Việc ăn uống không hợp lý là một trong những nguyên nhân khởi phát các bệnh đường tiêu hóa, tăng nguy cơ ung thư.
Bệnh lý tiêu hóa tại Việt Nam đang chiếm đến khoảng 10% dân số. Các bệnh lý phổ biến thường gặp bao gồm táo bón, tiêu chảy, viêm loét dạ dày - tá tràng, viêm đại tràng, cũng như các loại ung thư như ung thư đại tràng, trực tràng và dạ dày.
Bệnh lý tiêu hóa tại Việt Nam đang chiếm đến khoảng 10% dân số
4 thói quen ăn uống "bào mòn" hệ tiêu hóa
Bác sĩ nội trú Phạm Thị Quế, Thạc sĩ y học, tại Bệnh viện Đa khoa Medlatec, cho biết câu nói "bệnh vào từ miệng" từ xa xưa vẫn đúng đắn đến ngày nay. Thói quen ăn uống không khoa học ngày càng gia tăng đang làm tăng nguy cơ mắc bệnh về đường tiêu hóa cho người Việt.
Bác sĩ Quế đã đưa ra một số thói quen ăn uống không khoa học hàng ngày, bao gồm:
- Tiêu thụ quá nhiều đồ muối (như dưa muối, cà muối) có thể gây tăng nguy cơ mắc viêm loét dạ dày.
- Ăn quá cay.
- Ăn quá nóng.
- Uống quá nhiều rượu.
Bác sĩ Quế cũng nhấn mạnh rằng việc ăn thực phẩm chưa nấu chín và thực phẩm không đảm bảo vệ sinh có thể trở thành nguy cơ lớn đối với hệ tiêu hóa.
Trong bối cảnh Tết đến, bác sĩ Quế cảnh báo về thói quen ăn uống không kiểm soát như ăn nhiều đồ chua, cay, thịt và uống rượu bia có thể tạo ra áp lực và gây hại cho dạ dày, tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tiêu hóa.
Thói quen ăn uống không kiểm soát như ăn nhiều đồ chua, cay, thịt và uống rượu bia có thể tạo ra áp lực và gây hại cho dạ dày
Nói đến một trường hợp mới nhận, bác sĩ Quế đề cập đến một bệnh nhân nữ (60 tuổi, từ Nam Định) đến khám với triệu chứng rối loạn tiêu hóa. Trước khi nhập viện, bệnh nhân đã trải qua 10 ngày đau âm ỉ ở bụng và vùng hạ vị, đi ngoài phân nát. Quá trình khám ban đầu không phát hiện thêm bất kỳ triệu chứng nào bất thường. Tuy nhiên, để xác định nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ đã đề xuất bệnh nhân thực hiện xét nghiệm máu cơ bản và các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh cũng như thăm dò chức năng.
Kết quả của cuộc kiểm tra và hình ảnh nội soi đại trực tràng đã chỉ ra rằng đại tràng sigma của bệnh nhân có một polyp loại cuống ngắn, kích thước khoảng 2cm, với bề mặt có vùng biến đổi cấu trúc (NICE 2). Bác sĩ đã thực hiện thủ thuật tiêm nâng chân, sau đó cắt polyp thông qua nội soi và sử dụng kẹp 05 qua nội soi.
Bác sĩ Quế giải thích rằng để xác định chất lượng của khối polyp, mẫu polyp được chuyển đến Trung tâm Giải phẫu bệnh ngay sau khi loại bỏ. Kết quả giải phẫu cho thấy bệnh nhân đã mắc ung thư đại tràng. Tin này khiến bệnh nhân trất sốc. Tuy nhiên, sau khi bác sĩ giải thích rằng khối u được phát hiện ở giai đoạn sớm, có thể thực hiện phẫu thuật triệt căn, tâm lý của bệnh nhân đã ổn định.
Theo Thống kê của Tổ chức Ung thư Thế giới (Globacan 2020), ở Việt Nam, hàng năm có hơn 17.000 trường hợp mới mắc ung thư dạ dày, 14.000 trường hợp ung thư đại tràng và 3.200 trường hợp ung thư thực quản. Mối quan ngại lớn là đa số người chỉ tìm kiếm sự khám bệnh khi xuất hiện dấu hiệu hoặc triệu chứng bất thường, dẫn đến việc phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn. Điều này không chỉ giảm hiệu quả của điều trị mà còn gây tăng chi phí và thời gian cho quá trình chữa trị.
Cách để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh
Để duy trì một hệ tiêu hóa khỏe mạnh, các chuyên gia tiêu hóa khuyến khích người dân áp dụng lối sống lành mạnh như sau:
Cách để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh
- Đảm bảo ngủ đủ giấc, duy trì thói quen ngủ đều đặn.
- Tuân thủ thời gian ăn uống, ăn đúng giờ và không bỏ bữa.
- Hạn chế lạm dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá và cà phê.
- Tránh ăn quá nhiều thực phẩm chứa dầu mỡ, đường, đạm cũng như thực phẩm chế biến sẵn.
- Tăng cường ăn trái cây, rau xanh và duy trì lượng nước uống đủ.
- Thực hiện hoạt động thể dục đều đặn, phù hợp với cơ địa của mình.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ, khoảng 6 tháng đến 1 năm/lần, hoặc đến bác sĩ ngay nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào xuất hiện trên cơ thể.
