Thỏa thuận thương mại Mỹ - EU rơi vào bế tắc
Những yêu cầu mới từ Nhà Trắng đang đe dọa phá vỡ thế cân bằng mong manh trong thỏa thuận thương mại Mỹ–EU, vốn được xem là bước ngoặt giúp hạ nhiệt căng thẳng giữa 2 nền kinh tế lớn nhất phương Tây.
Các quan chức Liên minh châu Âu (EU) cho rằng những yêu cầu nhượng bộ mới cùng nhiều biện pháp khác từ phía Mỹ có nguy cơ làm xói mòn thỏa thuận thương mại mà hai bên vừa đạt được, vốn giúp ngăn chặn nguy cơ bùng phát một cuộc chiến thương mại xuyên Đại Tây Dương.
Đầu tháng này, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là đã gửi tới EU một đề xuất mới nhằm triển khai thương mại “có đi có lại, công bằng và cân bằng”. Nhiều quan chức EU nhận định Mỹ đang đưa ra các yêu cầu quá mức, trong khi những gì Washington đòi hỏi EU nhượng bộ lại là rất lớn.
Những yêu cầu mới xuất hiện khi hai bên chuẩn bị đàm phán các bước tiếp theo của thỏa thuận thương mại mùa hè vừa qua, trong đó Mỹ áp mức thuế 15% với phần lớn hàng hóa nhập khẩu từ EU.
Washington đang muốn mở rộng thảo luận sang các quy định của khối liên quan đến lĩnh vực số, công nghệ, tuân thủ doanh nghiệp và chính sách khí hậu. Trong khi đó, EU nhiều lần khẳng định quyền tự chủ trong việc ban hành quy định là “lằn ranh đỏ”, song sẵn sàng tham vấn với Mỹ về từng chủ đề.
“Chúng tôi hiện tập trung vào việc thực thi nghiêm túc tuyên bố chung EU – Mỹ, yếu tố then chốt để duy trì thương mại xuyên Đại Tây Dương bền vững, bảo vệ doanh nghiệp và việc làm”, người phát ngôn Ủy ban châu Âu Olof Gill nói. “Đây là nền tảng cho hợp tác chiến lược giữa hai bên”.
Trong những tháng gần đây, 2 bên đã triển khai nhiều bước nhằm thực thi thỏa thuận thương mại. Tuy nhiên, đàm phán về việc hạ mức thuế 50% của Mỹ đối với thép và nhôm gần như không tiến triển. EU tuần này cho biết sẽ áp mức thuế tương tự với lượng thép nhập khẩu vượt hạn ngạch.
Mỹ cũng từ chối đưa thêm các mặt hàng như rượu vang và rượu mạnh vào danh sách được miễn thuế 15%.
Theo một số nguồn tin, EU lo ngại chính quyền ông Trump có thể mở rộng danh mục các sản phẩm thép và nhôm phái sinh chịu mức thuế 50%, đồng thời chuẩn bị áp thêm thuế với ngành khác như thiết bị y tế và công nghệ. Những động thái này, nếu diễn ra, có thể làm suy yếu mức thuế trần 15% mà EU đã nỗ lực đạt được.
“Lý do thuyết phục nhất để chúng tôi bảo vệ thỏa thuận này với khu vực tư nhân và dư luận là sự ổn định”, Ủy viên Công nghiệp EU Stéphane Séjourné nói. “Nếu không duy trì được ổn định trong bốn năm, sẽ rất khó để coi đây là một thỏa thuận tốt”.
Giới quan chức EU dự kiến sẽ xin ý kiến từ các nước thành viên về đề xuất mới của Mỹ và định hướng cho vòng đàm phán tiếp theo.
