Bùng nổ mua xe máy điện tại TP. HCM, chờ lộ trình chuyển đổi diện rộng

Thị trường hiện có hàng loạt phân khúc từ phổ thông đến cao cấp: mẫu giá rẻ (khoảng 15–20 triệu đồng), tầm trung (20–30 triệu) và nhóm 40–60 triệu đồng. Những tên tuổi như VinFast, Dat Bike, YADEA, Pega, Detech… liên tục giới thiệu mẫu mới, khiến nguồn cung trở nên đa dạng nhưng cũng phân hóa theo chất lượng, công nghệ pin và thiết kế.

Ngoài giá cả, cuộc đua còn nằm ở nhiều tiêu chí: pin lithium với quãng đường 70–80 km mỗi lần sạc, thời gian sạc từ 8–10 giờ, cốp rộng, cổng sạc điện thoại, hệ thống phanh ABS/CBS và kết nối ứng dụng đang trở thành tiêu chí then chốt khi người mua ra quyết định. Nhiều đại lý cho biết khách hàng đặt câu hỏi rất thực tế, họ tính toán quãng đường hàng ngày, chi phí sạc, chế độ bảo hành pin và chi phí thay linh kiện trước khi “xuống tiền”.

Tuy nhiên, tình trạng “cháy hàng” của một số mẫu và áp lực về dịch vụ hậu mãi vẫn là rào cản. Một số cửa hàng báo cáo phải chờ đợt nhập mới; người tiêu dùng lo ngại về điều kiện bảo hành pin, thời hạn bảo hành, cũng như chi phí thay pin trong tương lai. Các doanh nghiệp và đại lý đề nghị cần có chính sách minh bạch về tiêu chuẩn pin, quy định tái chế và xử lý pin cũ để tạo niềm tin lâu dài cho người dùng.

Người dân TP.HCM đang chủ động tìm mua xe máy điện trước khi đề án chuyển đổi chính thức được thông qua. Ảnh minh họa

Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM đang hoàn thiện đề án chuyển đổi xe hai bánh từ xăng sang điện, dự kiến trình UBND TP trong tháng 9/2025. Mục tiêu ban đầu ưu tiên chuyển đổi đội ngũ tài xế công nghệ và giao hàng, gắn với chương trình “chuyển đổi xanh” lớn hơn, đồng thời thử nghiệm các vùng phát thải thấp như Cần Giờ và Côn Đảo. Lộ trình dự kiến kéo dài, mở rộng theo từng giai đoạn từ 2026–2027 rồi nhân rộng trên toàn thành phố.

Để thúc đẩy quá trình này, nhiều đề xuất cụ thể đã được doanh nghiệp và chuyên gia nêu ra: trợ giá đổi xe (trợ giá trực tiếp hoặc tem hỗ trợ), miễn giảm phí đăng ký, ưu đãi vay trả góp lãi suất thấp, chương trình “thu xăng - đổi điện”, đầu tư trạm sạc và đổi pin và xây dựng nhà máy tái chế pin. Các doanh nghiệp như Dat Bike, Selex và VinFast cũng đề xuất gói hỗ trợ nhằm giảm chi phí ban đầu cho tài xế chuyển đổi.

Những yếu tố hạ tầng và quản lý - mạng lưới trạm sạc/đổi pin, bãi đỗ, tiêu chuẩn PCCC, chính sách về giá điện sạc theo giờ thấp điểm - được xác định là then chốt để đảm bảo tính khả thi. Chuyên gia cảnh báo việc triển khai ồ ạt mà không hoàn thiện quy trình, tiêu chuẩn kỹ thuật và chuỗi dịch vụ hậu mãi sẽ khiến người dân và tài xế e ngại.