Từ bây giờ, cố tình xây nhà trên đất nông nghiệp sẽ bị phạt rất nặng
Người xây nhà trên đất nông nghiệp không những phải tháo dỡ trả lại nguyên hiện trạng đất mà sẽ phải nộp phạt theo quy định.
Theo quy định mới nhất tại Nghị định 123/2024/NĐ-CP, xây nhà trên đất nông nghiệp là hành vi vi phạm pháp luật, có thể khiến bạn phải móc hầu bao từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng. Thậm chí người xây nhà trên đất nông nghiệp sẽ phải tháo dỡ toàn bộ công trình đã xây.
Đất nông nghiệp là gì?
Đất nông nghiệp là các loại đất nhằm phục vụ cho mục đích sản xuất nông - lâm - ngư nghiệp như trồng trọt, chăn nuôi, trồng rừng, nuôi trồng thủy sản, trồng lúa, hoa màu...
Người dân không được phép xây dựng nhà ở nếu chưa làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất thổ cư (đất ở).

Do đó, việc tự ý xây nhà, dựng công trình kiên cố trên loại đất này sẽ bị coi là sử dụng đất sai mục đích và sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật.
Xây nhà trên đất nông nghiệp bị phạt bao nhiêu?
Việc tự ý chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở – đặc biệt là tại khu vực đô thị – có thể khiến người vi phạm đối mặt với mức xử phạt lên tới hàng trăm triệu đồng, chưa kể nguy cơ bị cưỡng chế tháo dỡ công trình theo quy định pháp luật.
Cụ thể, nếu tự ý chuyển đất trồng lúa sang đất ở tại khu vực xã, mức xử phạt hành chính được quy định theo diện tích vi phạm như sau:
Dưới 0,01ha: phạt từ 20 đến 30 triệu đồng
Từ 0,01ha đến dưới 0,03ha: Phạt từ 30 đến 50 triệu đồng
Từ 0,03ha đến dưới 0,05ha: Phạt từ 50 đến 100 triệu đồng
Từ 0,05ha đến dưới 0,1ha: Phạt từ 100 đến 150 triệu đồng
Từ 0,1 ha trở lên: Phạt từ 150 đến 200 triệu đồng
Đáng lưu ý, nếu hành vi vi phạm xảy ra trong địa bàn phường hoặc thị trấn – tức khu vực đô thị thì mức phạt sẽ bị áp dụng gấp đôi. Như vậy, người vi phạm có thể bị xử phạt tới 400 triệu đồng nếu xây dựng trái phép trên đất lúa ở khu vực đô thị.

Tương tự, nếu tự ý chuyển đổi đất rừng đặc dụng, rừng phòng hộ hoặc rừng sản xuất sang đất ở mà không được cấp phép, người vi phạm cũng sẽ phải chịu mức phạt tương ứng:
Mức khởi điểm từ 10 triệu đồng
Trường hợp diện tích vi phạm trên 0,5ha, mức phạt có thể lên tới 200 triệu đồng
Và dĩ nhiên, nếu vi phạm xảy ra ở phường hoặc thị trấn, con số này tiếp tục nhân đôi
Ngoài ra, việc chuyển đổi các loại đất nông nghiệp khác (không phải đất lúa, không phải đất rừng) sang đất ở trái phép cũng sẽ bị xử lý nghiêm:
Mức phạt dao động từ 10 đến 150 triệu đồng, tùy theo diện tích vi phạm. Nếu thuộc khu vực đô thị, mức phạt có thể lên đến 300 triệu đồng
Không chỉ phạt tiền – còn buộc khôi phục lại hiện trạng ban đầu
Tất cả các hành vi xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp không chỉ dừng lại ở xử phạt tiền. Người vi phạm còn bị buộc tháo dỡ toàn bộ công trình và trả lại hiện trạng ban đầu của thửa đất. Việc cố tình không chấp hành hoặc trì hoãn có thể dẫn đến cưỡng chế theo quy định pháp luật.
Trong bối cảnh quản lý đất đai đang được siết chặt, người dân cần đặc biệt lưu ý khi có ý định chuyển mục đích sử dụng đất. Việc làm sai quy trình không chỉ "đốt tiền" mà còn để lại hậu quả pháp lý nặng nề, ảnh hưởng lâu dài đến quyền lợi sử dụng đất của chính mình.