Bộ Tài chính tính phương án hoàn thuế cho nhà đầu tư chứng khoán thua lỗ

Tại cuộc họp với các Bộ, ngành, hiệp hội và doanh nghiệp trong lĩnh vực chứng khoán, bất động sản về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) mới, do Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chủ trì, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết cơ quan này đang rà soát toàn diện chính sách để xây dựng lộ trình điều chỉnh thuế trong 5 năm tới. Mục tiêu là đảm bảo tính công bằng, hiệu quả, phù hợp thực tiễn và đúng quy định pháp luật hiện hành.

Tính phương án hoàn thuế cho nhà đầu tư thua lỗ

Về thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán, Thứ trưởng cho biết hiện nhà đầu tư cá nhân đang chịu mức thuế suất 0,1% tính trên giá chuyển nhượng và nộp thuế cho từng lần giao dịch. Quy định này được thiết kế nhằm đơn giản hóa thủ tục và thuận tiện cho nhà đầu tư.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều cá nhân đầu tư dài hạn hoặc có thu nhập biến động theo chu kỳ có thể phát sinh lỗ nhưng không được hoàn thuế nếu không thực hiện quyết toán. Vì vậy, Bộ Tài chính đang nghiên cứu phương án cho phép nhà đầu tư lựa chọn quyết toán vào cuối năm để phản ánh chính xác thu nhập thực tế và bảo đảm công bằng hơn.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn phát biểu

Liên quan đến cổ tức bằng cổ phiếu, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn khẳng định thuế TNCN không được thu ngay tại thời điểm doanh nghiệp chia cổ phiếu, mà chỉ áp dụng khi nhà đầu tư chuyển nhượng số cổ phiếu này, với thuế suất 0,1% trên giá trị chuyển nhượng.

Ông cũng chỉ ra sự bất cập trong quy định hiện hành khi cá nhân phải nộp thuế ngay khi nhận thu nhập, trong khi doanh nghiệp được quyết toán vào cuối năm. Điều này dẫn tới tình trạng một số nhà đầu tư chịu thiệt khi bị lỗ hoặc chênh lệch nhỏ. Bộ Tài chính đang nghiên cứu phương án xử lý để tạo sự hài hòa hơn giữa chính sách thuế cho cá nhân và tổ chức.

Đề xuất đánh thuế ngay cổ phiếu thưởng và 20% số lãi chứng khoán

Trước đó, Bộ Tài chính từng đề xuất điều chỉnh cách tính thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động chuyển nhượng chứng khoán, chuyển từ đánh thuế trên doanh thu sang đánh thuế trên phần thu nhập thực nhận.

Theo đề xuất, cá nhân cư trú khi chuyển nhượng chứng khoán sẽ chịu thuế suất 20% tính trên khoản thu nhập trong kỳ tính thuế theo năm. Thu nhập được xác định dựa trên chênh lệch giữa giá bán và giá mua, sau khi trừ chi phí hợp lý liên quan. Trường hợp không xác định được giá mua hoặc chi phí, nhà đầu tư sẽ nộp thuế theo tỷ lệ 0,1% trên giá bán cho từng giao dịch, tương tự cơ chế hiện hành.

Bộ Tài chính cũng kiến nghị áp dụng thuế ngay khi cá nhân nhận cổ tức hoặc thưởng bằng cổ phiếu, thay vì chỉ thu thuế khi chuyển nhượng như trước. Doanh nghiệp phát hành sẽ có trách nhiệm khấu trừ và nộp thay khoản thuế này cho cơ quan chức năng.

Theo lý giải của Bộ Tài chính, quy định hiện nay dẫn đến tình trạng nhiều cá nhân, đặc biệt là cổ đông lớn, thành viên ban lãnh đạo - nắm giữ cổ phiếu dài hạn mà chưa phát sinh nghĩa vụ thuế, khiến nguồn thu ngân sách bị chậm thu. Trong khi đó, cổ tức tiền mặt đã được khấu trừ thuế tại nguồn và được đánh giá là cơ chế vận hành hiệu quả.