Bầu Đức còn 15 tháng để 'làm đẹp' báo cáo tài chính HAGL

Ngày 26/9, CTCP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL, mã HAG) công bố đã hoàn tất đợt phát hành 210 triệu cổ phiếu để hoán đổi 2.520 tỷ đồng nợ. Tỷ lệ hoán đổi được ấn định là 12.000 đồng nợ đổi lấy 1 cổ phiếu HAG, và toàn bộ số cổ phiếu phát hành sẽ bị hạn chế chuyển nhượng trong vòng một năm. Sau phát hành, vốn điều lệ HAGL tăng từ gần 10.575 tỷ lên gần 12.675 tỷ đồng.

Trong danh sách các chủ nợ nhận cổ phiếu có CTCP Tư vấn Đầu tư Hướng Việt (hơn 720 tỷ đồng), bà Nguyễn Thị Đào (gần 479 tỷ đồng), ông Phan Công Danh và ông Nguyễn Anh Thảo (mỗi người hơn 60 tỷ đồng), ông Hồ Phúc Trường và ông Nguyễn Đức Trung (mỗi người gần 600 tỷ đồng). Đây đều là các trái chủ đã mua lại trái phiếu HAGL do Ngân hàng BIDV phát hành. Sau hoán đổi, nhóm này nắm giữ tổng cộng 16,63% vốn điều lệ của tập đoàn.

Tại ĐHCĐ thường niên 2025, Chủ tịch Đoàn Nguyên Đức từng chia sẻ: “Chúng tôi không phát hành (hoán đổi 210 triệu cổ phiếu) vì muốn làm đẹp báo cáo tài chính. Đây là bước đi có tính toán kỹ lưỡng, nhằm mục tiêu dài hạn”.

Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh: “Nếu các cổ đông ngồi đây biểu quyết thông qua việc phát hành cổ phiếu để hoán đổi nợ thì cuối năm nay báo cáo tài chính của HAG sẽ đẹp hơn rất nhiều. Kể từ nay, chúng tôi chỉ chia cổ tức bằng tiền mặt, nếu có lợi nhuận. Ngoài ra, khi điều kiện cho phép, tôi sẽ mua cổ phiếu quỹ và tiến hành hủy để đưa giá trị cổ phiếu trở lại đúng vị trí của nó, hướng đến mức vốn hóa ban đầu là 9.200 tỷ đồng”.

Dù vậy, bức tranh tài chính hiện tại vẫn còn nhiều thách thức. Tính đến 30/6/2025, nợ phải trả của HAGL ở mức hơn 15.600 tỷ đồng, tăng gần 2.700 tỷ đồng so với đầu năm trong đó, vay nợ tài chính vượt 9.300 tỷ đồng (gồm hơn 6.100 tỷ vay ngân hàng, 2.075 tỷ vay tổ chức khác và hơn 1.000 tỷ trái phiếu). OCB hiện là chủ nợ lớn nhất với gần 3.976 tỷ đồng, tiếp theo là TPBank (661 tỷ) và Sacombank (400 tỷ).

Riêng khoản dư nợ trái phiếu do BIDV nắm giữ đã giảm mạnh từ 3.105 tỷ đồng cuối năm 2024 xuống còn 1.099 tỷ đồng, nhờ hoạt động mua lại và hoán đổi. Thay vào đó, công ty lại ghi nhận khoản “phải trả khác” hơn 2.047 tỷ đồng - thực chất là đổi cấu trúc nợ từ trái phiếu sang khoản vay khác.

Tổng tài sản HAGL hiện ở mức 26.000 tỷ đồng, tăng hơn 3.700 tỷ so với đầu năm. Song song, chi phí lãi vay nửa đầu 2025 lên tới 356 tỷ đồng theo báo cáo kết quả kinh doanh, trong khi dòng tiền thực trả chỉ 200 tỷ, phản ánh việc khoanh hoặc cơ cấu lại nợ.

Tháng 8 vừa qua, HAGL còn vay thêm 1.000 tỷ đồng từ Hưng Thắng Lợi Gia Lai - công ty thành viên do HAGL nắm giữ gần như toàn bộ vốn. Đây vừa là giải pháp duy trì hoạt động nông nghiệp, vừa cho thấy con đường giảm nợ chưa thể “một bước lên mây”.

Ở HAGL hiện ghi nhận hai nhóm cổ đông nổi bật có liên quan đến hệ sinh thái LPBank và OCB. Các nhóm này đã và đang cấp nguồn lực vốn cho doanh nghiệp phố Núi.

Ông Đoàn Nguyên Đức từng nhiều lần khẳng định mục tiêu “sạch nợ” vào năm 2026. Với các động thái phát hành cổ phiếu hoán đổi nợ, tái cơ cấu vay vốn và mua lại trái phiếu trước hạn, HAGL đang từng bước hiện thực hóa cam kết này. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu tập đoàn sẽ đạt mục tiêu bằng tăng trưởng dòng tiền bền vững, hay tiếp tục dựa vào các biện pháp tái cấu trúc tài chính?

Trong 15 tháng tới, khả năng kiểm soát chi phí lãi vay, khai thác hiệu quả tài sản hiện hữu và duy trì kỷ luật tài chính sẽ quyết định HAGL có thể biến “lời hứa sạch nợ” thành hiện thực hay chỉ dừng lại ở áp lực. Với nhà đầu tư, đây là một phép thử niềm tin của bầu Đức - người nhiều lần gắn tên mình với những cam kết táo bạo.