Tượng đài công nghệ Nhật Bản Toshiba chuẩn bị "bán mình"

Theo Bloomberg, ngày 23/03, HĐQT của Toshiba đã phê duyệt một đề nghị mua lại trị giá khoảng 2 nghìn tỷ yên (15,3 tỷ USD) từ một nhóm do công ty đầu tư vốn cổ phần tư nhân Japan Industrial Partners (JIP) dẫn đầu. Mức giá này tương đương với 4.620 Yên/cổ phần, cao hơn 9,7% so với mức giá đóng cửa của Toshiba trong ngày 23/03/2023. Sau khi thông tin trên được đưa ra, cổ phiếu Toshiba đã tăng 5,1% lên 4.471 Yên/cổ phần.

Toshiba cho biết, theo kế hoạch, bên mua sẽ gửi đề nghị đấu thầu dự kiến bắt đầu vào cuối tháng 7/2023, với lịch trình chính xác sẽ được công bố sau.

Công ty 148 năm tuổi này cũng tiết lộ thêm, 17 công ty và 6 định chế tài chính Nhật Bản sẽ tham gia vào thương vụ này, trong đó bao gồm Orix Corp., Rohm Co. và Chubu Electric Power Co.

Nếu việc mua bán diễn ra thành công, đây sẽ là một trong những thương vụ M&A lớn nhất châu Á trong năm nay. Đây cũng sẽ là một trong những thương vụ mua lại cổ phần tư nhân lớn nhất từ trước đến nay tại Nhật Bản.

Động thái này cũng có thể đặt dấu chấm hết cho nhiều năm hỗn loạn tại Toshiba với hàng loạt vụ bê bối khiến công ty Nhật Bản gặp khó khăn và dẫn đến quyết định bán lại. Ban lãnh đạo của Toshiba, Chính phủ Nhật Bản và tỷ lệ lớn các cổ đông nước ngoài có tiếng nói đã mâu thuẫn về tương lai của công ty. Trong khi các nhà đầu tư tìm cách tối đa hóa lợi nhuận, thì nhà nước lại ưu tiên giữ những công nghệ bí mật khỏi tay nước ngoài.

Đánh giá về Toshiba, Mio Kato, Chuyên viên phân tích tại LightStream Research, cho hay: “Việc có giải pháp sẽ là một bước đi tích cực. Một trong những vấn đề của Toshiba là thiếu một chiến lược nhất quán vì họ liên tục thay đổi định hướng. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều việc phải làm để tạo động lực tăng trưởng mới và tối đa hóa tiềm năng của một số mảng kinh doanh”.

Trong 8 năm qua, Toshiba đã liên tiếp gặp nhiều khủng hoảng, khởi đầu từ vụ bê bối kế toán năm 2015. Điều này khiến lợi nhuận bị thâm hụt và công ty phải tái cơ cấu toàn diện.

Đầu năm 2017, Toshiba liên tục trễ hạn công bố báo cáo tài chín, do những rắc rối tại mảng điện hạt nhân ở Mỹ. Doanh nghiệp Nhật Bản này báo lỗ 6,3 tỷ USD khi đầu tư vào mảng năng lượng hạt nhân tại Mỹ và mấp mé bờ vực bị huỷ niêm yết. Công ty buộc phải bán đơn vị kinh doanh chip nhớ cho các nhà đầu tư nước ngoài.

Đầu năm ngoái, các cổ đông cũng đã không chấp nhận đề xuất chia tách Toshiba của ban lãnh đạo. Đây như biện pháp thay thế cho việc bán tập đoàn cho quỹ đầu tư tư nhân - phương án mà nhà đầu tư mong muốn.

Thất bại của kế hoạch này đã thúc đẩy ban lãnh đạo tìm kiếm các lựa chọn chiến lược cho tương lai Toshiba.