TOP50 2025: Tư nhân thống lĩnh, Ngân hàng dẫn dắt

Những con số biết nói: Khi Top 50 chiếm lĩnh thị trường

Bảng xếp hạng TOP50 là thước đo uy tín để nhận diện các doanh nghiệp niêm yết(*) hoạt động hiệu quả và bền vững. Với bộ tiêu chí rõ ràng và minh bạch, TOP50 là bảng tham chiếu để chọn ra các doanh nghiệp có hiệu quả hoạt động vượt trội trong ngành và so với toàn thị trường.

Kết quả bảng xếp hạng TOP50 năm 2025 cho thấy nhiều con số “biết nói” khi nhóm doanh nghiệp này chiếm lĩnh thị trường với những thành tựu đáng kinh ngạc, trong đó:

Vốn hóa TOP 50 tại thời điểm 15/09/2025 là 155 tỷ USD, chiếm trên 50% tổng giá trị vốn của các doanh nghiệp niêm yết, tương đương hơn 1/3 GDP cả nước năm 2024. Đáng chú ý, số lượng doanh nghiệp có vốn hóa trên 1 tỷ USD trong danh sách TOP 50 năm nay đã tăng thêm 8 doanh nghiệp so với danh sách công bố năm 2024, lên 31 doanh nghiệp.

Theo đó, tổng doanh thuTOP50 năm 2024 đạt gần 52 tỷ USD, tăng trưởng trên 12% so với năm trước và đóng góp 35% tổng doanh thu của các doanh nghiệp niêm yết. Lợi nhuận sau thuế năm 2024 của TOP 50 đạt khoảng 11 tỷ USD, tăng 18% so với năm trước và đóng góp 75% lợi nhuận toàn thị trường. Kết quả này được đóng góp chủ yếu bởi nhóm ngành Ngân hàng với tăng trưởng 20% về lợi nhuận trong năm 2024, khẳng định vai trò trụ cột với vai trò là kênh cấp vốn quan trọng của nền kinh tế.

Năm 2024, tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu (ROE) bình quân TOP50 gần đạt 16%, gấp đôi mức trung bình toàn thị trường (8%). Sự vượt trội này đến từ vị thế lớn, lợi thế cạnh tranh riêng biệt và hoạt động hiệu quả của các doanh nghiệp thuộc TOP 50 trong từng nhóm ngành.

“Những con số này không chỉ tôn vinh các doanh nghiệp xuất sắc mà còn khẳng định vai trò của họ trong việc dẫn dắt thị trường, nâng cao chuẩn mực quản trị và minh bạch, đồng thời tạo cơ sở đáng tin cậy cho nhà đầu tư trong và ngoài nước”, ông Bùi Thành Trung, Phó Tổng Giám đốc, Công ty Chứng khoán Thiên Việt (TVS) chia sẻ.

(*) Doanh nghiệp niêm yết trên sàn HOSE và HNX, không bao gồm sàn Upcom.

Bốn chu kỳ phát triển: tấm gương phản chiếu nền kinh tế

TOP50 2025 tiếp tục thể hiện sự đa dạng ngành nghề và lĩnh vực, phản ánh xu hướng chuyển dịch của nền kinh tế.

Ngành Ngân hàng tiếp tục giữ vai trò trụ cột, đặc biệt bảng xếp hạng năm nay có thêm 3 ngân hàng lọt vào danh sách, đưa con số tổng lên mức 15, tăng trưởng 20% và đóng góp gần 50% lợi nhuận toàn thị trường trong năm 2024.

Trong khi đó, một lĩnh vực quan trọng khác của nền kinh tế là bất động sản ghi dấu sự trở lại ấn tượng với 2 doanh nghiệp mới góp mặt trong bảng xếp hạng. Điều này phản ánh sự hồi phục của thị trường bất động sản với số lượng giao dịch BĐS năm 2024 tăng 24% so với năm 2023, đồng thời mở ra kỳ vọng về một chu kỳ tăng trưởng bền vững hơn trong thời gian tới. CBRE dự báo tổng nguồn cung sơ cấp căn hộ tại Hà Nội và TP.HCM sẽ đạt 54,2 nghìn căn trong năm 2025, tăng 31% so với năm 2024.

Xét về hiệu quả sinh lời, ngành Xây dựng và vật liệu xây dựng, Hàng và dịch vụ công nghiệp, Hàng tiêu dùng và Công nghệ thông tin dẫn đầu với mức ROE bình quân giai đoạn 2022-2024 từ 20-25%. Điều này cho thấy năng lực duy trì hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dẫn dầu trong những ngành kinh tế trọng điểm, phù hợp định hướng phát triển trong giai đoạn tới.

Trải qua 14 năm kể từ khi công bố lần đầu tiên, bảng xếp hạng TOP50 không chỉ phản ánh sức khoẻ doanh nghiệp trên từng lĩnh vực mà còn cho thấy sự chuyển dịch mang tính chu kỳ của các ngành trong nền kinh tế khi đi qua 4 giai đoạn với nét đặc trưng thú vị.

Giai đoạn 2012-2015, nhóm Thực phẩm và đồ uống “thống trị” bảng xếp hạng với những cái tên như Vinamilk hay Masan liên tục trong TOP50. Trong bối cảnh tăng trưởng GDP chậm lại, các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh hàng tiêu dùng thiết yếu chứng minh hiệu quả hoạt động ổn định với ROE bình quân gần 18%, cao hơn mặt bằng chung các doanh nghiệp niêm yết cùng thời kỳ (dưới 13%).

Đến giai đoạn tiếp theo 2015-2018 là sự trỗi dậy của ngành Xây dựng và vật liệu khi hưởng lợi từ chính sách đầu tư công mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng. Chi đầu tư công trong giai đoạn này tương đương 6,5-7,5% GDP, tạo động lực lớn cho tăng trưởng kinh tế thông qua tác động trực tiếp và tác động lan tỏa. Nhờ đó, nhiều doanh nghiệp đã vươn lên mạnh mẽ cùng các dự án, công trình trọng điểm quốc gia cũng như nhu cầu xây dựng dân dụng.

Đến giai đoạn 2017-2021 là cơn sốt của bất động sản. Thị trường bùng nổ với sự dẫn dắt của các ông lớn như Vinhomes, Nam Long hay Khang Điền. Vốn hóa của các doanh nghiệp này tăng vọt theo cùng với tăng trưởng cao về lợi nhuận khi xu hướng đô thị hóa và nhu cầu nhà ở gia tăng. ROE bình quân của các doanh nghiệp BĐS trong TOP 50 giai đoạn này trên 20%.

Giai đoạn cuối cùng là từ năm 2019 đến nay, với dấu ấn của nhóm ngành tài chính, trong đó đặc biệt là Ngân hàng. Nhóm này trở thành trụ cột, thường chiếm tỷ trọng 15-30% số lượng doanh nghiệp trong TOP50. Trong giai đoạn 2018-2024, tăng trưởng kép ngành Ngân hàng là gần 20%, cao hơn mức 12% của các doanh nghiệp niêm yết cùng kỳ. Sự chuyển dịch này củng cố vai trò ngày càng quan trọng của ngành tài chính trong việc hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Một điểm đáng chú ý khác, theo ông Trung, kể từ lần đầu tiên công bố TOP50, các doanh nghiệp tư nhân đã có sự tăng trưởng vượt trội. Tỷ trọng doanh nghiệp tư nhân trong danh sách TOP50 đã tăng từ hơn 70% trong năm đầu công bố lên 90% trong danh sách mới nhất năm 2025. “Điều này thể hiện rất rõ là kinh tế tư nhân hiện đang là trụ cột trong nền kinh tế trong kỷ nguyên vươn mình. Một bàn đạp rất tốt cho Việt Nam đã, đang và sẽ bước ra thị trường toàn cầu”, ông Trung đánh giá.

Nhìn chung, qua 14 năm, các lĩnh vực ngành nghề và cả doanh nghiệp trong bảng xếp hạng có nhiều thay đổi, phản ánh vai trò của từng doanh nghiệp trong chiều dài lịch sử phát triển của nền kinh tế. “TOP50 không chỉ là một bảng xếp hạng mà còn là tấm gương phản chiếu sự phát triển của thị trường chứng khoán và nền kinh tế Việt Nam. Danh sách này không chỉ tôn vinh những doanh nghiệp xuất sắc mà còn truyền cảm hứng cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam”, ông Trung kết luận.