Vụ Vạn Thịnh Phát nhìn từ 'lỗ kim' tài sản đảm bảo

Chuyện tài sản đảm bảo không hề bảo đảm không còn là chuyện mới lạ gì trong ngành ngân hàng. Tuy nhiên, sự việc bà Trương Mỹ Lan thao túng ngân hàng SCB gây thiệt hại hàng trăm nghìn tỷ đồng dấy lên lo ngại lớn.

Vụ án xảy ra tại Vạn Thịnh Phát, ngân hàng SCB và các đơn vị liên quan đang khiến rất nhiều người quan tâm. Quan tâm bởi những con số "khủng" được công bố từ vụ án. Khủng nhất là số tiền bà Trương Mỹ Lan bị cáo buộc chiếm đoạt lên đến 304.096 tỷ đồng.

Dư nợ 677.286 tỷ đồng - bao nhiêu hồ sơ không "đủ chuẩn"?

Một trong những yếu tố khiến Trương Mỹ Lan có thể thực hiện được trót lọt, tránh được các đợt thanh tra giám sát là việc lập khống hồ sơ, nâng cao giá trị tài sản đảm bảo.

Kết luận điều tra cho thấy trong thời gian từ 1/1/2012 đến 7/10/2022 ngân hàng SCB đã cho 1.366 khách hàng vay 2.527 khoản với tổng số tiền hơn 1,06 triệu tỷ đồng.

>> Vụ Trương Mỹ Lan: Tại sao dư nợ cho vay 677.286 tỷ nhưng chỉ cáo buộc chiếm đoạt 304.096 tỷ?

Tính đến 17/20/2022 (ngày khởi tố), còn 875 khách hàng với 1.284 khoản vay, có dư nợ 677.286 tỷ đồng (trong đó có 483 .971 tỷ đồng nợ gốc và 193.315 tỷ đồng nợ lãi).

Kết quả điều tra xác minh trong số các khoản vay có 684 khoản với tổng dư nợ 382.876 tỷ đồng là chưa đủ hồ sơ, chưa đủ thủ tục thế chấp tài sản đảm bảo. Số còn lại tài sản đảm bảo chủ yếu là cổ phần, quyền tài sản.

>> Tòa nhà Times Square của chồng Trương Mỹ Lan được định giá bao nhiêu?

Tài sản đảm bảo - con voi chui lọt lỗ kim

Thủ đoạn chung của Trương Mỹ Lan là lập các hồ sơ vay vốn khống:

- Chỉ đạo các đối tượng tại SCB, Vạn Thịnh Phát, đơn vị thẩm định giá tạo lập các hồ sơ vay vốn khống.

- Đưa tài sản đảm bảo được định giá trị để tạo ra một bộ hồ sơ đúng quy định nhằm che mắt, đối phó với các cơ quan thanh tra.

- Rút tiền ra khỏi SCB, cho tiền "quay vòng" để cắt đứt dòng tiền tránh sự truy vết.

>> Trương Mỹ Lan, "phù thuỷ" của "đế chế" Vạn Thịnh Phát và hành trình thâu tóm, rút hơn 1 triệu tỷ đồng từ SCB

Tiếp tay cho Trương Mỹ Lan là loạt các nhân sự, công ty thẩm định giá. Đây là một trong những yếu tố trọng yếu để hoàn thiện các hồ sơ vay vốn khống nhằm qua mặt các cơ quan chức năng.

Lời khai của các bị can liên quan những công ty thẩm định giá cho biết, có những chứng thư thẩm định giá còn "ký lùi" ngày để phù hợp hồ sơ.

Công ty thẩm định giá Hoàng Quân định giá nhóm tài sản có giá trị sổ sách 643.029 tỷ đồng - giá trị định giá lại được phân bổ chỉ 253.682 tỷ đồng - tương ứng chưa đến một nửa giá trị sổ sách.

Chưa kể một lượng lớn tài sản công ty thẩm định giá Hoàng Quân không định giá do đó là các cổ phần, cổ phiếu, quyền tài sản, bất động sản không đủ hồ sơ pháp lý.

>> Sacombank lại rao bán tài sản liên quan vợ chồng ông Phạm Công Danh với giá 600 tỷ đồng

Một số đại án tương tự đã xảy ra, liệu có quá nhiều "lỗ kim to"?

Ngành tài chính Việt Nam đã chứng kiến nhiều đại án rúng động. Đại án ngân hàng liên quan Phạm Công Danh vẫn còn đó, đặc biệt giai đoạn liên quan Hà Văn Thắm.

Liên quan vụ Phạm Công Danh, mở rộng điều tra, 2 lãnh đạo của Sacombank là Phan Huy Khang và Trầm Bê cũng bị khởi tố, bắt tạm giam do ký duyệt cho Phan Công Danh vay tiền, gây thất thoát cho ngân hàng.

Những đại án này, một phần lớn cũng liên quan đến việc các ngân hàng cho vay với tài sản đảm bảo không đủ điều kiện, hồ sơ vay "khống".

>> Hệ sinh thái khủng phía sau những "ông chủ" ngân hàng

Rất nhiều "lỗ kim to" để những con voi lọt qua. Mới đây Chính phủ quyết liệt vào cuộc, yêu cầu chấm dứt hoạt động "sân sau" ngành ngân hàng.

Chấm dứt tình trạng cho vay tập trung vào một số doanh nghiệp, dự án thuộc hệ sinh thái, hoặc thuộc sân sau của tập đoàn dễ làm mất an toàn và lành mạnh của ngân hàng.

Nghiêm cấm việc mở rộng room tín dụng và dành lãi suất thấp cho thành viên ban lãnh đạo ngân hàng.

>> Thủ tướng yêu cầu chấm dứt tình trạng cho vay doanh nghiệp sân sau