Thị trường đa cấp Việt phân hoá mạnh mẽ: Doanh nghiệp lớn ‘ăn’ 93% thị phần, người nhỏ lẻ rời bỏ cuộc chơi

Theo báo cáo của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (UBCTQG) công bố giữa tháng 9/2025, sự sụt giảm này một phần đến từ thực tế số người tham gia mới (101.876) thấp hơn số người chấm dứt hợp đồng (130.893), khiến quy mô ngành tiếp tục thu hẹp.

Tổng doanh thu nửa đầu năm 2025 của toàn ngành bán hàng đa cấpđạt hơn 7.000 tỷ đồng, giảm hơn 9% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, doanh thu của 5 doanh nghiệp lớn chiếm gần 93% tổng doanh thu, cho thấy tính tập trung cao vào vài “ông lớn” và hạn chế về độ đa dạng thị trường.

Số người tham gia bán hàng đa cấp giảm hơn 13% so với cùng kỳ năm 2024. Ảnh minh họa

Về cơ cấu, khoảng 92% doanh thu đến từ thực phẩm chức năng và mỹ phẩm, trong khi đồ gia dụng, thời trang và các mặt hàng khác chỉ chiếm khoảng 8%. Các công ty đã chi khoảng 2.575 tỷ đồng tiền hoa hồng và lợi ích kinh tế khác, tương đương 37% doanh thu. Nhưng thu nhập bình quân thực tế của người tham gia vẫn ở mức thấp, chỉ tương đương 8% mức thu nhập bình quân đầu người của cả nước.

Về quản lý và xử lý vi phạm, UBCTQG cho biết trong 8 tháng đầu năm 2025 đã triển khai nhiều đoàn kiểm tra; Bộ Công Thương cũng ban hành các quyết định xử phạt hành chính đối với 5 doanh nghiệp, với tổng số tiền xử phạt gần 1,2 tỷ đồng. Cơ quan này đã tiếp nhận, rà soát và chuyển 2 trường hợp có dấu hiệu kinh doanh đa cấp không phép là Greenleaf và LucMall sang cơ quan công an để xử lý. Đồng thời, 6 mô hình khả nghi bị điều tra, một số vụ việc đã bị khởi tố, truy cứu trách nhiệm theo Điều 217a Bộ luật Hình sự.