‘CEO thế kỷ’ Jack Welch dạy cách quản trị doanh nghiệp: ‘Luôn đặt câu hỏi, chia sẻ, nghe và yêu nhân viên đến chết’

Trong suốt hai thập kỷ dẫn dắt GE, tỷ phú Jack Welch đã chuyển đổi công ty từ một gã khổng lồ công nghiệp đang chững lại thành một đế chế toàn cầu, với doanh thu tăng từ 27 tỷ đô la lên 130 tỷ đô la và lợi nhuận hàng năm tăng 600%. Đến cuối năm 2000, GE trở thành công ty có giá trị nhất thế giới với vốn hóa thị trường đạt 475 tỷ đô la Mỹ.

Welch nổi tiếng với phong cách lãnh đạo không khoan nhượng, tóm gọn trong câu châm ngôn "Sửa ngay, hoặc giải tán". Ông đã thực hiện những quyết định táo bạo, như cắt giảm tới 400.000 nhân viên của GE chỉ trong vòng một quý, nhằm tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả hoạt động. Sự quyết đoán và chiến lược quản lý hiệu quả của ông đã giúp GE vượt qua những thời kỳ khó khăn và vươn lên đỉnh cao.

Không chỉ dừng lại ở việc cải thiện con số tài chính, Welch còn đặt nền móng cho văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ tại GE. Ông đã khởi xướng nhiều chương trình đào tạo lãnh đạo và phát triển nhân tài, giúp tạo ra một thế hệ lãnh đạo mới không chỉ cho GE mà còn cho toàn ngành công nghiệp. Năm 1999, tạp chí Fortune vinh danh ông là "CEO thế kỷ", ghi nhận những đóng góp xuất sắc của ông trong lĩnh vực kinh doanh.

Welch cũng là tác giả của nhiều cuốn sách bán chạy, như "Straight from the Gut" và "Winning", chia sẻ những kinh nghiệm quý báu và triết lý lãnh đạo của mình. Các nguyên tắc cốt lõi của ông luôn đơn giản, mạnh mẽ và trực quan, tạo nên tầm ảnh hưởng sâu rộng trong giới kinh doanh toàn cầu. Jack Welch qua đời năm 2020, nhưng “di sản kinh doanh” của ông vẫn sống mãi, là nguồn cảm hứng cho các thế hệ doanh nhân và lãnh đạo tương lai.

1. Hỏi những câu quan trọng

Phần lớn triết lý quản lý của Jack Welch được xây dựng trên chỉ hai câu hỏi đơn giản nhưng sâu sắc: "Nếu GE chưa có mảng kinh doanh này, liệu có nên tiến vào không?" và "Nếu không, vậy thì phải làm gì?" Cách tiếp cận này đã giúp ông tái cấu trúc lại toàn bộ công ty, xử lý các nhóm lợi ích đặc biệt, con ông cháu cha, tình trạng quan liêu thái quá và lười biếng, cũng như những mảng kinh doanh thua lỗ.

Khi đối diện với bất kỳ mảng kinh doanh nào của GE, Welch luôn bắt đầu bằng việc đánh giá lại sự cần thiết và tiềm năng của mảng đó. Nếu câu trả lời cho câu hỏi đầu tiên là không, tức là nếu GE không nên tiến vào mảng kinh doanh đó, thì Welch sẽ ngay lập tức đưa ra các biện pháp để thoái lui hoặc tái cơ cấu. Điều này không chỉ giúp GE thoát khỏi những mảng kinh doanh không hiệu quả mà còn tập trung nguồn lực vào những lĩnh vực có tiềm năng phát triển cao hơn.

Welch đã áp dụng nguyên tắc này không chỉ vào các mảng kinh doanh mà còn vào toàn bộ bộ máy quản lý của công ty. Ông mạnh tay xử lý những nhóm lợi ích đặc biệt, những cá nhân được ưu ái nhờ mối quan hệ gia đình hoặc vị trí xã hội, và những bộ phận bị tình trạng quan liêu thái quá và lười biếng. Kết quả là, GE trở thành một công ty tinh gọn, hiệu quả và luôn trong trạng thái sẵn sàng đối mặt với những thách thức mới.

Triết lý này của Welch còn mang tính ứng dụng cao trong đời sống cá nhân và nghề nghiệp. Nếu bạn đang làm việc tại một công ty mà bản thân không muốn, tại sao lại tiếp tục ở đó mà không chuyển sang một công ty khác? Welch khuyến khích mọi người dũng cảm đối mặt với sự thay đổi và không ngừng tìm kiếm những cơ hội tốt hơn, cả trong công việc lẫn cuộc sống cá nhân. Chính nhờ sự thẳng thắn và quyết đoán này, Welch đã tạo ra một môi trường làm việc năng động và đầy tiềm năng phát triển cho GE, và triết lý của ông vẫn tiếp tục được nhiều nhà quản lý và doanh nghiệp học hỏi và áp dụng.

2. “Đồng đội” chứ không phải “nhân viên”

Một trong những phẩm chất nổi bật khiến Jack Welch trở thành một nhà lãnh đạo vĩ đại chính là khả năng truyền cảm hứng mạnh mẽ cho những người làm việc dưới quyền ông. Ông không chỉ coi họ là nhân viên mà thực sự xem họ như những đồng đội, cùng nhau hướng tới mục tiêu chung. Welch thường bị cho là "ám ảnh" với việc truyền động lực, nhưng chính sự ám ảnh này đã tạo nên một môi trường làm việc đầy năng lượng và nhiệt huyết tại General Electric (GE).

Welch luôn xem trọng việc truyền động lực và cảm hứng, coi đó như một phần không thể thiếu trong vai trò lãnh đạo của mình. Mỗi ngày, ông đều dành thời gian để trò chuyện, khích lệ và truyền lửa cho đội ngũ của mình. Ông tin rằng, để một công ty phát triển bền vững và mạnh mẽ, mỗi thành viên trong đội ngũ cần phải cảm nhận được giá trị của bản thân và động lực để phấn đấu.

Việc này không chỉ là những lời nói suông, mà Welch đã thực hiện một cách rất nghiêm túc và hệ thống. Ông thường xuyên tổ chức các buổi gặp gỡ, hội thảo và thậm chí là những cuộc trò chuyện ngắn ngủi nhưng đầy ý nghĩa với từng cá nhân. Ông lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng và ý kiến của họ, từ đó đưa ra những lời khuyên, sự khích lệ và đôi khi là cả những điều chỉnh cần thiết để giúp họ phát triển tối đa tiềm năng.

Trong môi trường làm việc của Welch, mỗi cá nhân không chỉ là một mắt xích trong cỗ máy khổng lồ mà thực sự là những "đồng đội" cùng nhau chiến đấu. Ông tạo ra một văn hóa công ty nơi mà mỗi người đều cảm thấy mình là một phần quan trọng và không thể thiếu. Sự khích lệ và truyền động lực của Welch giúp họ vượt qua những thử thách, nâng cao tinh thần đồng đội và cùng nhau tiến lên phía trước.

Một người bình thường có thể khó thấy được vai trò của "người cổ vũ" trong một công ty là như thế nào, nhưng Welch đã thực hiện trách nhiệm này một cách nghiêm túc, không kém bất kỳ công việc nào khác. Ông hiểu rằng, để một tổ chức thực sự vững mạnh và phát triển, không chỉ cần có chiến lược và kế hoạch rõ ràng, mà còn cần có những con người đầy nhiệt huyết và động lực. Chính sự tận tâm và khả năng truyền cảm hứng của Welch đã góp phần không nhỏ vào thành công vang dội của GE dưới sự lãnh đạo của ông.

3. Đặt mục tiêu ưu tiên và liên tục cải thiện

Jack Welch là một nhà lãnh đạo nổi tiếng với cách tiếp cận năng động và linh hoạt trong việc quản lý mục tiêu và ưu tiên của công ty. Cứ mỗi 5 năm, ông lại tiến hành đánh giá lại các ưu tiên chiến lược của mình bằng cách đặt ra những câu hỏi quan trọng như "Cần phải làm gì bây giờ?". Đây không chỉ là một quy trình kiểm tra thông thường, mà là một phần không thể thiếu trong phương pháp quản lý của ông, giúp GE luôn duy trì sự cạnh tranh và phát triển trong thị trường thay đổi liên tục.

Phương pháp "buông bỏ" có tổ chức của Welch dựa trên việc đánh giá lại những mục tiêu và phương hướng chiến lược không chỉ dựa trên kết quả hiện tại mà còn dựa trên phân tích sâu sắc về thị trường và triển vọng tương lai. Ông luôn chú trọng vào việc nhìn về phía trước, thay vì bị cuốn theo hào quang của những thành tựu trong quá khứ. Điều này giúp ông và đội ngũ của mình luôn sẵn sàng thích nghi với những thay đổi và nắm bắt những cơ hội mới.

Khi thực hiện việc đánh giá này, Welch không ngần ngại từ bỏ những mục tiêu và chiến lược không còn phù hợp. Ông hiểu rằng, để phát triển bền vững, một công ty cần phải liên tục cải thiện và điều chỉnh chiến lược của mình. Việc kiên quyết buông bỏ những gì không còn hiệu quả giúp GE tránh được tình trạng trì trệ và mở ra cơ hội cho sự đổi mới và sáng tạo.

Welch cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc liên tục cải thiện trong mọi khía cạnh của công việc. Ông khuyến khích các lãnh đạo và nhân viên tại GE luôn đặt ra những mục tiêu cao hơn và tìm cách vượt qua chính mình. Sự cam kết với việc liên tục cải thiện này không chỉ dừng lại ở cấp độ chiến lược, mà còn được thể hiện trong từng quy trình, từng dự án và từng nhiệm vụ hàng ngày.

Việc đặt mục tiêu ưu tiên và liên tục cải thiện dưới sự lãnh đạo của Welch đã giúp GE duy trì vị thế hàng đầu trong nhiều thập kỷ. Đó là một hành trình không ngừng nghỉ, luôn hướng về phía trước và tìm kiếm những điều tốt đẹp hơn. Sự thành công của GE trong giai đoạn này không chỉ là kết quả của những chiến lược sáng suốt, mà còn là minh chứng cho sức mạnh của việc không ngừng học hỏi, thích nghi và cải thiện.

4. Tự gánh trách nhiệm

Jack Welch nổi tiếng là một nhà lãnh đạo không ngại đứng ra nhận trách nhiệm cho những công việc quan trọng. Ông không chỉ đơn thuần là người đưa ra các chỉ thị từ trên cao, mà còn trực tiếp tham gia vào các hoạt động cụ thể, điều này đã góp phần tạo nên phong cách lãnh đạo độc đáo và hiệu quả của ông.

Khi có một kế hoạch 5 năm với ba mục tiêu hàng đầu, Welch sẽ tự lựa chọn một mục tiêu phù hợp với năng lực và kinh nghiệm của bản thân để tập trung vào. Ông luôn đảm bảo rằng mình chịu trách nhiệm chính cho mục tiêu đó, đặt toàn bộ tâm huyết và nỗ lực vào việc đạt được thành công. Trong khi đó, những mục tiêu còn lại sẽ được chia cho nhóm lãnh đạo của công ty. Điều này không chỉ giúp phân bổ công việc một cách hợp lý, mà còn tạo điều kiện để các thành viên trong đội ngũ lãnh đạo phát huy tối đa khả năng của mình.

Việc trực tiếp tham gia vào các công việc cụ thể giúp Welch duy trì được sự liên kết mật thiết với các hoạt động của doanh nghiệp. Ông hiểu rõ rằng, một lãnh đạo chỉ đạo từ xa mà không trực tiếp tham gia vào công việc sẽ dần dần mất đi ý thức về chính hoạt động của doanh nghiệp mình. Chính vì thế, Welch luôn nỗ lực để giữ cho mình một vai trò tích cực và chủ động trong mọi khía cạnh của công ty.

Welch cũng tin rằng việc gánh trách nhiệm cá nhân không chỉ là một biểu hiện của sự cam kết và tận tâm, mà còn là cách tốt nhất để tạo ra ảnh hưởng tích cực và động lực cho toàn bộ tổ chức. Khi thấy lãnh đạo của mình không ngại đứng ra chịu trách nhiệm, nhân viên cũng sẽ cảm thấy được truyền cảm hứng và động lực để làm việc chăm chỉ và cống hiến hết mình.

Trong quá trình thực hiện các kế hoạch chiến lược, Welch không ngừng theo dõi tiến độ và điều chỉnh khi cần thiết. Ông thường xuyên tổ chức các buổi họp để cập nhật tình hình và giải quyết các vấn đề phát sinh. Sự chủ động này giúp ông nắm bắt được mọi thay đổi và đưa ra các quyết định kịp thời, giữ cho công ty luôn trong trạng thái sẵn sàng đối mặt với các thách thức.

Welch cũng khuyến khích các lãnh đạo dưới quyền mình áp dụng cách tiếp cận tương tự. Ông muốn họ không chỉ là những nhà quản lý giỏi, mà còn là những người lãnh đạo thực sự, sẵn sàng đứng ra gánh vác trách nhiệm và truyền cảm hứng cho đội ngũ của mình. Bằng cách này, Welch đã xây dựng được một văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ, nơi mà mỗi người đều hiểu rõ vai trò và trách nhiệm của mình, và cùng nhau hướng tới mục tiêu chung với tinh thần đoàn kết và nhiệt huyết.

5. “Yêu đồng nghiệp” đến chết

Triết lý lãnh đạo của Jack Welch không chỉ xoay quanh các chiến lược kinh doanh mà còn nhấn mạnh đến sự quan tâm và tình yêu thương dành cho đồng nghiệp. Một trong những câu nói nổi tiếng của ông phản ánh rõ nét triết lý này:

"Hãy ra khỏi văn phòng. Ra ngoài và chạm vào mọi người. Nghe, nghe, nghe. Yêu họ đến chết và chạm vào họ, vào trong da của họ. Vui mừng cho họ về những gì họ đang làm. Tạo mục đích cho công việc và cuộc sống của họ. Đó là tất cả. Chúng tôi dành phần lớn thời gian cho những công việc này. Làm cho họ vui vẻ, làm cho họ hứng thú và thưởng cho những người làm công việc bạn yêu cầu họ làm."

Đối với Welch, việc lãnh đạo không chỉ dừng lại ở việc đưa ra chỉ thị và quản lý từ xa. Ông tin rằng, một nhà lãnh đạo thực sự phải gắn bó mật thiết với đội ngũ của mình, hiểu rõ từng cá nhân và những gì họ đang làm. Đó là lý do tại sao Welch thường xuyên rời khỏi văn phòng để gặp gỡ, trò chuyện và lắng nghe nhân viên. Ông tin rằng việc "chạm vào mọi người" không chỉ đơn thuần là một hành động vật lý, mà còn là sự tiếp cận về mặt tinh thần và cảm xúc.

Welch luôn cố gắng tạo ra một môi trường làm việc nơi mà mỗi nhân viên cảm thấy được yêu thương và đánh giá cao. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lắng nghe, hiểu rõ những mong muốn, tâm tư và nguyện vọng của nhân viên. Điều này không chỉ giúp ông đưa ra những quyết định sáng suốt và phù hợp, mà còn xây dựng một văn hóa doanh nghiệp gắn kết và đầy động lực.

Bên cạnh đó, Welch luôn tạo mục đích rõ ràng cho công việc và cuộc sống của nhân viên. Ông hiểu rằng, để nhân viên thực sự hứng thú và cống hiến hết mình, họ cần phải thấy được ý nghĩa trong công việc họ làm. Việc tạo ra mục đích này không chỉ giúp nhân viên có định hướng rõ ràng, mà còn tạo động lực để họ phấn đấu và phát triển.

Welch cũng luôn vui mừng và chia sẻ niềm vui với những thành tựu của nhân viên. Ông không ngần ngại khen ngợi và thưởng cho những người làm tốt công việc. Điều này không chỉ khích lệ tinh thần làm việc của nhân viên, mà còn tạo ra một không khí làm việc tích cực và đầy hứng khởi. Sự quan tâm và tình yêu thương của Welch đã tạo ra một văn hóa doanh nghiệp nơi mà mỗi nhân viên cảm thấy mình là một phần quan trọng của công ty, và luôn có động lực để cống hiến hết mình.

>> Bài học quản lý thời gian của ông chủ đế chế công nghệ 2.700 tỷ USD Nvidia: Ngày làm việc 14 tiếng, quy tắc 'ưu tiên - kỷ luật - thông minh'