Vì sao giá vàng ‘rơi tự do’ chỉ sau vài giờ?

Trong phiên giao dịch ngày thứ Ba (ngày 21/10), thị trường vàng thế giới chứng kiến cú giảm hiếm thấy trong hơn một thập kỷ. Với mức giảm hơn 6%, đây là phiên giảm mạnh nhất kể từ năm 2013.

Trước đó, vàng từng áp sát ngưỡng 4.400 USD/ounce, nhưng nhanh chóng quay đầu rơi tự do, lần lượt mất các mốc hỗ trợ quan trọng và kết thúc phiên dưới 4.100 USD/ounce. Diễn biến này khiến giới đầu tư bất ngờ, dù nhiều chuyên gia đã cảnh báo sớm về khả năng điều chỉnh sau chuỗi tăng kéo dài.

Theo Financial Times, bà Nicky Shiels, chuyên gia phân tích của MKS Pamp, nhận định giá vàng đã tăng quá nhanh và vượt xa quỹ đạo thông thường. Chỉ trong 6 tuần, kim loại quý này đã tăng hơn 1.000 USD, tương đương 25%, cho thấy thị trường đang ở trạng thái “quá mua” rõ rệt.

Giới phân tích cho rằng đà tăng mạnh mẽ của vàng trong năm nay chủ yếu được thúc đẩy bởi nỗi lo về nợ công toàn cầu, sự suy yếu của đồng USD và nhu cầu tìm kiếm tài sản an toàn giữa bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang.

Tuy nhiên, cú sụt mạnh ngày 21/10 là kết quả của nhiều yếu tố cộng hưởng. Triển vọng hạ nhiệt căng thẳng Mỹ - Trung giúp tâm lý rủi ro cải thiện, khiến dòng tiền trú ẩn rút ra khỏi vàng.

Cùng lúc, đồng USD tăng giá trở lại, làm vàng, vốn được định giá bằng USD trở nên đắt đỏ hơn. Ngoài ra, việc chính phủ Mỹ vẫn đóng cửa khiến thị trường thiếu dữ liệu cập nhật về vị thế đầu tư phái sinh, khiến nhà đầu tư khó xác định hướng giao dịch.

Đợt bán tháo cũng trùng thời điểm mùa mua vàng Diwali tại Ấn Độ - quốc gia tiêu thụ vàng lớn thứ hai thế giới sắp kết thúc, trước khi bước vào mùa cưới truyền thống, làm nhu cầu vật chất giảm đáng kể.

Một yếu tố khác là mua ròng vàng từ các ngân hàng trung ương, động lực chính hỗ trợ đà tăng suốt thời gian qua, nay có dấu hiệu chững lại. Trong giai đoạn trước, nhiều ngân hàng trung ương đã tăng mạnh dự trữ vàng nhằm đa dạng hóa tài sản và giảm phụ thuộc vào đồng USD.

Ở cấp độ bán lẻ, “cơn sốt vàng toàn cầu” cũng góp phần đẩy giá lên cao khi người dân tại nhiều quốc gia đổ xô mua vàng, xếp hàng tại các cửa hiệu. Tuy nhiên, làn sóng chốt lời sau đó đã đảo ngược xu hướng này.

Một nhà giao dịch tại London cho biết: “Sau những tháng tăng giá chưa từng có, thị trường vàng đang bước vào giai đoạn cần thiết để hạ nhiệt. Đây không phải là dấu chấm hết, mà là phép thử cho sức bền của cơn sốt vàng năm 2025”.

Theo The Wall Street Journal, bà Kathleen Brooks, Giám đốc nghiên cứu tại XTB, cho rằng đợt giảm này bắt nguồn từ việc giá vàng bị đẩy lên quá cao, trong khi lạm phát Mỹ (CPI) thấp hơn kỳ vọng khiến nhà đầu tư tranh thủ chốt lời. “Việc giá vàng giảm không hẳn là tín hiệu tiêu cực. Nó cho thấy thị trường đang điều chỉnh hợp lý, nhà đầu tư vẫn giữ được sự tỉnh táo”, bà Brooks viết.

Dù mức giảm lần này vượt dự đoán, chuyên gia XTB khẳng định các yếu tố cơ bản vẫn ủng hộ xu hướng tăng dài hạn của vàng và bạc, bao gồm nợ công toàn cầu cao, bất ổn địa chính trị và nhu cầu trú ẩn an toàn giữa bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều rủi ro.