Trung Quốc bị tố giấu 'thiết bị khả nghi' trong pin mặt trời, Nhật Bản ngay lập tức vào cuộc điều tra

Chính phủ Nhật Bản đã mở cuộc điều tra đối với các tấm pin mặt trời sản xuất tại Trung Quốc, sau khi xuất hiện nghi ngờ rằng một số thiết bị này có thể chứa các bộ phận liên lạc ẩn, tiềm ẩn nguy cơ gây gián đoạn lưới điện quốc gia – một mối lo ngại an ninh mà giới phân tích nhận định có thể thúc đẩy Tokyo đẩy mạnh phát triển công nghệ năng lượng sạch trong nước.

Cuộc điều tra được khởi động sau khi cơ quan chức năng tại Mỹ và châu Âu phát hiện các thiết bị khả nghi được tích hợp trong các bộ biến tần - thành phần kết nối pin mặt trời và tuabin gió với lưới điện, cho phép cập nhật từ xa. Những linh kiện này không xuất hiện trong tài liệu kỹ thuật chính thức của ít nhất 2 nhà sản xuất Trung Quốc.

Theo các chuyên gia, những thiết bị chưa khai báo này có thể tạo ra kênh liên lạc ngầm, nằm ngoài kiểm soát của đơn vị vận hành, từ đó cho phép vượt qua tường lửa bảo mật.

Việc các bộ biến tần bị điều khiển từ xa bởi một thực thể bên ngoài có thể gây gián đoạn lưới điện, phá hủy cơ sở hạ tầng năng lượng và dẫn đến mất điện - một rủi ro nghiêm trọng trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị.

Chính phủ Nhật Bản hiện đang kiểm tra các tấm pin nhập khẩu để xác định liệu có thiết bị chưa khai báo nào tương tự xuất hiện trong những sản phẩm đang lưu hành tại nước này.

Giáo sư Toshimitsu Shigemura thuộc Đại học Waseda nhận định: “Chính phủ Nhật Bản từ lâu không có chính sách nhập khẩu rõ ràng, vì vậy đây có thể xem là lời cảnh tỉnh”. Ông cho rằng giới chức Nhật sẽ đặc biệt quan tâm tới các sản phẩm pin mặt trời giá rẻ từ Trung Quốc - vốn đã khiến các nhà sản xuất trong nước mất thị phần. Nếu phát hiện vấn đề, điều này có thể cản trở doanh số của Trung Quốc và mở ra cơ hội cho các nhà sản xuất trong nước.

Hiệp hội Năng lượng Mặt trời Nhật Bản tiết lộ, tính đến năm 2024, gần 95% tấm pin mặt trời sử dụng tại nước này trong năm 2024 là hàng nhập khẩu. Trong số đó, khoảng 80% có xuất xứ từ Trung Quốc - nơi ngành công nghiệp được hậu thuẫn mạnh mẽ bằng trợ cấp và ưu đãi thuế. Hiện các công ty Trung Quốc kiểm soát khoảng 60% thị phần pin mặt trời toàn cầu.

Mặt khác, Giáo sư Kazuto Suzuki, cố vấn chính sách khoa học và công nghệ cho Chính phủ tại Đại học Tokyo, cho rằng rủi ro nước này bị Trung Quốc tấn công hệ thống điện quốc gia là không cao.

“Nếu tấm pin có thể bị vô hiệu hóa từ xa, ảnh hưởng cũng sẽ ở mức hạn chế bởi điện mặt trời chỉ chiếm khoảng 10% tổng nguồn cung. Hệ thống điện của Nhật phân tán cao, nên các nhà máy nhiệt điện truyền thống hoàn toàn có thể bù đắp nhanh chóng”, ông nói.

Về lâu dài, việc giảm phụ thuộc vào pin mặt trời nhập khẩu có thể thúc đẩy Nhật Bản phát triển thế hệ công nghệ năng lượng mới - pin mặt trời perovskite.

Perovskite – một khoáng chất oxy hóa có cấu trúc tinh thể – được phát hiện có khả năng chuyển hóa ánh sáng thành điện năng vào năm 2009. Các tấm pin làm từ vật liệu này nhẹ hơn 15 lần và mỏng hơn 20 lần so với pin silicon truyền thống.

Chúng còn có thể được in trực tiếp lên kính, phù hợp để tích hợp vào các tòa nhà cao tầng mà không làm tăng tải trọng.

Chính phủ Nhật Bản xem pin perovskite là giải pháp then chốt để giảm tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch và đạt mục tiêu trung hòa carbon. Tới năm 2040, nước này đặt mục tiêu triển khai đủ pin perovskite để tạo ra lượng điện tương đương 20 nhà máy điện hạt nhân.

Theo SCMP

>> Triệt phá 6 kho hàng giả, thu giữ gần 500.000 sản phẩm mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thiết bị y tế có nguồn gốc Trung Quốc, tổng trị giá lên tới 36.000 tỷ đồng