

Ngoài ra, công ty cũng chưa thực hiện đúng trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát hoạt động đại lý bảo hiểm của tổ chức tín dụng theo quy định. Thanh tra xác định trong năm 2023, Cathay Việt Nam chưa thực hiện kiểm tra định kỳ để đánh giá chất lượng tư vấn của nhân viên IVB. Việc thiếu giám sát này có thể ảnh hưởng đến trải nghiệm khách hàng khi tham gia bảo hiểm qua ngân hàng.

Bất cập trong hạch toán chi phí hoạt động

Một trong những vấn đề lớn khác được thanh tra phát hiện là cách thức hạch toán chi phí của Cathay Việt Nam. Báo cáo tài chính cho thấy công ty có khoản chi hơn 200 triệu đồng hỗ trợ đại lý bảo hiểm IVB, nhưng chưa đảm bảo phù hợp với quy định pháp luật. Các khoản này bao gồm phí hỗ trợ quản lý và tiếp thị, phí hỗ trợ quản lý năm nhất và phí hỗ trợ hiệu quả kinh doanh.

Đáng chú ý, trên hóa đơn, nội dung các khoản phí này không thống nhất. Một số hóa đơn ghi là "Phí hỗ trợ quản lý và tiếp thị" với tổng số tiền 125,8 triệu đồng, trong khi một số hóa đơn khác ghi "Phí hỗ trợ quản lý năm nhất" trị giá 66,2 triệu đồng hoặc "Phí hỗ trợ hiệu quả kinh doanh" trị giá 11 triệu đồng.

Tuy nhiên, những khoản phí này không có quy định cụ thể trong hợp đồng đại lý bảo hiểm giữa Cathay Việt Nam và IVB. Đồng thời, công ty chưa cung cấp được hồ sơ, tài liệu để xác định cơ sở của những khoản hỗ trợ này.

Bên cạnh đó, công ty chưa xây dựng tiêu chí định lượng cụ thể gắn với kết quả kinh doanh, hiệu quả hoạt động đại lý bảo hiểm để làm căn cứ xác định tỷ lệ hỗ trợ. Khoản chi hỗ trợ này cũng chưa được quy định trong chính sách khen thưởng, quy chế tài chính nội bộ của công ty. Việc chi những khoản không có cơ sở rõ ràng như vậy có thể làm giảm tính minh bạch trong quản lý tài chính doanh nghiệp.

Hướng xử lý và yêu cầu khắc phục

Trước những sai phạm trên, Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm đã yêu cầu Cathay Việt Nam thực hiện một loạt biện pháp khắc phục. Công ty cần rà soát và điều chỉnh hạch toán các khoản chi chưa phù hợp, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật về kinh doanh bảo hiểm. Đồng thời, công ty phải kiểm soát chặt chẽ các khoản chi phí hoạt động kinh doanh bảo hiểm, hạn chế tối đa tình trạng chi phí không rõ ràng.

Bộ Tài chính cũng đang xem xét mức xử phạt hành chính đối với các vi phạm của Cathay Việt Nam. Song song với đó, Tổng cục Thuế sẽ chỉ đạo cơ quan thuế địa phương rà soát nghĩa vụ thuế của công ty, đảm bảo các khoản chi không hợp lệ được xử lý theo đúng quy định.

Đối với công tác giám sát hoạt động đại lý bảo hiểm, công ty cần rà soát lại các quy trình, tăng cường kiểm tra việc triển khai sản phẩm bảo hiểm qua ngân hàng, đặc biệt là tại IVB. Đồng thời, cần tổ chức đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ đại lý bảo hiểm, đảm bảo tư vấn chính xác và minh bạch cho khách hàng.

Những vấn đề được thanh tra chỉ ra cho thấy Cathay Việt Nam cần có sự thay đổi trong quản trị doanh nghiệp, kiểm soát rủi ro và tuân thủ pháp luật để tránh tiếp tục gặp phải các sai phạm tương tự trong tương lai.

>> Công bố kết luận thanh tra tại 2 công ty bảo hiểm nhân thọ