Xuất nhập khẩu Việt Nam bứt phá: Những mặt hàng nào đang dẫn đầu?

Bức tranh xuất nhập khẩu của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2024 cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ, với kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu đều tăng trưởng so với cùng kỳ năm trước.

Theo báo cáo của Shinhan Securities, tính đến tháng 9/2024, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 299,6 tỷ USD, tăng 15,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Ngược lại, kim ngạch nhập khẩu đạt 278,8 tỷ USD, tăng 17,3%. Điều này cho thấy sự hồi phục đáng kể trong hoạt động thương mại, dù nền kinh tế toàn cầu vẫn đang chịu nhiều thách thức từ lạm phát và khủng hoảng địa chính trị​.

Biểu đồ Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu (Đvt: Tỷ USD, %YoY) - Nguồn: GSO, ABS Research.

Những mặt hàng dẫn đầu xuất khẩu

Theo báo cáo của An Bình Securities, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực trong giai đoạn này bao gồm điện tử, máy tính và linh kiện, dệt may, nông sản, và thủy sản. Trong đó, điện thoại và linh kiện điện tử tiếp tục là nhóm hàng có giá trị xuất khẩu lớn nhất, chiếm khoảng 18% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Sự phục hồi nhu cầu từ các thị trường lớn như Mỹ, EU, và Nhật Bản đã tạo điều kiện thuận lợi cho ngành công nghệ cao của Việt Nam.

Ngành dệt may cũng ghi nhận mức tăng trưởng ổn định, với kim ngạch xuất khẩu đạt trên 30 tỷ USD, tăng 8% so với năm trước, mặc dù phải đối mặt với thách thức từ chuỗi cung ứng và biến động giá nguyên liệu.

Đặc biệt, các mặt hàng nông sản như gạo, cà phê và hạt điều đều có sự tăng trưởng đáng kể nhờ vào giá cả quốc tế duy trì ở mức cao và nhu cầu mạnh mẽ từ các thị trường châu Á và châu Phi​.

Thủy sản cũng tiếp tục giữ vai trò quan trọng, đặc biệt là sản phẩm cá tra và tôm, khi nhu cầu tiêu dùng quốc tế tăng cao. Đáng chú ý, các chính sách hỗ trợ nông nghiệp trong nước đã giúp thúc đẩy sản lượng và giảm thiểu tác động của những khó khăn từ điều kiện thời tiết​.

Tác động từ các yếu tố ngoại vi và triển vọng quý IV

Dù có nhiều tín hiệu tích cực, xuất khẩu của Việt Nam không tránh khỏi những ảnh hưởng từ các yếu tố ngoại vi. Cơn bão Yagi trong tháng 9/2024 đã làm gián đoạn hoạt động sản xuất tại một số khu vực, khiến chỉ số PMI giảm xuống còn 47,3 điểm, cho thấy sự suy yếu tạm thời trong hoạt động sản xuất. Tuy nhiên, sự suy giảm này được đánh giá là ngắn hạn và có thể khắc phục trong quý IV khi các biện pháp khắc phục thiên tai được triển khai​.

Biểu đồ chỉ số PMI và IIP của Việt Nam - Nguồn: GSO, S&P Global, ABS Research.

Triển vọng của quý IV/2024 được các chuyên gia đánh giá là tích cực. Với việc các đối tác thương mại lớn như Mỹ và EU đang dần ổn định, nhu cầu nhập khẩu từ các thị trường này dự kiến sẽ gia tăng trở lại. Theo Shinhan Securities, kim ngạch xuất khẩu trong quý IV có thể vượt ngưỡng 100 tỷ USD, đóng góp vào mức tăng trưởng GDP ước tính 7,5% cho cả năm 2024​.

Tuy nhiên, các yếu tố địa chính trị và thiên tai vẫn cần được theo dõi sát sao để đảm bảo sự ổn định và bền vững cho nền kinh tế​. Sự bất ổn trên toàn cầu, đặc biệt là căng thẳng giữa các cường quốc, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chuỗi cung ứng và dòng chảy thương mại của Việt Nam. Do đó, việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và nâng cao chất lượng sản phẩm sẽ là chiến lược then chốt để giảm thiểu rủi ro từ những yếu tố bất lợi bên ngoài.

Nhìn chung, Việt Nam đã khẳng định vị thế là một trong những nền kinh tế mở cửa và tăng trưởng nhanh nhất khu vực, bất chấp các thách thức từ bên ngoài. Triển vọng của quý IV và năm 2024 đầy hứa hẹn, với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Chính phủ, cũng như nỗ lực của các doanh nghiệp trong việc tận dụng các cơ hội từ thị trường quốc tế.

>> Siêu bão Yagi khiến PMI sản xuất giảm mạnh nhất kể từ tháng 1/2023